 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E: 1980/11-2516
K: 1980/2338
T: 07.11.1980
ÖZET: Davacı, yargılamanın ilk celsesinde davadan vazgeçmediğine göre tarif ede öngörülen karar ve ilam harcı 15 liranın üçte ikisinin alınması gerekir.
(492 s. Harçlar K m. 22)
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; (Adana 1. Asliye Hukuk Mahkemesi)nce davanın reddine dair verilen 22/11/1979 gün ve 698-676 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin 3/4/1980 gün ve 1317-1749 sayılı ilamiyle, (...Harçlar Yasasına bağlı tarifenin Ill/2-a bölümünde, reddine ilişkin kararlarda maktu ve 15 liralık harç alınacağı yazılıdır. Her ne kadar anılan Yasanın 22. maddesinde alınacağından söz edilen harcın oranında söz edilmiş ise de nev'i açıklanmamıştır. Bu iphamı yukarıda sözü edilen tarife açıklığa kavuşturmuş bulunmaktadır. Zira dava feragat olmadan görülerek redle sonuçlandığı takdir de (15) lira harç alınırken, mahkeme daha az uğraştırılmak suretiyle, başlangıçta yapılmış olan feragat sebebiyle verilen red kararından nisbi harç alınması gibi adalete uygun olmayan ve yukarıdaki durumla çelişen bir sonuç doğması düşünülemez. Ayrıca Harçlar Yasasının 1 sayılı 'tarifesinin 111/1-e bölümünde nisbi harcın 15 liradan aşağı olamıyacağı kabul edildiği halde, maktu harç için aynı nitelikte kısıtlayıcı bir hüküm öngörülmemiştir. Buda yukarıda belirtilen görüşü doğrulamaktadır. 0 halde, anılan Yasanın 22. maddesi hükmünü yorumunda, davanın vazgeçme ile sonuçlanması halinde bir sayılı tarifenin Ill/2-a bölümünde gösterilmiş olan 15 lira maktu red harcının maddede gösterilen oranda tahsilinin öngörüldüğünün kabulünün zorunlu olduğu anlaşılmaktadır.) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; Mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Temyiz eden Davacı vekili,
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü
492 sayılı Harçlar Kanuna bağlı yargı harçlarıyla ilgili (1) sayılı tarifenin lIl/2-a maddesine göre davanın reddi kararlarında karar ve ilam harcı olarak (15) liranın alınacağını öngörmüştür.
Sözü edilen Kanunun 22. maddesinde de davadan feragat veya kabul veya sulh, mahkemesinin ilk celsesinde vukubulursa, karar ve ilam harcının üçte biri, daha sonra olursa üçte ikisinin alınacağı hükmüne yer verilmiştir.
O halde davacı muhakemenin ilk celsesinde davadan feragat etmediğine göre tarifede öngörülen karar ve ilam harcı (15) liranın 22. maddede belirtildiği üzere üçte ikisinin alınması icap eder.
Bu itibarla Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen özel daire bozma kararına uyulmak gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
Sonuç: Temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının özel daire bozma kararında gösterilen sebeplerden dolayı HUMK.nun 429. maddesi gereğince (BOZULMASINA) 7/11/1980 gününde oyçokluğuyla karar verildi.