 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 1982/3442
K: 1982/5627
T: 26.11.1982
DAVA : Bitlis Ticaret Sicil Memurluğu adına K. S. ile PTT Genel Müdürlüğü arasında çıkan davadan dolayı Bitlis As. Hukuk Hakimliğince verilen 22.10.1981 gün ve 27/17 sayılı hükmü onayan dairenin 9.2.1982 gün ve 536/527 sayılı ilamı aleyhinde davalı avukatı tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla bazı nevakısın ikmali için dosya mahalline iade edilmişti. Bu kere ikmalen gelmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı, PTT Bitlis şubesinin, şube olarak ticaret siciline kaydı gerektiği halde gerekeni yapmaması nedeniyle mahkemeye başvurmuş, mahkemece evrak üzerinde yapılan inceleme sonunda PTT Bitlis şubesinin şube olarak Ticaret Siciline kayıt ve tesciline karar vermiş, hüküm Dairemizin 82/536-527 sayı ve 9.2.1982 günlü kararıyla onanmıştır.
PTT Genel Müdürlüğü karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
5590 sayılı "Ticaret ve Sanayi Odaları ve Ticaret Borsaları" Kanunu yalnız bu Oda ve Borsaları ilgilendiren bir yasa olup, içinde bulunan tarif ve kabuller de ancak işbu yasanın kapsamı ile sınırlı olup, başka kanunlarda düzenlenen hususları etkilemez. Nitekim işbu "5590 sayılı Kanunun adı ile bazı maddelerinin değiştirilmesi ve ek ile geçici maddeler eklenmesine" ilişkin 2567 sayılı kanunda da (26.12.1981 gün ve 17556 sayılı Resmi Gazete) bu husus dolaylı da olsa "yukarıdaki fıkralardaki sanayici tarifi yalnız bu kanuna münhasırdır" denilmek suretiyle belirtilmiştir. Değişik md. 3/fıkra son. Bu nedenle 5590 sayılı Yasanın eski 9/f maddesinde ve 2567 sayılı Yasa ile değiştirilen 9/3 maddesinde yapılan şube tarifi Ticaret Kanunu ve Ticaret Sicili Nizamnamesi bakımından bağlayıcı bir taraf değildir. Zira ticari işletmenin ne olduğu Türk Ticaret Kanununda ve Ticaret Sicili Nizamnamesinde belirtildiği gibi (TTK. md. 12, 13; TSN md. 14). Ticaret Sicili Nizamnamesi tarifini yapmamakla birlikte bir ticari işletme şubesinin tescilinde hangi şartların aranacağını 54. maddesinde belirtilerek dolaylı olarak bu koşulları haiz bulunmayan herhangi bir ticari işletme bölümünün şube olarak kabul edilemeyeceğini belirtmiş bulunmaktadır. TSN. nin 54/e maddesinde şubeye ayrılmış olan sermayeden bahsedilmiştir. O halde bir ticari işletmenin herhangi bir bölümüne tahsis edilmiş bir sermaye mevcut olmadıkça bu bölümün, diğer şartları haiz olan dahi, şube olarak kabulü mümkün olamaz. Ticaret sicilini ve ticaret sicili memurunu başka yasalar değil, TTK. ile Ticaret Sicili Nizamnamesi hükümlerini ilgilendirir ve bağlar. PTT il müdürlüklerine tahsis edilmiş bir sermaye olmadığı daha önce Yargıtay'dan geçen işlerde yaptırılmış olan bilirkişi incelemelerinden bilindiği cihetle, PTT il müdürlüklerinin şube olarak kabulleri olanaksızdır. Bu durumda Bitlis Ticaret Sicili Memurunun PTT Bölge Başmüdürlüğü ile il merkez müdürlüğü ve şefliklerinin şube olarak Ticaret Siciline tescili gerektiğine ilişkin isteminin reddi gerekirken kabulü hakkında hüküm tesisi bozmayı icap ettirdiği halde her nasılsa onandığı anlaşılmakta PTT'nin HUMK.nun 440. maddesine uygun bulunan karar düzeltme isteminin kabulü gerekmiştir.
SONUÇ : PTT Genel Müdürlüğü'nün karar düzeltme isteminin kabulü ile Dairemizin 82/536-527 sayı ve 9.2.1982 günlü onama kararının kaldırılmasına ve hükmün yukarıda gösterilen nedenlerle bozulmasına, ödediği temyiz ve tashihi karar peşin harçlarının isteği halinde temyiz edene iadesine 26.11.1982 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.