 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 1980/5382
K: 1980/5714
T: 14.05.1980
DAVA : Davacı, yakacak yardımının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı Banka avukatı tarafından temyiz edilmekle dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Davacı, davalı İller Bankası Genel Müdürlüğü ile üyesi bulunduğu (Y.T. - İş) Sendikası arasında bağıtlanmış bulunan 1.4.1978 ila 1.4.1980 tarihleri arasında geçerli toplu iş sözleşmesinin yakacak yardımına ilişkin 40/4 maddesini değiştiren 16.11.1979 tarihli protokola göre ödenmeyen Aralık 1979 ve Ocak 1980 aylarına ait 4000 TL. yakacak yardımının hükmen tahsilini dava etmiştir.
Davalı idare savunmasında toplu iş sözleşmesinin tadiline ilişkin olan ve davaya dayanak yapılan protokolun bankanın kuruluşuna ait yasa ve tüzük hükümlerine aykırı bu nedenle de geçersiz olduğunu öne sürmek suretiyle yersiz açılan davanın reddini istemiştir. Mahkemece toplu sözleşmenin tadiline dair protokolun geçerli bulunduğu gerekçesiyle davacı isteğinin kabulüne karar verilmiş hüküm davalı tarafça temyiz olunmuştur.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık 1.4.1978 - 1.4.1980 tarihleri arasında geçerli toplu iş sözleşmesinin 40/4 maddesinde yer alan yıllık 2400 TL. yakacak yardımını ayda 2000 TL. olarak değiştiren 16.11.1979 tarihli protokolun geçerli olup olmadığı hususuna ilişkindir.
275 sayılı yasa anlamında toplu iş sözleşmesi hizmet akdinin yapılması, muhtevası ve sona erdirilmesiyle ilgili hususları düzenlemek üzere işçi teşekkülleriyle işveren teşekkülleri veya işverenler arasında yapılan bir sözleşmedir. Yasanın yazılı şekil koşuluna bağlı tuttuğu bu sözleşmeler sözleşme metninin taraflar ya da yetkili temsilcilerce imza edilmesiyle kurulmuş olur.
Davada davalı işveren İller Bankası Tüzel kişiliğiddir. Tüzel kişiyi borç altına sokan işlemin tüzel kişinin yetkili organınca yapılması bu bir sözleşme ise tüzel kişinin yönetim organınca yetkili kılınmış bir temsilcisi tarafından imzalanması gerekir.
Genel Müdürün yasadan doğan temsil yetkisi; davalı bankanın kuruluş kanunu ve bu kanuna dayanılarak çıkarılmış bulunan tüzük ve yönetmelik hükümleriyle sınırlıdır. Bu sınırlı temsil yetkisine toplu iş sözleşmesinin yapılmasına ilişkin yetki dahil sayılamaz.
Davalı İller Bankası tüzel kişiliğinde yetkili organ müdürler kuruludur. 275 sayılı yasaya göre işveren vekili durumunda bulunan genel müdürün sözü edilen kurula katılan bir kimse olması ve bankayı yukarıda açıklandığı üzere temsil etmesi kendisine toplu sözleşme yapma yetkisini vermez. Kaldı ki toplantı nisabına uyulmadan alınmış bulunan müdürler kurulu kararına dayanılmak suretiyle 16.11.1979 tarihli protokola geçerlilik tanımak da mümkün değildir.
Toplu iş sözleşmesini tadil eden protokolun geçersiz olduğu yolundaki savunma karşısında bu yönler araştırılmadan isteğin kabulüne karar verilmiş olması yasaya aykırıdır.
SONUÇ : Temyiz olunan hükmün açıklanan nedenlerle davalı idare yararına BOZULMASINA, 14.5.1980 gününde oybirliğiyle karar verildi.