 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 1982/3233
K: 1982/3592
T: 21.09.1982
DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı İstanbul Asliye 2. Ticaret Mahkemesince verilen 14.4.1982 tarih ve 14/2966 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalılar avukatı tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 21.9.1982 gününde davacı avukatı S.Ö. ile davalı Hindistan Bandralı Lok Gemisi avukatı C.İ. gelip diğer davalılar ve avukatları tebligata rağmen gelmediğinden, temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü için incelenerek karara bağlanması duruşmadan sonraya bırakılmıştı. Bu kerre dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı sigorta vekili, müvekkili şirkete sigortalı 16.278,352 metrik ton malın (demir cevherinin) davalı donatana ait (Lok Prapha) gemisi ile taşındığı sırada 27.12.1976 tarihinde İstanbul Boğazı'nda diğer davalı donatana ait (Macheste) gemisiyle çarpışması sonucu batması nedeniyle ziyana uğradığını, bu sebeple müvekilinin sigortalıya ödenen toplam 7.527.679,57 lira tazminatın alınan temlikname gereğince davalılardan ticari faiziyle birlikte kusurları oranında birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı (Macheste) gemisi donatanı vekili, müvekkiline ait gemiadamlarının olayda kusursuz olduğunu bu nedenle TTK.nun 1261. ve 1221. maddelerine göre müvekilinin zarardan sorumlu olmadığını, esasen iddia edilen zararın da fahiş olduğunu ve nihayet TTK.nun 1221 ve 948. maddesine göre sorumluluğun gemi ve navlun ile sınırlı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı Lok Prapha gemisi donatanı vekiliyse kazanın oluşmasından müvekkiline atfı kabil bir kusur bulunmadığını, TTK.nun 1062. maddesine göre esasen taşıyanın sadece kendi kusurundan sorumlu olduğunu, akdi ilişki nedeni ile de tazminatla sorumlu olamayacaklarını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece toplanılan delillere, emsal davada alınan kusur oranı hakkındaki bilirkişi raporuna ve bu dava sebebiyle alınan tazminat raporuna dayanılarak ve davalı Lok Prapha gemisi donatanının sadece donatan sıfatıyla değil ayrıca taşıyıcı sıfatıyla da sorumlu bulunduklarına, TTK.nun 781. maddesine göre taşınan malın ziyanından sorumlu bulunduğu kabul edilerek gerçek zarar miktarı olan 6.728.794,16 liranın kusur oranlarına göre tahsiline, Macheste gemisinin sorumluluğunun (gemi ve navlun) ile sınırlandırılmasına karar verilmiştir.
Kararı, davalılar vekili temyiz etmiştir.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve mahkemece davalı Hindistan bandralı (Lok Prapha) gemisi donatanı sadece (taşımacı) sıfatıyla değil, aynı zamanda (donatan) sıfatıyla da TTK.nun 1218. maddesi hükmü uyarınca çatma sırasında kendi gemisinde zayi olan yükten kusuru oranında sorumlu tutulmasında yasaya aykırılık bulunmamasına; Esasen Dairemiz içtihatları da bu yolda olmasına, adı geçen donatanın sadece bu sıfatla değil, aynı zamanda taşıyıcı sıfatıyla da yükün ziyanından doğan sorumluluğu (deniz serveti) ile sınırlayan bir hükmün bu fasılda yer almamış olmasına, davalı taşıyıcı ile dava dışı gönderen arasında düzenlenen navlun sözleşmesindeki (sorumsuzluk) kaydından o sözleşmede taraf olmayan yük malikini ve onun sigortacı sıfatıyla halefi olan davacı sigorta şirketini bağlaması mümkün bulunmamasına ve ayrıca (konşimento)da donatanın borç ve sorumluluğunu kaldıran hükümlerin TTK.nun 1116. maddesi uyarınca geçersiz bulunmasına ve nihayet tarafların tacir ve denizdeki çatma olayı da ticari işletmelerini ilgilendirmesine göre, TTK. nun 9/2. maddesi hükmü gereğince tazminat alacağına % 10 oranında (ticari temerrüt faizi) yürütülmesinde de bir usulsüzlük bulunmamasına nazaran davalılar vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA, ve 5000 lira duruşma vekillik ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine ve aşağıda yazılı fazla alınan 2002 lira harcın isteği halinde temyiz edene iadesine 21.9.1982 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.