DAVA : Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda (Ankara 5. İş Mahkemesi)nce davanın kabulüne dair verilen 19.6.1980 gün ve 1980/197-283 sayılı kararın incelenmesi davalı tarafından istenilmesi üzerine Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 28.7.1980 gün ve 1980/8560-8357 sayılı ilamıyle "Sendika üyesi olmayan işçilerin TİS.den yararlanabilmeleri dayanışma aidatı ödemeleri kaydiyle 275 Sayılı Yasanın 7. maddesinin son fıkrası uyarınca mümkündür. Ancak yararlanabilme dayanışma aidatının ödenmesi gününden sonraki süreye yönelik olmak gerekir. Mahkemece bu ilkeye aykırı olarak geçmiş günleri kapsar şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.

Kabul şekline göre de davacının dayanışma aidatını ödeyip ödemediği tahkik edilmeden karar verilmiş olması bozmayı gerektirir gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda mahkemece önceki kararda direnilmiştir. Temyiz eden davalı ....... Bankası Genel Müdürlüğü Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü. 275 sayılı Kanunun 7/3. maddesine göre 21.1.1979 tarih 78/6 e. 79/1 k. sayılı iştihadı birleştirme kararında da açıklandığı üzere dayanışma aidatı ödemek suretiyle bir toplu iş sözleşmesinden yararlanmak taraf sendikanının iznine bağlı değildir. Bu nedenle davacının işverene başvurduğu tarihte (dayanışma aidatı ödeme) koşulunu yerine getirmiş sayılması gerekir.

Davalı işverence yapılacak iş dayanışma aidatının miktarı ile nasıl ödeneceğini saptamak ve davacının ücretinden keseceği aidatı sendika adına bloke etmektir. Getirilen ilke ile işçilerin bir sendikaya üye olmak ya da olmamak özgürlüğünün korunması dayanışma aidatı ödeyen işçilerle taraf sendikanın üyesi işçiler arasında TİS. den yararlanma bakımından eşitliğin sağlanması öngörülmüştür.

Davacı işverene 13.3.1980 tarihinde başvurarak ödemesi gereken dayanışma aidatının 1.3.1979 tarihinden itibaren hesaplanarak ücretinden kesilmesini ve kendisine taraf sendikanın işçiler gibi toplu sözleşmesinin uygulanmasını 1979 yılı için yapılması öngörülen toplu ödemeden yararlandırılmasını istemiştir.

Toplu İş Sözleşmesine taraf sendika üyesi olmayan işçinin TİS. den yararlanabilmesi için yukarda açıklandığı gibi (İşverene başvurması) gerekir: Başvurma ile dayanışma aidatını yatırma koşulunu da yerine getirmiş sayılır. Ancak gerek istem ve gerekse dayanışma aidatının ödenmesi ileriye yönelik alacaktır. Taraf sendika üyesi olmayan işçi ancak başvurduğu tarihten itibaren TİS. ile diğer işçilerin evvelce yararlanmış oldukları ve önceki tarihdeki artırım nedeniyle öngörülen ödeme veya toptan ödemelerden faydalanmalarına olanak yoktur.

Bu itibarla davalı işverence başvuru tarihinden sonra gerçekleşen hak ve alacakların hesaplanarak ödetilmesine karar verilmesi gerekirken başvuru tarihinden öncesini de kapsayacak biçimde hüküm tesisi isabetsizdir. İşveren tarafından bazı işçilerin başvuru tarihinden önceki durumdan yararlandırılmış olmaları davacıya bir hak bahşetmez.

Açıklanan bu nedenlerle Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen özel daire bozma kararına uyulması gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve

yasaya aykırıdır.

SONUÇ : Davalı .... Bankası Genel Müdürlüğü avukatlarının temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının yukarıda yazılı nedenlerle HUMK. nun 429. maddesi gereğince (BOZULMASINA) 10/12/1980 gününde oy çokluğu ile karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972