DAVA : Taraflar arasındaki "tesbit" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda (İzmir 1. İş Mahkemesi)'nce davanın kabulüne dair verilen 30.2.1980 gün ve 183-3039 sayılı kararın incelenmesi Davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 10. Hukuk Dairesi'nin 26.2.1981 gün ve 383-1051 sayılı ilamıyla; (..Davacının, başka soyadı ve baba adı ile geçen (Suna) isimli sigortalıya ait hizmetlerin kendisi ile ilgili bulunduğu yolundaki iddiası mahkemece, karar yerinde belirtilen bazı varsayımlarla kabul edilmiş bulunmaktadır. Oysa ki mahkemece de kabul edildiği üzere, 16.5.1966 ve 4.7.1978 günlü işe giriş bildirgelerinde mevcut kayıtlarla, davacının kendisine aidiyetini kabul ettiği kayıt arasında soyadları, doğum yer ve kayıtları itibarıyla açık çelişkiler mevcuttur. Ayrıca mahkemenin mevcut kayıtlardan hareketle değerlendirilip hükmüne dayanak kıldığı tanık beyanlarının da çelişkili ve noksan olduğu, bir tanığın davacının ana ve baba adını dahi bilmediğini açıkça söylediği, diğerinin ise, davacının soyadını dahi bilmediğini ifade ettiği de ortadadır. u durum da bu şahadetin hükme dayanak kılınamayacağı açıktır. Bunlardan ayrı olarak davacının hizmetlerinin kendisine ait olduğunu iddia eylediği kişilerin nüfusta ayrı yerlerde kayıtlı olmalarına rağmen, hakikatte var olup, olmadıkları araştırılmamıştır. Başka deyimle, ortada birisi Kars İli Merkez... Köyü'nde, diğeri Sarıkamış'da kayıtlı iki isim mevcuttur. Bunların aynı kişilere ait olduğu varsayımlarla kabul edilemez. Öncekilkel mahkemece bu yolda bir inceleme ve araştırma yaptırılması ve sonucuna göre karar verilmesi gerekir..) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü :

KARAR : Davacı (..SSK. kayıtlarında 5545895 sigorta sicil numarası ile tescilli olarak gözüken Abdülkerim kızı (S.A.)nın kendisi olduğunu,a gerçek kimliğinin Ziya kızı 1984 doğumlu (S.K.) bulunduğunu..) iddia etmiş ve Kurum kayıtlarındaki şahsın kendisi olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme, salt tanık sözlerine dayanarak istek gibi karar vermiştir.

Gerek bir başkasına ait nüfus kaydı ile yapılan çalışmaların, gerekse bu davada olduğu gibi yanlış gözüken kayıtların iddia sahibine aidiyeti ve giderek düzeltilmesi davalarında isbat biçiminin uygulamada önem taşıdığı sezinlenmektedir.

Yazılı ve fenni delillerle geçerliliği kabul edilen belgelerin tanık sözlerine karşın öncelik taşıdığı tartışmazısdır. Hal böyle olunca da bu tür aidiyet ve tesbit davalarında gerçeğin tam olarak saptanması için tanık sözlerinden ayrı olarak işin kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde etraflıca araştırılması gereği ortadadır. O halde, bu araştırmanın yönetmenin ve izlenecek yolun ne olması gerektiğinin saptanması zorunludur. Bu tür davalarda öncelikle iddia sahibinin gerçek nüfus kayıtları ile, Kurum'da ve işyerinde kayıtlı olan şahsın nüfus kayıtları getirtilmeli, kayıtlardaki şahıs titizlikle araştırılarak bulunduğunda duruşmaya çağrılıp dinlenmeli; bunun dışında, işyerinde sigortalıyı çalıştıran ve kendisini yakından tanıması gereken en yakın sorumlu kişinin bilgisine başvurulmalı, diger taraftan işe giriş bildirgeleri ile ücret tediye bordrolarında sigortalının imzası mevcutsa imza incelemesi yaptırılmalı, keza sigortalının işyeri ve Kurumdaki belgelerde bulunan fotoğrafı getirtilip benzerlik incelemesi yaptırılmalı ve gerektiğinde taraf tanıkları dinlenerek sonucuna göre karar verilmelidir.

Mahkemenin, yukarıda saptanan ilkeler doğrultusunda tam bir araştırma yapmadığı dosya içeriğinden anlaşılmıştır. Herne kadar parmak izi kullanan davacının giriş bildirgesindeki parmak izinin kendisine ait olup olmadığının tesbitine olanak bulunmadığı bilirkişiçe ifade edilmiş ve bunun dışında kurumdaki yanlış kaydı içeren kimsenin kayıtlı olduğu Sarıkamış Nüfus İdaresi'nden sorulmuş ve herhangi bir kayda rastlanmadığı bildirilmiş ise de; gerçekten böyle bir şahsın yaşayıp yaşamadığı kayıtlı olduğu Sarıkamış .... Köyü'nden araştırılmadığı gibi, az önce açıklanan diğer yönler çevresinde de işlem yapılmadığı ve eksik inceleme ve araştırma sonucunda karar verilmiş bulunduğu ortadadır.

Mahkemece, bu yönler ve Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen Özel Daire bozma ilamında gösterilen nedenler gözönünde tutulmaksızın önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır.

O halde, direnme kararı yukarıda ve özel daire bozma ilamında gösterilen nedenlerle bozulmalıdır.

SONUÇ : Temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının yukarıda ve özel daire bozma kararında gösterilen sebeplerden dolayı HUMK.nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, 21.9.1983 gününde oybirliği ile karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972