Hukuki.NET


Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
E: 1981/2200
K: 1981/2977
T: 20.04.1981
DAVA : Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : 1 - Davacı, yanlar arasındaki satım ilişkisi uyarınca davalının Renault TS tipi otoyu Mart 1978'de teslim etmeyi yüklendiği ve o dönemde gönderilen TS tipi oto sayısının yeterli olduğu halde TL tipi oto sipariş edenlere bunların teslim edildiğini, kendisine ise 1,5 ay gecikerek TS tipi otonun teslimin yapıldığını ve bu arada otonun zam gördüğünü ileri sürerek uğradığı zarar için şimdilik 20.000 liranın ödettirilmesini istemiştir. Davalı ise, savın doğru olmadığını, teslim süresini uzatma yetkisinin kendisine tanındığını savunarak davanın reddini dilemiştir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş ve davacı hükmü temyiz etmiştir.
2 - Dosyadaki yazılara, belgelere, iddia ve savunmayan göre, yanlar arasında konusu taşınır nitelikte otomobil olan bir satım sözleşmesi ilişkisi kusurluduğunda, mahkemece çözümü gereken bir uyuşmazlık yoktur. Davacı, teslim günü Mart 1978 geçtikten sonra teslimin yapıldığını savlamıştır. Davalı ise, savunmasında özellikle 4. maddeye dayanmış ve teslim süresini uzatma yetkisinin kendisine tanındığını ileri sürmüştür.
Davalının sözünü ettiği 4. madde ile kendisine tanınan böyle bir yetkinin, sınırsız davalının keyfince kullanılabileceği, asla düşünülemez. Gerçekten de, davalı doğruluk ve dürüstlük kurallarına, eş değişle güven ilkesine uymakla yükümlüdür (M.K. md. 2). üstelik bir sözleşmede bulunması gereken hak ve borçlar arasında dengeyi bozacak yolda, konan bir koşulun kötüye kullanılmasına asla izin verilemez. Satıcı davalının son çözümde, teslim gününü uzatma yetkisini saklı tutmasının M.K. md. 2 ile sınırlı olduğu çok belirgindir.
Davanın dayanağı sözleşmenin günü, 7.6.1977 ve asıl teslim günü Mart 1978'dir. Öte yandan davacı, teslimden önce peşin ödemeyi de yapmıştır.
Yanlar arasında kurulan satım sözleşmesi ilişkisine göre davalı TS tipi otoyu Mart 1978'de teslim etmeyi yüklenmiştir. Buna karşın davalının, davacıdan sonra TL tipi için bağlandığı kişilere, gelen 5 adet TS tipi otoyu teslim ettiği, dosya kapsamından kesinlikle anlaşılmaktadır. Üstelik, davalının ikrarı da bu doğrultudadır. Öte yandan 5 adet Ts tipi otonun 2.3.1978'de anbara girdiği de saptanmıştır. Şu durum karşısında davalının, doğruluk ve dürüstlük kuralına (M.K. md.2), eş deyişle güven ilkesine aykırı davranarak, davacının sırasını çiğnediği, öyle ki, gelen 5 adet TS tipi otoyu davacıdan sonra başvuran ve TL tipi için sıraya giren kişilere teslim ettiği, böylelikle teslim süresini uzatma yetkisini içeren koşulu davacı aleyhinde kötüye kullandığı apaçık ortaya çıkmış bulunmaktadır. Davacıdan sonra başvuranlar, TL tipi için istek ileri sürüp böylece sıraya girdiklerine göre, sonradan onlara TS tipi 5 otonun özgülenmesi ve teslim edilmesi, yeni bir anlaşma niteliğinde olup TL tipi oto konusundaki anlaşma ise bir yana itilmiş demektir. Öyleyse, bu kişilerin, TS tipi oto yönünden davacıdan sonra sıraya konmaları gerektiği de çok belirgindir.
Yukarıdan beri açıklanan gerektirici nedenlerin ışığında, davalı satıcının temerrüde düştüğünün kabulü gerekir. Alıcı davacının, geç teslim nedeniyle uğradığı zarar için istemde bulunması haklıdır. Öyleyse, zararın kapsam ve tutarı belirlenmeli ve bu yönden gerekli inceleme ve soruşturma yapılmalı, uygun sonuç çerçevesinde bir karar verilmelidir.
Yerel mahkemece tüm bu yönlerin gözetilmemesi, usul ve yasaya aykırı olup hükmün bozulmasına gerektir.
SONUÇ : Bu duruma göre, yukarıda açıklanan nedenlerle, hükmün, davacı yararına BOZULMASINA 20.4.1981 gününde oybirliğiyle karar verildi.
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler



YARGITAY KARARLARI :
İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini