Hukuki.NET


Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
E: 1981/5615
K: 1981/6259
T: 05.10.1981
DAVA : Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedelerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacılar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacılar, içlerinden Perihan'ın evini, aldığı yetkiye dayanarak Güner'in davalıya kiraya verdiğini, dönem sonunun 4 Haziran olduğunu davalının Ocak başında daireyi boşalttığını bildirerek 1 Ocak'tan başlamak üzere dönem sonuna kadar aylık 2160 liradan 10.800 liranın ödetilmesini istemişlerdir. Davalı, davacıların isteği üzerine evi boşalttığını, Ocak ayı kirasını ödediğini, davacıları daha önceki kiracıları huzursuz etmelerini bilinmesi ve kiralananla ilgilenmemeleri nedenleri ile taşınmazın belirtilen sürede boş kaldığını savunmuşlardır.
Kontratoda, mal sahibi davacı Perihan, "adına site yöneticisi" öteki davacının kiraya verdiği yazılıdır. Davalının, Ocak başında evi boşalttığı ve bu ayın kirasını posta ile yolladığı çekişme konusu değildir.
Yerel mahkemece, Ocak ayının kirasının ödenmesi, boşaltmadan sonra kiracı sağlanmasının olası bulunması nedenleri ile dava reddedilmiş; davacılarca karar, temyiz edilmiştir.
1 - Kontratoda açıkça belirlendiğine göre davacılardan Güner, öteki davacı Perihan'ın vekilidir. Vekilin, kendi adına dava açmasına yasal olanak bulunmadığından (BK. m. 32, 393) onun yönünden verilen ret kararı, sonuç olarak doğrudur. Öyleyse, davacılardan Güner açısından verilen ret kararının gerekçesi değiştirilerek temyiz itirazları reddedilmelidir.
2 - Davacılardan Perihan'ın, temyiz itirazlarına gelince; bu davacının taşınmazını, davalıya kiraya verdiğine, dönem sonunun 4 Haziran olduğunda ve davalının Ocak başında evi boşalttığında uyuşmazlık yoktur. Davalı, davacının onayını alarak boşalttığını ve kira dönemi sonuna değin kiralananın boş kalmasının, davacının rahatsız edici bir ev sahibi olmasından kaynaklandığını kanıtlamış değildir. Davalının, davacının ilgilenmemesi nedeni ile boş kaldığı yolundaki savunması üzerinde durulduğunda şu durum gözlenir: Yalın (adi) kira, bir sözleşmedir ki, kiraya veren onlarla kiracıya, kira parası karşılığında bir nesnenin kullanılmasını bırakma borcu altına girer (BK. m. 248). Bu tanımdan anlaşıldığı üzere, kira sözleşmesi tam iki yanlı, eşdeyişle karşılıklı borçlanmayı kapsayan bir sözleşmedir. Somut olayda, davacı Perihan, kiralananın kullanılmasını davalıya bırakmıştır. Davalının, dönem sonu 4 Hazirana dek kira borcunu, kural olarak ödemesi gerekir. Buna karşın, yanlar, kiralananın Ocak başında boşaltıldığında birleşmişlerdir. Öyleyse, bu olgu üzerinde durulmalı ve hukuksal sonuçları tartışılmalıdır.
Sözleşmeden doğan sorumlulukta, haksız eylemlerden doğan sorumluluğa ilişkin kuralların örnekseme yoluyla uygulanacağını, BK. m. 98/II öngörür. O nedenle, davalının kira sözleşmesine aykırı davranmasıyla oluşan sorumlulukta, giderimden indirim yapılmasını düzene koyan BK. m. 44 uygulama alanı bulur. Gerçekten davacı kiraya veren, zararın çoğalmasına yardım etmiş ve kiracının durumunu ağırlaştırmışsa, giderim tutarının indirimi söz konusu olur. Şu durum karşısında, davalının, kiralananı dönem sonundan önce Ocak başında boşaltmasından ötürü davacının olayların olağan akışına (örneğin, somut olayda davacının site yöneticisi aracılığıyla yeniden kiraya verebilme gibi bir olanağının varlığının ortada bulunmasına) durum ve öteki koşullara, kiralananın yer aldığı çevrenin özelliğine göre davacının boşaltmasının öğrenmesinden sonra hangi süreçte yeniden kiraya verebileceği, konunun özel bilgiyi gerektirmesi nedeni ile bilirkişi aracılığıyla saptanmalıdır. Böylece, belirlenecek sürenin dışında, kiralayanın artmasına neden olduğu zarardan, kiracı sorumlu tutulmamalıdır. Davacının, boşaltmayı öğrenmesinden sonra uygun bir zaman içinde girişimde bulunmaması nasıl olsa kiracı, kira parasından zorunlu olacaktır diye beklemesi, MK. m. 2 ile de bağdaşamaz. Demek ki, BK. m. 98/II, 44 olmasa bile MK. m. 2, yukarıda belirtilen soruşturmanın yapılmasını zorunlu kılar.
Burada, yerel mahkemece yapılacak iş, anılan biçimde bilirkişi incelemesine gidilmesi olacaktır. Davacının, Şubat başına dek kiraya verebileceğinin saptanması durumunda, bu aya kadar kira parası ödendiği için dava, reddedilmeli; sürenin sarkması ya da tüm dönemi kapsamı durumunda, davalı sorumlu tutulmalıdır.
Yerel mahkemece, bu yönler gözetilmeksizin davacı Perihan açısından davanın reddi, bozmayı gerektirir.
SONUÇ : Davacılardan Güner'in temyiz itirazlarının ilk bentde gösterilen nedenlerle reddi ie iki sayılı bentde açıklanan nedenlerle yerel mahkeme kararının, davacılardan Perihan yararına BOZULMASINA, istek olursa peşin harcın iadesine 5.10.1981 gününde oybirliği ile karar verildi.
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini