DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı (İstanbul 5. Asliye Ticaret Mahkemesi'nce verilen 10.2.1982 tarih ve 300/25 sayılı hükmün temyizen tetkiki davacı avukatı tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla; dosyadaki kağıtlar, okundu gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacı vekili, 1.8.1977 tarihinde yapılan sözleşme ile davalının Silivri'den Haydarpaşa'ya deniz yoluyla (20.000) ton hububatın nakli işini taahhüt ettiğini, ancak davalının yapılan çeşitli ikazlara rağmen taahhüdünü yerine getirmemesi üzerine, sözleşmenin 13. maddesi uyarınca yeniden yapılan ihale sonucu, taşıma işinin 22.5.1978 günlü sözleşme ile Ahmet Ali adındaki şahsa verildiğini, iki ihale arasında idare aleyhine (160.175.59) lira farkın husule geldiğini, bu meblağdan irad kaydedilen (104.739.10) liranın tenzili ile bakiye 555.436.49) liranın temerrüt faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili cevap layihasında, davacının mukavele şartlarına uymaması sonucu nakliye işinde aksaklıklar husule geldiğini talep edilmesine rağmen aksaklıkların giderilmediğini, Haydarpaşa Silosu'nun dolmuş olduğunu bu nedenle müvekkilinin haklı olarak sözleşmeyi 16.3.1978'de feshetiğini, davanın bir yıllık zamanaşımına tabi olduğu halde davanın bu sürenin geçmesinden sonra açıldığını, ileri sürerek reddini istemiştir.

Mahkemece, TTK.nun 767 ve 1067. maddeleri uyarınca deniz yoluyla yapılan taşımaların bir yıllık zamanaşımına tabi olduğu, taraflar arasındaki sözleşme ve toplanılan dellilere göre, taşımanın 10.4.1978 tarihine kadar bitmiş olması gerektiği, bu tarihten, davanın açıldığı 21.5.1979 tarihine kadar bir yıllık sürenin geçmiş olduğu dayanak yapılarak, zamanaşımı sebebiyle davanın reddine karar verilmiştir. Hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davalının, davacı ofise karşı Silivri'den Haydarpaşa'ya deniz yolu ile taşınmasını taahhüt ettiği hububat nakline ilişkin taahhüdünü yerine getirmemesi nedeniyle, sözleşmenin 13. maddesi uyarınca, taşımanın davalı nam ve hasabına başka bir şahsa yaptırılmış olmasından dolayı davacı idare aleyhine husule gelen fiyat farkının tahsili isteminden ibarettir.

Dosya arasındaki 8.12.1980 tarihli birlirkişi raporuna göre, davalının 1.8.1977 tarihli sözleşme ile taşınmasını üstlendiği (20.000) ton hububatın ancak (1.016.680) tonunu nakletiği anlaşılmaktadır. TTK.nun 1235. maddesinin 7. bendinde, mal taşıma akitlerinin hiç veya gereği gibi yerine getirilmemiş olmasından doğan alacakların sahibine gemi alacaklısı hakkı verdiği hükme bağlanmış, olup aynı Yasanın 1259. maddesinde de bu alacakların bir yıllık zamanaşımına tabi olduğu belirtilmiş bulunmaktadır.

Mahkemece, her ne kadar TTK.nun 1067. maddesindeki bir yıllık hak düşürücü süre hükme esas alınmış ise, anılan madde hükmü münhasıran taşıyıcı aleyhine açılan ve malın ziya ve hasarından doğan tazminat davaları hakkında uygulanır. Davadaki istemin malın ziya ve hasarı ile ilgisi olmadığından mezkur maddenin hadisede uygulanma olanağı yoktur.

Davada iki ihale arasındaki zarar talep edildiğine göre, uygulanacak bir yıllık zamanaşımının hangi tarihte başlamış sayılacağının tesbiti önem taşımaktadır. Olayda, taşıma akdinin gereği gibi yerine getirilmemiş olması söz konusudur. Bu itibarla malın teslim tarihi veya teslim edilmesi gereken tarihin zamanaşımına mebde olarak alınmasına olanak yoktur. Burada, bir yıllık zamanaşımının TTK.nun 1261. maddesinin ilk fıkrası uyarınca, alacağın muaccel olduğu tarihten itibaren başlaması gerekir. İşin, davalı nam ve hesabına sözleşmenin 13. maddesine göre üçüncü bir şahsa, 22.5.1978 tarihli sözleşme ile verilmesiyle idare zararı husule gelmiş olup, böylece bir yıllık zamanaşımının başlangıcı zararın doğduğu ve dolayısıyle alacağın muaccel olduğu tarih olan 22.5.1978 tarihidir.

Yukarıda yapılan bu açıklamaya göre 22.5.1978 tarihinden davanın açıldığı 21.5.1979 tarihine kadar bir yıllık zamanaşımı dolmadığından, davalının zamanaşımı definin reddi ile işin esası incelenerek hasıl olacak sonuç dairesinde bir karar verilmesi gerekirken, aksine düşünce ile yazılı olduğu şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş ve hükmün bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Yukarıda gösterilen nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına (BOZULMASINA) ve ödediği temyiz peşin harcının isteği halinde temyiz edene iadesine 18.10.1982 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972