DAVA : Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerden dolayı 12.500 liranın faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : 1 - Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan shair temyiz itirazları reddedilmelidir.

2 - Davacı, yanlar arasında düzenlenen kira sözleşmesiyle belirlenen süreden önce kiralanandan ayrılan davalının böylece oluşan sözleşmeye aykırı davranması nedeniyle yoksun kaldığı kira tutarı için giderim isteminde bulunmuştur. Anılan kira sözleşmesine göre, süresi, 1.8.1977'den başlayarak 2 yıl olup aylık kira ise 2500 liradır. Böylece kira sözleşmesinin bitim günün 1.8.1979 olduğu saptanmıştır.

Davacı, kiralanandan davalının eylemli olarak ayrılmasından sonra, bu dükkanı 1.9.1978'den başlamak üzere 2 yıl süreyle ayda 4000 liradan başkasına kiraya verdiği, dosya kapsamından apaçık anlaşılmaktadır. Böylelikle, davacı, her ay 1500 lira bir yarar sağlamış olmaktadır. Davada, Ekim - Aralık 1977 ile Ocak - 1978 kirası için toplam 12500 lira istenmiştir. Eğer davalı kiralananı kullanmaya devam etseydi, 1.8.1979 gününe değin, davacı ancak her ay 2500 lira kira alabilecekti. Oysa, davacı, dükkanı 1.9.1978'den başlamak üzere ayda 4000 liradan başkasına kiraya vermekle davalı ile yapılan kira sözleşmesinde belirlenen sürenin bitim günü 1.8.1979'a değin aradaki farkı oluşturan ayda 1500 liradan toplam 18.000 lira bir artış sağlamış bulunmaktadır.

Sözleşmeye (borca - edime) aykırılık durumunda, uğranılan zararın giderimindeki amaç, malvarlığını dengelemektir. Eş deyişle giderimin, malvarlığının zenginleşmesine yönelik olara bir işlevi yoktur. Dava konusu somut olayda, davalı kiracının, süresinden önce kiralanandan ayrılmakla, sözleşmeye aykırı davranmış olması nedeniyle davacının malvarlığına girmiyen kiralar tutarı kadar bir zarara yol açmış, ne var ki, davacı da, her ay 1500 lira bir yarar sağlamıştır. Gerçekten, davacı, bir yandan 12500 liradan yoksun kalmış, öbür yandan da malvarlığında 18.000 lira bir artış olmuştur. Böylece, davalının, sözleşmeye aykırı davranması, davacının malvarlığını azaltmamış, tam tersine çoğaltmıştır. Bu duruma göre, davacının istemde bulunması dayanaksız kalmıştır.

Sorumluluk ve giderim hukukunda yürüyen yararla zararın denkleştirmesi ilkesi uyarınca, elde edilen yararlar düşülmeli, zarar netleştirilmeli, eş deyişle denkleştirilmelidir. Sözleşmeye aykırılğın yol açtığı zarar gideriminde bu ilkenin uygulanmasını engelleyen bir hüküm yoktur. Üstelik, BK. md. 98/son ile haksız eylem sorumluluğunu düzenleyen kurallara yapılan yollama da bu sonucu apaçık desteklemektedir.

Yukarıdan beri sıralanan gerektirici nedenlerin ışığında, davanın reddine karar verilmelidir.

Yerel mahkemece tüm bu yönlerin gözetilmemesi, usul ve yasaya aykırı olup hükmün bozulmasını gerektirir.

3 - Davalının kiralananı boşalttığı gün esas alınarak olağan koşullar altında, kiralananın kaç ayda kiraya verileceği saptanıp bu süreyle sınırlı olarak davalının sorumlu tutulacağı kira giderimi belirlenecek yerde bu yönden gerekli inceleme ve soruşturma yapılmaması da, hükmün, kabul biçimi bakımından bozulması için bir nedendir.

SONUÇ : Bu duruma göre, sair temyiz itirazlarının reddiyle, hükmün, 2 ve 3 numaralı bentler uyarınca davalı yararına BOZULMASINA, 31.3.1981 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972