DAVA : (H.T.) adına avukat (F.Ç.) ile 1) (S.S.) adın avukat (S.Ç.), 2) (A.A.) arasındaki dava hakkında Burdur Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 22.9.1980 gün ve 288 sayılı hükmün dairenin 23.1.1981 gün ve 960/14454-437 sayılı kararı ile onanmasına karar verilmişti. Süresi içinde davalı (S.S.) avukatı tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği konuşuldu:

KARAR : Mahkeme (... dosya münderecatına göre, dava konusu 26.9.1978 vadeli 50.000 liralık bono karşılığının (H.T.) tarafından borçlu (A.A.)'a ödendiğini, bilahare bu bononun 3. kişi (S.S.)'ın eline geçip onun tarafından tahsile verilmiş olduğunun sübuta erdiğini...) kabul ile dava konusu bononun ödendiğinin tesbitine karar vermiş bulunmaktadır.

Dava konusu bono incelendikte; (ödeme tarihi) ile lehtar (S.S.) adına değişik ve ayrı renkteki kalemle yazıldığı, bunun dışında kalan diğer bütün unsurların aynı kalem ve aynı el yazısı ile düzenlenmiş bulunduğu görülmektedir. Ödeme tarihi olarak sonradan değişik kalemle yazıldığı, bunun dışında kalan diğer bütün unsurların aynı kalem ve aynı el yazısı ile düzenlenmiş bulunduğu görülmektedir. Ödeme tarihi olarak sonradan değişik kalemle yazıldığı anlaşılan 28.8.1978 tarihinin sonuca etkili olmadığı cçıktır. Çünkü, bu tarih bononun metninde de mevcuttur. O halde öncelikle lehdar olarak gösterilen (S.S.) adının değişik kalemle yazılmasının belgeyi etkileyip etkilemiyeceği yönünden konunun incelenmesinde zorunluk vardır. TTK.'nunun 592. maddesinde de açıklandığı veçhile, tedavüle çıkarılırken keşideci tarafından tamamen doldurulmamış bulunan bir kambiyo belgesinin mutlak olarak geiçersiz olduğu ileri sürülemez. Ancak borçlu senet lehdarına ve kötü niyetle hamile karşı, bu belgenin aradaki anlaşmaya aykırı şekilde lehdarına ve kötü niyetle halime karşı, bu belgenin aradaki anlaşmaya aykırıl şekilde doldurulduğunu iddia ve ispat hakkkına sahiptir. Bu ispat konusunun HUMK.'nunun 290. maddesi hükmüne uygun bir şekilde yapılması, yani bu iddianın yazılı delille ispat edilmesi gerekir. Diğer bir ifade ile imzası ve miktarı ile düzenlenme ve ödeme tarihi inkar edilmeyen emre muharrer senede lehtar isminin sonradan yazılmış olması hali, o senedin sıhhatine hiçbir şekilde halel getirmiyecği gibi, bir senedin borçlunun arzusuna uygun bir şeklide doldurulduğu "karinesi" esas olduğundan, bubu aksinin Usulün 290. maddesinde öngörülen delille ispat etmek yükümlülüğü senede imza atan borçlu davacıya aittir. Davacı bu karinenin aksini v eözellikle de belgenin aradaki ilişki dışıdaki bir sebeple davalının eline geçtiğini geçerli delille ispatlayamadığına göre, bu belge davacı borçluyu bağlıyacaktır.

Bu yön böylece belirtildikten sonra konuya dosyaya ibraz edilen ve mahkemenin ret gerekçesinin dayanağını teşkil eden ve (protokol) olarak tanımlanan 29.8.1978 günlü belgeye göre bakıldıkta, şu sonuca varılması gerekir. 50.000 liralık bononun borçlusu (A.A.) ve kefili de (H.T.) adlı kişilerdir. Şu halde adları anılan her iki ikişi bononun lehtarı olan davalı (S.S.)'a karşı ödeme yükümü altındadır. Mahkemenin red kararının dayandığını teşkil eden protokol ise borçlu (A.A.) ile kefil (H.T.) arasında yapılmıştır. Bu belgeye göre borçlu (A.A.) senet karşılğı 50.000 lirayı kefil (H.T.)'den almıştır v esenedi kaybettiğini bildiren (A.A.) bundan doğacak sorumluluğu tek başına yükümlendiğini kefil (H.T.)'e karşı taahhüt etmiştir. Şu kısa izahattan da anlaşılacağı veçhile; bu belge, senet borçlusu ile senetteki kefil arasındaki iç ilişkiyi düzenlemektedir. Bu anlaşmanının, anlaşmada taraf olmayan alacaklı (S.S.)'ı bağlaması düşünülemez O itibarla hukuki niteliği kısaca açıklanana protokola dayanarak alacaklı (Lehtar) (S.) aleyhine açılan tesbit davasının kabulüne karar verilmesi mümkün değildir.

Olaya borçlu (A.A.) tarafından ibraz edilen belgeye dayanılarak bakıldığında durum yine değişmiyecektir. Çünkü, davalı (S.S.)'ın imzasını taşıyan ve el yazısı ile yazılmış olup davalı borçlu (A.) tarafından ibraz edilen bu belgeninin tarihinde v etarihin ay ile gösteilen rakamında bir tahrifat mevcuttur. Davalı Lehtar (S.)'in de savunduğu gibi, ay rakkamı 6 olarak düzeltilmiştir. Bir an için bu tarih üzerinde oynandığı bir yana tarih 24.6.1978 olarak kabul edilse dahi, bononun tanzim tarihi 4.7.1978 olduğuna göre, adi belgede yapıldığı beyan edilen ödemenin daha sonra düzenlenen 4.7.1978 tanzim tarihli bono ile ilgili olduğundan bahsetmek mümkün değildir. O halde her yönden de tesbit davasının reddine karar vermek gerekirken, istek doğrultusunda karar verilmiş olması bozmayı gerektirir. Ancak karar hernasılsa onandığından davalı (S.)'in karar düzeltme isteği yazılı nedenlerle kabul edilmeli onama kararı kaldırılmalı v ehüküm bozulmalıdır.

SONUÇ : (S.S.)'ın karar düzeltme dileğinin Usulün 440. ve 442. maddeleri hürümlerince kabulüne, onama kararının kaldırılmasına ve hükmün gösterilen nedenlerle BOZULMASINA, 8.6.1981 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972