 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E: 1981/1081
K: 1981/1193
T: 20.05.1981
DAVA : Taraflar arasındaki davanın (İstanbil 4. Asliye Hukuk Hakimliği)nce görülerek hükmün duruşmalı olarak temyizen incelenmesi taraflar avukatlarınca istenmiş olmakla; dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği düşünüldü:
KARAR : Taşınmazda, kendilerine ait iken % 64 hissesi inşaat taahhüdü karşılığında 7.11.1977 tarihinde davalılar lehine yapılmış olan satışın ve tapunun iptali ile sözü edilen taşınmaz hissesinin adlarına tescili istemini kapsayan davada:
İstemin reddine ilişkin yerel mahkeme kararı taraflarca temyiz edilmiştir.
Yanlar arasında 1.11.1977 tarih ve 11938 yevmiye numarası ile Beyoğu 10. Noterliği'nce düzenlenen (gayri menkul satış vaadi ve inşaat taahhüt mukavelesi) akdedilmiştir. Sözü edilen sözleşme akitlerin hakları ile borçlarını tesbit eylemektedir. Davacılar, taşınmazın % 64 hissesini bila bedel davalı yüklenicilere devretmişler bunun karşılığında yüklenicililerde taşınmaza kararlaştırılan inşaatı yapmayı yüklenmişlerdir.
Yüklenicilerin sözleşmenin tanziminden itibaren uzun bir süre geçmesine rağmen bir inşaat projesi bile yapmaya teşebbüs etmeyerek akdi borçlarını yerine getirmemek suretiyle temerrüde düşdükleri iddia olunmaktadır. Oysa:
1 - Sözleşmenin 5. maddesi (mezkur gayri menkulün imar durumunda inşaatın yapılabilmesi İstanbul Belediyesi'ne ait 300 m2. lik arsanın satın alınıp tevhit edilmesi şartına bağlı olduğundan belediye arsanın satın alınması ve bedilinin ödenmesi müteahhitlere ait olacaktır) hükmünü taşımaktadır. Bu durumu ile inşaatın yapılabilmesi için İstanbul Belediyesi'ne ait 300 m2.lik arsanın satın alınıp tevhit edilmesi gerekmektedir. (Belediye arsasının satın alınması ve bedelinin ödenmesi işlemini de hemen yukarıda tesbit olunan sözleşme hükmü ile yükleniciler yüklenmiş bulunmaktadırlar. Belediye arsasının davacılar adına da alınması ve bunu için Vekaletname verileceği sözleşmede söz konusu edilmediği gibi zaten taşınmazın % 64 payına yükleniciler sahip bulunmaktadırlar. Yüklenilen borç belediye arsasının satın alınması ve bedelinin ödenmesi olduğuna göre iş hayatının normal akış seyrine göre bu konuda davalı yüklenicilerini bir teşebbüs ve davranışları saptanamadığı gibi eserin yapımını gerçekleştirecek bir hazırlık safhası aşamalarını da saptanamadığı görülmektedir. Hatta işlemin bu aşamasında davacı arsa sahiplerinden vekaletname almalarına ihtiyaç duyulduğundan bu konuda bir vekaletname vermeleri gerektiğini duyurmaları kendilerinden beklenen özen borcu ve iyi niyetin gereğidir (MK. m. 2, BK. m. 81).
İş ve ticaret hayatının normal akışında tutum ve davranışlarda gereken dikkat ve ihtimamın sarfı (özen borcu) ile iyi niyet, hakların ve borçların ifasında uyulması zorunlu ana kuraldır.
Arsa payı devri ve tescili işlemi bağmısız bir nitelik taşımamakta olup, satış vaadi ve inşaat taahhüdü sözleşmesinde bir bütünün yüklediği görev gereği vuku'u bulmuştur. Satışın ve tapunun iptali istemi (akdi bozma) iradesini de kapsamaktadır.
7.7.1980 tarihinde ikame edilen davada 7.11.1977 tarihli sözleşme ile yüklenilen, hazırlık, başlama ve yürütülmesi doğrultusunda bir delil ve emare de müşahade olunamamıştır, bir süre tayinine de gerek yoktur (BK. m. 107).
Bu itibarla davanın kabulü gerekirken yanılgı ile verilen yerel mahkeme kararı davacı yararına bozulmalıdır.
2 - istem, para ile değerlendirilebilen bir nitelik taşımakta ve kapsamaktadır. Bu itibarla mahkemenin kabul şekline göre, dava tarihinde mer'i asgari ücret tarifesi hükümleri uyarınca davalı vekili için davalı taraf yararını nisbi vekalet ücreti takdiri gerekirken maktu vekalet ücreti vermesi usul ve yasaya aykırıdır. Mahkeme kararı kabul biçimi yönünden de davalı yararına bozulmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda gösterilen nedenlerle:
A - İki nolu bent uyarnıca kabul biçimine göre davalılar yararına,
B - Bir nolu bent gereğince davacılar yararına yerel mahkemenin 24.12.1980 tarihli kararının BOZULMASINA, murafaa vekalet ücreti 3.000 liranın davacılardan alınarak davalılara ve 3.000 lira murafaa vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacılara verilmesine, peşin harcın istek halinde taraflara iadesine 20.5.1981 gününde oybirliği ile karar verildi.