DAVA : Taraflar arasındaki "tescil" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, (Üsküdar 1. Asliye hukuk Mahkemesi)'nce davanın reddine dair verilen 22.10.1973 gün ve 418-690 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 8. Hukuk Dairesi'nin 3.5.1974 gün ve 8549-2221 sayılı ilamıyla; (..Dava konusu taşınmazın vakıf olup olmadığı tesbit edilmemiştir. Bu durumda iktisabının mümkün olmadığı kabul edilemez. Ayrıca tescil talebinde bulunulmamış olması iptal davasının reddi için sebep teşkil etmez. Bu itibarla Hazine uhdesindeki tapu kaydının dayanağı celbolunmak, taşınmazın niteliği tesbit edilmek, zilyetlikle iktisabı mümkü olup olmadığı araştırılmak, iktisaba engel bulunmadığı takdirde davacıya tescil davası açması içi mehil verilmek ve sonucuna göre bir hüküm tesis edilmek gerekirkeneksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sounda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Temyiz eden: Davacılar vekili.

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direme kararını süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

KARAR : Davacı, (..davalı İstanbul Belediyesi adına tapuda kayıtlı olan 27 parsel sayılı taşınmazı, 1944 yılında zilyedi bulunan Nebahat'dan 1952 yılında haricen satın almış olduğunu ve o tarihten beri iyiniyetle zilyedi bulunduğunu..) ileri sürerek, MK.nun 639. maddesi hükmünce, namına tapuya "tesciline" karar verilmesini istemiştir.

Davalı ise, (...dava konusu taşınmazın Kadastroca, 2613 sayılı yasanın 22. maddesinin (H) bendi gereğince Hazine adına tahdit ve tecsil edildiğini; daha sonra: 7367 sayılı Yasa ile belediyeye devredilmiş bulunduğunu, davacının, tapulu olan taşınmazı zilyedlikle iktisap edemeyeceğini..) savunmuştur.

Yerel mahkeme, (..davanın tescil davası olduğu; davalı adına mevcut olan tapu kaydının iptali istenmeden açılan tescil davasının dinlenemeyeceği...) gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; bu karar, Özel Dairenin yukarıya metni aynen alınan ilamıyla bozulmuştur. Ancak, mahkeme eski kararında direnmiştir.

Gerçekten, Özel Daire bozma ilamında da açıkça vurgulandığı veçhile; ilke olarak zilyetliğe dayanılarak açılan bir iptal davasında, ayrıca tescil istediğinde bulunmamış olması iptal davasının reddi için balı başına bir sebep teşkil etmez. Bu durumda mahkemece yapılacak iş, iptal isteminin tescili kapsamadığı gözetilerek davacıya, ayrıca tescil davası açması için imkan tanınmak ve dava açılması halinde her iki dava birleştirilerek karara bağlanmaktan ibarettir. Çünkü sadece iptal davasının kabulüne ve dolayısıyla tapunun iptaline karar verilmesi, tapulu bir taşınmazın sicil dışı (kayıtsız) kalması sonucunu doğurur ki, böyle bir uygulama, Devletin bütün taşınmazları sicile bağlama yolunda benimsediği genel ilke ile bağdaşamaz (HGK. 23.9.1983 gün, 1983/8-441 esas, 1983/848 karar).

Ne var ki, temyize konu olan bu olayda davacı, iptal değil, sadece tescil talebinde bulunduğu ve tescil isteği Yargıtay'ın yerleşmiş ve kurallaşmış uygulamalarına göre, tapu sicilinde mevcut eski kaydın iptali isteğini de kapsadığı cihetle, davacının ayrıca tapu kaydının iptalini de dava etmesine gerek yoktur.

Öte yandan, mahkemece yapılan araştırma ve inceleme de hüküm vermeye yeterli değildir. Gerçekten, nizalı taşınmazın öncesinin vakıf olup olmadığı tesbit edilmemiştir. Taşınmaz kadastroca Hazine adına tahdit ve tescil olunduğuna göre, mahkemece, tehdit beyannamesi ile varsa dayanağı vakıf belgesi veya tapu kaydı gibi kayıtlar getirtilip, tahdit sebep ve şekli belirlenmeli ve öncelikle, davanın 2613 sayılı Yasanın 22/H maddesinde öngörülen hak düşürücü süre içerisinde açılmış olup olmadığı, gerektiğinde anılan madde ile ilgili Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararı da gözönünde tutulmak suretiyle incelenmelidir. Şayet, davanın hak düşürücü süre dolmadan önce açılmış olduğu sonucuna varılırsa, işin esasına girilerek, tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda gösterecekleri deliller toplanmalı; özellikle, taşınmazın niteliği tesbit edilerek, kazandırıcı zamanaşımı ile mülk edinilebilecek yerlerden olup olmadığı ve davacı yararına iktisap koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği yönleri üzerinde durulmalı ve toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmelidir.

Dava konusu taşınmazın mülkiyeti, 7367 sayılı yasa hükümleri gereğince davalı belediyeye devredilmiş bulunduğuna göre, davalının taşınmazın mülkiyetini iyiniyetle iktisap etmiş olup olmaması bu davanın çözümünde etkili değildir.

O halde, yukarıda açıklanan şekil ve kapsamda bir araştırma ve incelemeyi içermeyen, eksik incelemeye dayalı önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır.

SONUÇ : Davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının yukarıda gösterilen sebeplerden dolayı, HUMK.nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, istek olursa temyiz peşin harcının geri verilmesine, 11.11.1983 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972