Hukuki.NET


Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


T.C.
YARGITAY
Ceza Genel Kurulu
E: 1980/5-381
K: 1980/442
T: 15.12.1980
  • DOLANDIRICILIK (BANKANIN PARASINI BAŞKASINA MAL ETTİRME)
  • ZİMMET (MAL EDİNMENİN BAŞKASI YARARINA OMASI)
ÖZET: 1 - Banka müşterisi olan sanığa ait cari hesap mektupları ile çeki eri kontrol etmek ve hesabın kalın tısı elverişli olmadığı takdirde anında ilgili şubeyi haberdar etmek zorunluluğunda Olduğu halde provizyon vermek suretiyle bankanın parasının başkası tarafından mal edinilmesine [temellük edilmesine] neden olan banka görevlisi sanığın eylemi dolandırıcılık değil, zimmettir.
2 - Mal edinmenin sanığın kendisi veya başkası yararına olması suçun niteliğini değiştirmez.
(765 s. TCK m. 202, 503)
Zimmete para geçirmek suçundan sanık Halime ve arkadaşlarının hükümlülüğüne dair (İzmir 1. Ağır Ceza Mahkemesi)nden verilen 5/6/1980 gün ve 156/261 sayılı hüküm, sanıklar vekilinin temyizi üzerine Yargıtay 5. Ceza Dairesi'nce incelenerek 25/8/1980 gün ve 2786/2710 sayılı ilam ile onanmasına karar verilmiştir.
C. Başsavcılığı'nın; CMUK.nun 322. maddesi uyarınca özel daire onama kararına itiraz etmesi, onama kararının kaldırılması, ve hükmün bozulması istemini bildiren 13/10/1980 gün ve 67 sayılı itiraznamesiyle 1. Başkanlığa gönderilmekle, Ceza Genel Kurulunca okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
Zimmete para geçirmek ve bu suça iştirak suçundan sanık Halime ve Mehmet'in TCK.nun 202/1-son, 80, 66, 59, 227/son maddesi gereğince mahkumiyetlerine ilişkin hükmün, özel dairece onanmasına karar verilmiştir.
Bu karara karşı itiraz yoluna başvuran C. Başsavcılığı'nca : (Zimmet suçunun oluşması için : "Para" veya "para hükmündeki evrak ve senetlerin", "memur veya memur gibi sorumlu tutulan kimselere" vazife dolayısiyle "tevdi edilmiş" olması veya "muhafazası" veya "murakabesi", mesuliyeti" altında bulunması gerekmektedir. 11.2 1942 tarihli İçtihadı Birleştirme Kararına göre zimmet suçunun faili, zimmete konu teşkil eden para vs. malları ahzukabze kanunen selahiyetli olmalıdır. Bankada tevdiat memuresi olan sanık Halime'ye tevdi edilmiş veya muhafazasına bırakılmış veya murakabesine ve mesuliyetine bilfiil terk edilmiş bankaya ait bir para bulunmamaktadır. Bu bakımdan dava konusunun " zimmed olarak nitelendirilmesi yasaya uygun görülmediği gibi T.C. Ziraat Bankası Kanunun 54., 440 sayılı Kanunun 28. maddesinde belirtildiği şekilde Devlet memuru gibi de sorumlu tutulamaz, sanık Mehmet, karşılıksız çek keşide ederek asıl fail sıfatıyla hareket etmiş ve bu suretle adıgeçen sanığın eylemi dolandırıcılık suçunu oluşturmuştur. Ancak bundan sonra sanık Halime görevini kötüye kullanarak provizyon vermek suretiyle karşılıksız çeklerin ödenmesini sağlamış olup, bu suça fer'i fail olarak iştirak etmiş bulunmaktadır. Bu durumda sanıklardan Mehmet'in TCK.nun 503/ilik, 522/1, 80 ve 523, Halime'nin bu maddeler yanında TCK.nun 65/3. maddeleriyle cezalandırılmaları gerektiğinden, özel daire onam a kararının kaldırılarak yerel mahkeme hükmü nün bozulmasına ve eylemlerine uygun düşen yasa maddeleri ve ceza miktarları, tutuklama tarihleri gözönünde tutularak her iki sanığın salıverilmesine karar verilmesi) talep olunmuştur.
Dosyaya, oluşa ve mevcut delillere göre:
T.C. Ziraat Bankası Şubesi Şef Muavini olan sanıklardan Halime, tevdiet servisinde görevlendirilmesi nedeniyle, diğer şubeler. den Konak Şubesi tevdiat hesapları üzerine yapılan ödemeleri, hesabı cari mektupları şubeye geldiğinde kontrol etmek ve hesabın bakiyesi müsait olmadığı takdirde, anında ilgili şubeyi haberdar etmek ve aynı gün hesabı car? mektubunu iade etmek durumundadır. Bu şubede kendi adına 122 ve sahibi bulunduğu Filmcilik işletmesi adına 222 nolu hesapları olup, adı geçen şube ile geniş iş münasebeti olan suç tarihlerinde büyük miktarda flim alacağı için paraya ihtiyacı bulunan diğer sanık Mehmet'in yakın ilişkide bulunduğu sanık Halime ile anlaşarak anılan hesapları üzerime 28/5/1979 tarihinden itibaren keşide ettiği ve diğer şubelerce ödenen 144 adet hesabı cari mektubu ve eki hamiline yazılı çekleri, hesap bakiyelerinin müsait olmaması nedeniyle, sanık Hal ime tarafından saklanıp, işleme konulmayarak, ödemelere ait provizyonda verilmek suretiyle toplam 12.800.000 liranın sanık Mehmet'in zimmetine geçmesini sağladığı; 28/12/1979 ve 31/ 12/1979 tarihlerinde çek karşılıklarının yatırılmasından sonraki tarihlerde keşide edildiği süsünü vermek için hesabı cari mektupları ve çeklerin tarihlerini de değiştirip kontrol için götürdüğü Müdür Muavini Behire tarafından, hesabı carilerin çokluğu nedeniyle dikkatlice incelemeye tabi tutularak yapılan tahrifatın meydana çıkarıldığı anlaşılmaktadır.
TCK.nun 202 ve 203. maddelerinde : (Kendisine tevdi olunan veya görevi dolayısıyla muhafaza, denetimi, veya sorumluluğu altında bulunan para veya para hükmündeki evrak ve senetleri veya sair malları zimmetine geçiren veya mal edinen memura... ceza verilir) denmektedir.
Bu maddeler ve Ceza Genel Kurulunun yerleşmiş içtihatlarına göre temellükün sanığın kendisi veya başkası yararına olması suçun niteliğini değiştirmez.
Yukarıda görev ve sorumlulukları açıklanan sanık Halime, diğer şubelerden ... Şubesi'ne gönderilen Mehmet'e ait hesabı cari mektupları ile çekleri kontrol etmek yetkisine haiz ve hesabın bakiyesi elverişli olmadığı takdirde anında ilgili şubeyi haberdar etmek ve aynı gün hesabı cari mektupları ile çekleri iade etmek zorunluluğunda Olduğu halde, sanık Mehmet hakkında bilerek provizyon vermek suretiyle, denetleme görevini kötüye kullanarak bankanın (12.800.000 lira) parasının, TCK.nun 202. maddesine aykırı olarak başkası tarafından temellük edilmesine neden olmuş ve bu fiilinde paraya vaziülyed bulunmamasına rağmen, kontrol görevi ile mükellef olması hesabıyla zimmet suç oluşmuştur. Diğer sanık Mehmet de Şule asil şekilde katılmıştır.
C. Başsavcılığı itirazını da, Banka Şef Muavini olan sanık Halime'nin devlet memuru gibi cezalandırılamıyacağı ileri sürülmektedir.
Halbuki; T.C. Ziraat Bankası bir iktisadi devlet teşekkülü olup, 440 sayılı Yasanın 28. maddesinde: (teşekküllerin ve müesseselerin malları ve her çeşit mevcutları aleyhine işlenen suçlar devlet malı aleyhine işlenmiş sayılır ve bunlar için Türk Ceza Kanununun bu fiillere mürettep cezaları uygulanır) ve 3202 sayılı Kanunun 54. maddesinde. ki : (T.C. Ziraat Bankası'nın para ve para hükmündeki evrak ve senetleri vesair malları aleyhine, zabıtname, rapor ve diğer her nevi evrak ve defterleri ve vesikaları üzerinde suç işleyen memurlar, bu suçlarından dolayı devlet memurları gibi ceza görürler) şeklindeki hükümler karşısında, adıgeçen Bankada Şef Muavini olan sanığın, banka parası aleyhine işlediği suçtan dolayı memur sayılamıyacağı yolundaki itiraz da yerinde değildir.
Sanıkların gerçekleşen eylemlerin TCK.nun 503. değil, 202. maddesinin uygulanması gerekmektedir.
Bu itibarla, C. Başsavcılığı itirazının reddine karar verilmelidir.
Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle, C. Başsavcılığı itirazının (REDDİNE), 15/12/1980 gününde oybirliği ile karar verildi.
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini