 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E: 1980/2
K: 1983/9
T: 19.01.1983
DAVA : Taraflar arasındaki "tapulama tesbitine itiraz" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; ÇEŞME Tapulama Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 14.8.1978 gün ve 1976/60 - 1978/57 sayılı kararın incelenmesi davalı Hazine tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 7. Hukuk Dairesinin 18.12.1979 gün ve 1978/11175 - 15243 sayılı ilamiyle; (... Nizalı yerin yitik kişilerden kanunları uyarınca devlete kalan yerlerden olmasına ve bu tür taşınmazların kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile mülk edinilmesinin olanaksız bulunmasına göre, Hazine adına tesciline karar verilmek gerekirdi..) şeklindeki gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Temyiz Eden: Davalı Hazine vekili
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
KARAR : Tapulama sırasında 90 m2 yüzölçümündeki 1195 sayılı parsel kazandırıcı zamanaşımı zilyedliğine dayanılarak davacı (S.A.) adına tesbit edilmiştir (4.1.1972). Bu tesbite, Hazine temsilcisi "taşınmaz metruk yerlerden olduğundan" bahisle itiraz etmiş; tapulama komisyonu tarafından itirazı kabul edilmiştir. Davacı, kazandırıcı zamanaşımı zilyedliğine dayanarak komisyon kararının iptali ile 1195 parselin adına tescilini istemiş, mahkeme davayı kabul etmiştir. Davalı Hazinenin temyizi üzerine Özel Daire kararı bozmuş, mahkeme eski kararında direnmiştir.
Nizalı taşınmazın komşusu olan 1193 parselin dayanağı tapu kaydının iki hududu metruke olarak görülmektedir. Metruke sözcüğü (yitik ve kaçak) kişilerden Devlete kalan arazi anlamına gelir. 1617 sayılı Yasa ile değişik Tapulama Yasasının 33/son maddesi hükmünce bu tür taşınmazların kazandırıcı zamamaşımı zilyedliği ile mülk edinilmesi olanaksız bulunmaktadır. Bu itibarla niza konusu taşınmazın yitik ve kaçak kişilerden kalıp kalmadığını saptamak bakımından Tapulama Yasasının 53 ve 54. maddeleri gereğince etraflı bir araştırma ve soruşturma yapılması ve özellikle komşuların da dinlenilmesi suretiyle hiç bir kuşku ve duraksamayı davet etmeyecek salim bir sonuca varılması gerekir. Öte yandan kabule göre, 1193 sayılı parselin metruke sınırının saptanması için ön cephesindeki kapı karşıya alınarak sağ, sol ve arkasının belirlenmesi lazımdır. Dosyada bulunan tapulama krokisine göre nizalı parsel, 1193 sayı parselle yol arasında bulunmaktadır. Eğer 1193 sayılı parselin diğer sınırlarında yol bulunmakta ise, o takdirde yol sınırının 1195 sayılı parselin batısında bulunan yol olarak kabulü zorunlu olur ki, bu durumda nizalı parselin metruke sınırı olarak kabulü olanaksız kalır. Hal böyle olunca 1193 sayılı parselin dayanağı olan tapunun esas paftası getirtilmeli, 1193 parselin sınırları saptanmalı ve bundan sonra durum değerlendirilmelidir. Bu yönler gözetilmeksizin verilen direnme kararı usul ve yasaya aykırıdır, bozulması gerekir.
SONUÇ : Temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının yukarıda gösterilen sebeplerden dolayı H.U.M.K.nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, 19.1.1983 gününde oybirliği ile karar verildi.