 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E: 1980/2070
K: 1983/611
T: 03.06.1983
DAVA : Taraflar arasındaki "men'i müdahale" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; (Osmaniye Asliye Hukuk Mahkemesi)'nce davanın reddine dair verilen 16.5.1978 gün ve 1977/205 - 1978/266 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 8. Hukuk Dairesi'nin 18.12.1978 gün ve 7766-10590 sayılı ilamıyla; (... Davacı, nizalı taşınmaza davalı Jandarma Bölük Komutanı ile .......... Kanlı Geçit Karakol Komutanı'nın jandarma bölük konutanlığı lojmanı olduğu iddiasıyla müdahame ettiklerinden, vaki müdahalelerinin önlenmesini istemiştir. Bu durumda husumetin Jandarma Genel Komutanlığı'na yöneltilmesi gerekir. Davalılara husumet yöneltilmekle temsilcide hata edilmiştir. Bu itibarla dava Jandarma Genel Komutanlığı'na tevcih edilmek üzere davacıya mehil ve imkan verilmek, bu işin ikmalinden sonra yargılamaya devam olunmak gerekirken, mahkemece bundan zuhul ve aksine düşüncelerle yazılı şekilde hüküm tesis isabetsizdir...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Temyiz eden : Davacı vekili
Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
KARAR: Davacı (..... nizalı taşınmaza, davalı...... Jandarma Bölük Komutanının ve ........ Kanlı Geçit Karakol Komutanı'nın jandarma bölük konutanlığı lojmanı olduğu iddiasıyla müdahale ettiklerini...) ileri sürerek müdahalelerin önlenmesini istemiştir. Yerel mahkeme (...davanın gerçek kişiler aleyhine açıldığını, taşınmazın lojman olarak yapıldığını belirterek, davacının müdahalenin önlenmesi davası açamıyacağından...) bahisle davayı reddetmiştir. Özel daire yukarıya metni aynen alınan ilamla kararı bozmuştur.
Bilindiği gibi, kamu tüzel kişiliği yasa ile ya da yasanın verdiği yetkiye dayanarak bir idare tasarrufu ile kurulur. Jandarma Genel Komutanlığı gerek 1706 sayılı Yasanın 2. maddesi ve gerekse bu yasayı yürürlükten kaldıran 2803 sayılı (Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu)nun 4. maddesi hükmünce, tüzel kişiliği bulunmayan, Silahlı Kuvvetlerle ilgili görevleri eğitim ve öğrenim bakımından Genelkurmay Başkanlığı'na; emniyet ve asayiş işleriyle diğer görev ve hizmetlerin ifası yönünden içişleri Bakanlığı'na bağlı Türk Silahlı Kuvvetleri'nin bir parçasıdır.
Somut olayda, tarafların iddia ve savunmaları gözönüne alınmadıkça, davacının gerçek amacının, özel daire bozma ilamında da vurgulandığı gibi, dava konusu yerin jandarma lojmanı olmayıp, kendisine ait bir bina olduğu iddiası ile komutanlığın bir kademesi olan İlçe Jandarma Komutanlığı'nın müdahalesinin men'ini sağlamaktan ibaret olduğu anlaşılmaktadır. Bu nitelikte bir iddiayı kapsayan davanın ise, yukarda anılan 2803 sayılı Yasa hükmü uyarınca gerçek hasım olan İçişleri Bakanlığı'nın temsilcisi huzuruyla görülmesi gerekir.
O halde, dava dilekçesi İçişleri Bakanlığı'na tebliğ olunarak taraflar teşkil edildikten, iddia ve savunma uyarınca tarafların delilleri toplanıp, davacının tapusu mahallinde uygulandıktan sonra, tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle hasıl olacak sonuç uyarınca bir karar verilmek üzere direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının yukarıda gösterilen sebeplerden dolayı HUMK.nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA 3.6.1983 gününde oyçokluğu ile karar verildi.