1475 sayılı İş Kanununa muhalefetten sanık Osman'ın yapılan yargılaması sonunda; mahkumiyetine dair (İstanbul 7. Asliye Ceza Mahkemesi)nden verilen 9.12.1980 gün ve 1979/765 esas, 1980/846 karar sayılı hükmün süresi içinde Yargıtay'ca incelenmesi sanık vekili tarafından istenilmiş ve şartı depo parası ile yerine getirilmiş olduğundan dava evrakı C. Başsavcılığı 'dan tebliğname ile daireye gönderilmekle incelenerek gereği düşünüldü

Dosya münderecatına göre sanığın eylemi, Nisan-1 979 tarihinde solist, şantöz, orkestra ve saz heyeti olarak ceman (14) kişiye, menfaat karşılığı, aracılık ederek Çayırova Cam Fabrikası'nda konser verin el eri nıl temin etmekten ibarettir.

Dosya içinde mevcut Beyoğlu 1. Asliye Ceza Mahkemesi 'nin 1979/280 esas sayılı dosyasına konu olan eylem ise, sanığın 30.3.1980 tarihinde İzmir Yeşil çamlık Gazinosunda çalışmak üzere, bazı ses ve saz sanatçılarına iş bulmak, aynı mahkemenin 1979/341 esas sayılı dosyasında da yine bazı ses ve saz sanatçıların konserler vermek üzere 1975 yılı içinde yurtdışına göndermek şeklinde belli edilmiştir.

1475 sayılı Kanunun 85/1. maddesi, işçilere iş ve işlere işçi bulmak için, kazanç amacıyla yapılan çalışmaları ve ayrıca bu maksatla büro açılmasını yasaklamaktadır.

Görüldüğü gibi madde, işçilere iş ve işlere işçi bulmak İçin çalışmayı, büro açmak şartına bağlamamış, bu maksatla çalışmayı dahi ayrıca yasaklamıştır.

Bu sebeple inceleme konusu yapılan dosya ile Beyoğlu 1. Asliye Ceza Mahkemesi'nin 1979/280 ve 1979/341 esas sayılı dosyalarında, konu ve suç tarihleri ayrı ayrı bulunduğundan, tebliğnamenin 1. bendindeki CMUK.nun 253. maddesinin uygulanması lüzumuna değinen düşünceye 'katılınmamıştır. Ancak:

Sanığa isnat edilen suç, bir kısım ses ve saz sanatçılarının Çayı rova Cam Fabrikası 'nda konser vermelerine, menfaat karşılığı aracılık etmek suretiyle 1475 sayılı Kanunun 85/1. maddesi delaletiyle 105/1. maddesine aykırı davranmaktan ibarettir.

1475 sayılı Kanunun 85/1. maddesi, işçilere iş ve işlere işçi bilmek için, kazanç amacı ile yapılan çalışmaları veya bu maksatla büro açılmasını yasaklamaktadır.

1475 sayılı Kanunun 1. maddesinde ise işçi; "bir hizmet aktine dayanarak herhangi bir işte ücret karşılığı çalışan kişi" olarak tanımlanmaktadır

Hizmet aktinde, işin yürütülme ve gözetimi işverene ait olup ve hukuki nitelikte bağımlılık söz konusudur. Diğer bir deyimle İşin yerine getirilmesi, işçinin insiyatifine bırakılmamıştır. işçi, 'işin yerine getirilmesi sırasında, verdiği emirler, direktifler, gözetim, kontrol ve hatta cezalandırılma yetkisiyle donatılmış şekilde işverenin otoritesi altındadır. Burada, işçinin işin yapılması sırasına, işverene tabi ve onun emir ve talimatlarına bağlı olması ve denetlenmesi bahis konusudur. Yani hizmet aktinde işçi bağımlıdır. Bu bağımlılık, her an ve durumda çalışanı denetleme veya buyruğuna göre edimini yaptırma olanağını işverene tanıyan, işçinin bunun dışında çalışma olanağı bulunmayan nitelikte bir bağımlılıktır.

Ses ve saz sanatkarları ise, eser meydana getiren kişilerdir. Çalışmalarındaki ana unsur eser meydana getirmektir. İşverenin, emir, direktif, kontrol, cezalandırılma edimlerine muhatap değillerdir. İşi üslenen bu gibi kişiler kural olarak iş sahibine bağlı olmaksızın çalışarak eserlerini verirler. Eserin oluşma süresi içinde işverenin bunlar üzerinde denetim ve gözetim yetkisi yoktur.

Sanatçı, kendi sanat gücü ve yeteneği oranında, iş sahibinin talimatına tabi olmaksızın, kendi sorumluluğu altında icrayı gerçekleştirir.

Bu nedenlerle, ses ve saz sanatçıları ile yapılan akitlerin, istisna akti olarak kabulü gerekeceği ve olayda hizmet aktinden söz edilemeyeceği, adı geçenlerin 506 sayılı Kanuna tabi kimselerden olmalarının işçi sayılmaları için yeterli bulunmadığı ve böylece sanığın, işçi olmayan sanatkarlara, sanatlarını icra için organizatörlükten ibaret eyleminde 1475 sayılı Kanunun 85/1. maddesi delaletiyle 105/1. maddesinde yazıl ı suçun unsurlarının oluşmadığı nazara alınmadan yazıl ı şekilde mahkumiyeti ne karar verilmesi,

Yasaya aykırı ve sanık vekilinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükmün isteme uygun olarak bu sebepten dolayı (BOZULMASINA), depo parasının iadesine, 5.3.1981 gününde oybirliği ile karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972