DAVA : Kanun yararına bozma isteyen: Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı.

Bozulması istenen karar: Ankara (2) İş Mahkemesinden verilen 29. 1.1980 günlü ve 585/15 sayılı kararı.

İsteğin özeti: Ankara (585/15) İş Mahkemesinin gün ve sayısı yukarıda açıklanan 2. kararının yürürlükteki hukuku ihlal edici nitelikte bir hüküm kapsadığı gerekçesiyle usulün 427. maddesi uyarınca kanun yararına bozluması isteğinden ibarettir.

KARAR : Davacı O.Y. tarafından davalı İller Bankası aleyhine açılan alacak davasını yapılan yargılaması sonunda 2.000 TL. davalı idareden tahsiline dair Ankara İş Mahkemesinden kesin olarak verilen, 1979/585'e 1980/15 sayılı kararın kanun yararına bozulması istenmiş olmakla dosya incelendi gereği görüşülüp düşünüldü.

Kanun yararına bozma isteğini içeren 24.4.1980 gün ve 16 sayılı C. Başsavcılığı yazısında:

"4759 sayılı İller Bankası Kanununun 17. maddesinde" genel müdürün bu kanuna ve banka tüzüğü hükümlerine göre bankanın çalışmasını ve yönetilmesini temin ve bankayı temsil edeceği yazılıdır.

"İller Bankası Tüzüğü'nün 46. maddesinde ise genel müdürün idari ve kazai makamlar önünde bankayı temsil ve banka kanunu ile Tüzük ve Yönetmelik hükümlerine ve müdürler kurulu kararlarına göre bankayı idare edeceği belirtildikten sonra genel müdürün görev ve yetkileri sayılmıştır.

Bu maddeler hükmüne göre genel müdürün temyiz yetkisi kanun, tüzük, yönetmelik ve müdürler kurulu kararlarıyla sınırlandırılmış bulunmaktadır.

İller Bankası Tüzüğünün 46. maddesinde sayılanların dışındaki işlemleri müdürler kurulunun yetkisi kapsamına girmektedir. Genel müdür bu gibi konularda müdürler kurulu kararı olmadan tasarrufta bulunamaz. Bankayı 50.000 liranın üzerinde mali yük altına sokacak işlemlerde müdürler kurulunun karar vermesi zorunludur.

440 sayılı Kanunun 35. maddesine dayanılarak çıkarılan tüzük hükümlerine göre müdürler kurulunun üç üye ile toplanması ve oyçokluğuyla karar vermesi gerekmektedir.

İller Bankası Tüzüğünün 34. maddesine göre gündem işlerin önemine göre sıralanarak başkan tarafından düzenlenir. Görüşmeler gündemdeki sıraya göre yapılıp bitirilmeyen işler ertesi gündeme alınır. Gündemin 1. maddesi geçmiş oturum tutananğının okunup onaylanmasıdır.

Gündemde olmayan işler hakkında yapılan tekliflerin görüşülmesine oturumda karar verilmezse bunlar gelecek toplantı gündemine alınır. Gündemdeki sırada değişiklik kurul kararı ile yapılır.

Gündemin (olağanüstü toplantılar aylık) toplantı gününden en aşağı 24 saat evvel üyelere ve genel müdüre verilmesi gereklidir, hükmü yer almıştır.

"Bu maddenin son fıkrası uyarınca 14.11.1979 günü müdürler kurulu üyelerine verilen, kurulun 15.11.1979 günlü 57. oturuma ait gündem 1960 - 2041 sayılı olmak üzere 73. konuyu içermektedir. Üye F.K.'nin işçilere ödenecek yakacak yardımına ilişkin önergesi 15.11.1979 tarihli olup gündemde yer almamış, konu gündem dışı önerilmiştir. Üye H.B.'ün gündem dışı olan konuyu incelemek üzere süre istediği 15.11. 1979 günlü oturumda konunun konuşulup oylanmadğını H.B.'ün toplantıdan ayrılmasından sonra genel müdür N.A. ve üye F.K.'nin banka örgütünde çalışan tüm işçilere ayda 2.000 lira yakacak yardımı yapılmasına ilişkin 2042 sayılı kararı aldıkları H.B.'ün karara verdiği meşruhattan anlaşılmaktadır.

Üye H.B.'ün gündemde olmayan teklifin görüşülmesi için süre istemesi 34. maddenin 2. fıkrasına uygundur. Sözü edilen konudan sonra başka konuların görüşülüp karara bağlanmış olması sözü edilen konunun da görüşülüp karara bağlandığının delili olarak kabul edilemez.

Toplanma nisabı olmadan verilen karar geçersizdir. Bu karara dayanılarak İller Bankası Genel Müdürü ve yardımcısı ile Yeni Teknik Enerji-İş Sendikası arasında yapılan protokolun da hukuken geçerli olmaması gerekir" denilmek suretiyle hükmün bozulması istenmiştir.

Bu durumda taraflar arasındaki uyuşmazlık 1.4.1978 ila 1.4.1980 tarihleri arasında geçerli toplu iş sözleşmesinin 40/h maddesinde yer alan yıllık 3.000 lira yakcak parasını ayda 2.000 lira olarak değiştiren 16.11.1974 tarihli protokolun geçerli olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.

Gerçekten 275 sayılı yasa anlamında toplu iş sözleşmesi hizmet akdinin yapılması muhtevası ve sona erdirilmesiyle ilgili hususları düzenlemek üzere işçi teşekkülleriyle işveren teşekkülleri veya işverenler arasında yapılan bir sözleşmedir. Yasanın yazılı şekil koşuluna bağlı tuttuğu bu sözleşmeler metninin taraflar ya da yetkili temsilcilerce imza edilmesiyle kurulmuş olur.

Davada davalı işveren İller Bankası tüzel kişiliğidir. tüzel kişiyi borç altüına sokan işlemin tüzel kişinin yetkili organınca yapılması bu bir sözleşme ise tüzel kişinin yönetim organınca yetkili kılınmış bir temsilcisi tarafından imzalanması gerekir.

Genel müdürün yasadan doığan temyiz yetkisi davalı bankanın kuruluş kanunu ve bu kanuna dayanılarak çıkarılmış bulunan tüzük ve yönetmelik hükümleriyle sınırlıdır. Bu sınırlı temsil yetkisine toplu iş sözleşmesinin yapılmasına ilişkin yetki dahil sayılamaz.

Davalı İller Bankası tüzel kişiliğinde yetkili organ müdürler kuruludur. 275 sayılı yasaya göre işveren vekili durumunda bulunan genel müdürün sözü edilen kurula katılan bir kimse olması ve bankayı yukarıda açıklandığı üzere temsil etmesi kendisine toplu sözleşme yapma yetkisini vermez. Kaldı ki toplantı nisabına uyulmadan alınmış bulunan müdürler kurul kararına dayanılmak suretiyle 16.11.1979 tarihli protokola geçerlilik tanımak da mümkün değildir.

Bu itibarla C.Başsavcılığının kanun yararına bozma isteği yerinde görüldüğünden hükmün HUMK.'nun 427/3. maddesi gereğince bozulması gerekir.

SONUÇ : Açıklanan nedenlerle kesin olarak verilen ve niteliği bakımından yürürlükteki kanun hükümlerine aykırı bir sonucu hakam altına alan Ankara 2. iş Mahkemesinin 29.1.1980 tarihli kararının HUMK.'nun 427/3. maddesi uyarınca hükmün hukuki sonuçlarına etkili olmamak üzere kanun yararına BOZULMASINA, 21.5.1980 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972