DAVA : Taraflar arasındaki iş kazası sonucu uğranılan maddi ve manevi zararın ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonund; ilamda yazılı nedenlerle reddine ilişkin hükmün süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davacı avukatınca istenilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacıların miras bırakını görevli olarak Samsun'dan Ankara'ya gitmekte iken binmiş olduğu THY.na ait uçağın düşmesi sonucu ölmüştür.

Dosya içeriğinden, özellikle iddia ve savunmadan miras bırakanın bu seyahati davalı işverinin emir ve talimatı üzerine yaptığı anlaşılmaktadır.

Buna göre olayda 1475 sayılı İş Kanununun iş sürelerinden sayılan hallere ilişkin 62. maddesiin (b) ve (ç) fıkraları ile 506 sayılı SSK'nun iş kazalarına ilişkin 11. maddesinin (b) ve (c) fıkralarında gösterilen haller söz konusudur.

Böyle olunca bir iş kazası olduğunun kabulü gerekir. Nitekim Sosyal Sigortalar Kurumu'nca da olay iş kazası sayılarak davacılara iş kazası sigortasından gelir bağlanmıştır.

İş kazalarında ise işverenin sorumluluğu akti bir sorumluluk olup, bu yön, kasdı veya işçilerin sağlığını koruma ve iş güvenliği ile ilgili mevzuat hükümlerine aykırı hareketi veyahut suç sayılır bir eylemi sonucunda meydana gelen zararlardan başka, tehlike (risk) nazariyesine dayalı kusursuz sorumululuğu da içerir. Zira işveren iş aktiyle işçisini iş ve işyeri tehlikelerine karşı korumayı taahhüt ettiği gibi, çağın gelişmiş teknolojisinin yarattığı, fakat önlenmesi mümkün olmayan tehlikelerden doğacak zararları da taahhüt etmiş sayılır. 3. kişinin davranışı sonucu meydana gelen tehlikeleri de bu tehlike kavramı içinde düşünmek icebeder. Bu hususlar hizmet sözleşmesinde açıkca gösterilmiş olmasa bile, niteliği itibariyle aktin içeriğinde var demektir.

Hizmet sözleşmisinin bu kapsamı ve niteliği işverenin sorumluluğu açısından uygun sebep,sonuç bağlantısının kabulü için yeterlidir. Esasen olayda kaza ile görülmekte olan iş arasında illiyet bağı gerçekleşmiştir.

Bu itibarlaiş kazalarında temel ilke, işverenin, kazalı işçisinin kendi kusuru dışındaki zararlandırıcı olaylardan sorumlu olacağıdır.

Ancak kaçınılmaz olaylarda işverenin ödemekle yükümlü olduğu zararın tesbitinde BK.nun 43. maddesinin gözönünde tutulması gerekir.

O halde, bu ilkeler çerçevesinde inceleme ve değerlendirme yapılarak varılacak sonuç uyarınca bir karar verilmek gerekirken, işverenin olayda alacağı bir tedbir olmadığından dolayısiyle işverenin kusursuz olması halinde akti ilişki ile kendisine bağlı kişiler hakkında tazminatla yükümlü kılınması mümkün bulunmadığından.... bahisle davanın reddine karar verilmiş olması isabetsiz olup bozmayı icabettirmiştir.

SONUÇ:Temyiz olunan kararın yukarda gösterilen sebepten BOZULMASINA,peşin alınan temyız harcının istek halinde ilgiliye iadesine 29.12.1981 gününde oyçokluğuyla karar verildi. KARŞI OY YAZISI

İş Kanununun 73.B.K.45,55 ve 332 maddeleri anlamında işverenin öncelikle ve ilke olarak sorumluluğu için işveren yada çalıştırdığı adamın eylemi ile zararı doğuran olay arasında uygun sebeb sonuç bağlantısının bulunması gerekir. Burda en geniş manada zararlandırıcı olay B.K.nunun 332.madde hükmü uyarınca işçinin, iş dolayısı ile karşılaşabileceği tehlikeyi önlemek üzere işin mahiyeti bakımından ve hakkaniyet dairesi içinde kendisinden beklenebilecek tetbirleri almaması sonucu olay meydana gelmiş olmalıdır.

İşin mahiyeti ve koşulları da dikkate alınarak iş güvenliği ve işçi sağlığı ve hatta B.K.nunda kabul edildiği üzere hakkaniyet yönünden zararlandırıcı olayın meydana gelmemesi için işverenden beklenebilecek bir tetbir yoksa artık böyle bir halde işverenin kusuru dayalı sorumluluğundan bahsedilemez.

Bu sorumluluk kuralları dışında bu konuda birde sanayiin gelişmesiyle toplumsal düşünceden kaynaklanan tehlike (risk) sorumluluğu nazariyesine dayalı sorumluluk hali vardır. Gerek doktrinde ve gerekse uygulamada ve özellikle iş hukuku alanında benimsenen ve 27.3.1957 gün ve 1/3 sayılı İçtihadı Birleştirme kararında biçimlenen bu tür sorumluluğun esası da; işyerinde işverenin yada çalıştırdığı adamın tetbir konusunda yasaklara uymalarına ve gerekli özentiyi göstermelerine ve 3. kişi veya kişilerin bir kusurları olmamasına rağmen kaçınılmaz etkenler sonucu işçi için bir zararlandırıcı olay meydana gelmişse bunun sonucundan hak ve nesafet kuralları içinde işçinin işinden yararlanan işverenin sorumlu tutulmasıdır. Ancak burdada sorumluluk için zaman ve yer bakımından bağlantı yeterli olmayıp zararlandırıcı olayla görülen iş arasında sonuç doğurucu bir bağlantının bulunması ve zararı tamamen yada kısmen kaçınılmaz tehlikenin doğurmuş olması gerekir.

Davada, davacıların miras bırakanları davalı şirketin genel müdürü iken görevli olarak Samsundan Ankaraya gelirken binmiş olduğu başka bir şirkete ait uçağın düşmesi sonucu ölüm olayı meydana gelmiştir.

Böyle bir olay davalı işverenin işyerinde veya işin yürütülmesi ile ilgili olarak iş güvenliği ve işçi sağlığı yönünden hakkaniyet dairesinde kendisinden beklenebilecek bir tetbir ve özenti bulunmadığına göre kusur esasına dayalı bir sorumluluğu düşünülemiyeceği gibi orta yerde zarara muhatap ve işverenle ilgisi bulunmayan 3.bir kuruluş bulunması nedeniyle de tehlike sorumluluğu yönünden de işverenin bir sorumluluğunun söz konusu olmaması icapeder.

Sigorta hukuku açısından olayın iş kazası sayılması az önce açıklanan hukuki durumu değiştirmez.

Tehlike sorumluluğu esaslarının kendi kapsamı ve amaçları içinde uygulanması tamamen ve kısmen kusurlu olaylarda genişletilmemesi görüşünde olduğumuzdan çoğunluğun bozma kararından ayrılıyoruz.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972