DAVA : Taraflar arasındaki "orman tahdidine itiraz" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; (Bursa 5. Asliye Hukuk Mahkemesi)'nce davanın reddine dair verilen 26.12.1978 gün ve 1976/565-1314 sayılı kararın incelenmesi davacı tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 1. Hukuk Dairesi'nin 9.3.1979 gün ve 1979/3055-2884 sayılı ilamıyla; (... Keşfin yapılması için zorunlu gider, davacı tarafından daha önce mahkeme veznesine yatırıldığı halde, belirlenen keşif gününde davacının başvurmaması nerdeniyle kesin önele uyulmadığından bahsedilerek davanın reddedilmesi yolsuzdur. Davacı gelmemiş olsa bile yatırılan avans para ile keşfin yapılması olanağı vardır...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Temyiz eden: Davacı.

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

KARAR : Davacı orman sınırları içine alınan iki taşınmazı ile ilgili işleme, tapuya ve zilyetliğe dayanarak itiraz etmektedir. Mahkeme, davacıya keşif yaptırması için verilen ikinci sürenin HUMK.nun 163. maddesine göre kesin nitelikte olduğunu belirterek, "keşif yaptırma hakkını kaybettiğinden isbat edilemeyen davanın reddine" karar vermiştir.

Davacının temyizi üzerine karar, Yargıtay 1. Hukuk Daieresi'nce yukarıda yazılı nedenle bozulmuş mahkeme; "... taşıt ücreti yatırılmadığından, davacı nam ve hesabına araç tutularak keşfe gidilmesinin usulen mümkün olmadığından ve esasen taraflar başvurmadığı için dava konusu yeri saptamak olanağı da bulunmadığından" re'sen keşif yapılamaz gerekçesi ile önceki kararında direnmiştir.

HUMK.nun 414. maddesi uyarınca, mahkemece verilen keşif kararında ve keşif giderlerinin yatırılması için, aynı Yasanın 163. maddesi uyarınca ilgili tarafa verilen önel ve kesin önele ilişkin ara kararında, yapılması gereken işlerin neler olduğunun tam bir açıklıkla belirtilmesi, tanınan sürenin yeterli ve elverişli olması, keşif giderlerinin (hakim ve mahkeme personelinin yol tazminatını, taşıt giderlerini, tanık ve bilirkişilerin ücretlerini ve bunlara çıkarılacak davetiye giderlerini kapsayacak biçimde) ayrıntılı olarak ve yeterli miktarda saptanması ve gerekirse tarafların sosyal durumlarına göre, önele uymamanın doğuracağı sonuçların açıklanması ve tarafların uyarılması gerekir (HGK., 22.11.1972 gün ve 8/832 E., 935 K.).

Olayda ise, 21.9.1978 günlü oturumda, davacının istemi üzerine mahkemece, "Davacı 500 TL. keşif ücreti yatırdığında mahallinde keşif yapılmasına, DSİ. den uzman bilirkişi alınarak keşif icrasına, taraflar şahitlerini hazır ettiklerinde mahallinde dinlenmesine..." karar verilerek keşif günü saptanmış ve duruşma başka güne bırakılmıştır. Bu nitelikteki ara kararının, yeterli sayılamayacağı, yukarıda yazılı özellikleri taşımadığı bu nedenle HUMK.nun 163. maddesinde öngörülen kesin önel sonuçlarını doğurmasının mümkün olmadığı açıktır. (HGK. 20.5.1964 gün ve 8/237 E., 377 K.), (HUMK. 258).

Ayrıca davanın bizzat davacı tarafından takip edildiği anlaşılmaktadır. ülke koşulları ve hayatın gerçekleri gözönünde tutularak, davaların, taraflarca bizzat takip edildiği durumlarda, HUMK.nun 163. maddesinin anlamının, süre verilen kişiye anlatılması ve açıklanması ve o tarafın, süreye uymadığı takdirde davasının bu nedenle reddedileceği konusunda uyarılması zorunluğu vardır. Yukarıda açıklanan biçimde işlem yapılmadan davanın reddine karar verilmesi doğru değildir. Bu nedenlerle Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen özel daire bozma kararına uymak gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır.

SONUÇ : Temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının yukarıda yazılı nedenlerle HUMK.nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, 18.2.1983 gününde oybirliği ile karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972