 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
11. Hukuk Dairesi
E: 1982/2182
K: 1982/2207
T: 10.5.1982
6762/m.117,119
Taraflar arasındaki davadan dolayı Mersin Asliye 2. Hukuk Hakimliğince verilen 29.1.1982 tarih ve 24- 38 sayılı hükmün temyizen tetkiki davacılar avukatı tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği analışmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacılar vekili, müvekkili sigortacılara nakliyat sigortalı olup Mersin Limanında yükleme yapan davalı Donatımın Mısır bandıralı ( Armant ) gemisine yüklenen muhtelif pamuk partilerinin yükleme sırasında çıkan yangın dolayısıyla mezkur gemi ve hamulesinin batması sonucu tamamen ziyaa uğramış ve bu yüzden sözkonusu sigortalı mallara ilişkin zararın müvekkillerince tazmin edilmiş olduğunu öne sürerek neticeden gerek kadi ihlal ve gerekse haksız fiil sebebiyle işbu zarardan sorumlu bulunan davalıdan toplam 38.566.536 lira tazminatın rücuen tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevabında TTK.nun 950, HUMK.nun 16 ve 1330 tarihli geçici Kanunun 4. maddelerine göre ikametgah yönünden ve ayrıca ilgili konşimentolardaki selahiyet şartına da dayanarak ( İskenderiye ) Mahkemesinin yetkili olacağından bahisle ) yetki ilk itirazında bulunmuş ve esası bakımından dahi yerinde olmadığını ileri sürerek davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, topalanan deliller ve tüm dosya içeriğine göre, vaki yetki ilk itirazının süresinde olduğunun ve tarafların yabancı uyruklu olup Türkiye'de ikametgahlarının bulunmadığının anlaşıldığı, bu bakımdan Davalı Donatanın Mısır'da mukim ve adı geçen gemisinin bağlama limanının da ( İskenderiye ) olması itibariyle TTK.nun 950, HUMK.nun 9 ve 16, 1330 tarihli geçici Kanunun 4. maddeleri uyarınca ve öte yandan ilgili konşimentolardaki yetki şartına nazaran da işbu davanın Türkiyede görülme imkanı olmayıp ( İskenderiye'de açılması lazım geldiği gerekçesiyle neticeten yerinde görülen yetki ilk itirazının kabulü yolunda davanın yetki yönünden reddine ve davacıların İskenderiye Mahkemesinde dava açmakta muhtariyetine karar verilmiştir.
Karar, davacılar vekilince temyiz edilmiştir.
Davacılar, davalı Donatana ait gemiye tahmil edilirken çıkan yangın sebebiyle pamukların ziya ve hasara uğradığını ileri sürerek rücuen tazminat isteminde bulunmuşlardır. Yangın Mersin Limanında vukubulmuş ve dava dilekçesinde akde muhalefet ve haksız fiil nedenlerine dayanıldığı açıkça belirtilmiştir. B.K.nun 98. maddesi yollamasıyle haksız fiillerden doğan sorumluluğa ilişkin hükümlerin kıyasen akde mahalif hareketlere de tatbik edilmesi mümkün bulunduğuna göre, Yangının çıktığı ve dolayısıyle zarara sebebiyet veren eylemin vukubulduğu yer mahkemesi olan Mersin Mahkemesinin de, HUMK.nun 21. maddesi uyarınca yetkili olduğunun kabulü gerekir. Kaldı ki sözkonusu yüklere ait konşimentolar, davalı Donatanın Mersinde mukim Acentası tarafından düzenlenmiş ve bu suretle akit dahi Mersinde yapılmış olmasına göre TTK.nun 117/3 ve 119. maddeleri hükümleri uyarınca bu işte Acentenin vaki durumunda bulunduğu ve dolayısıyle HUMK.nun 10. maddesinin davada kabili tatbik olduğunun kabulü gerekeceğinden yetkisizlik kararının bu yönden de bozulması lazım gelir.
SONUÇ : Yukarıda yazılı nedenlerle kararın BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının isteği halinde temyi edene iadesine, 10.5.1982 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.