 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 1980/15290
K: 1980/14645
T: 30.12.1980
DAVA : Davacı idare davalıya fazla ödenen kıdem tazminatını geri alınması isteğiyle açılan davanın ilamda yazılı nedenlerle reddine ilişkin hükmün süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davacı avukatınca istenilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 4.12.1980 salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davacı adına avukat .... geldi. Karşı taraf adına kimse gelmedi. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek bırakılan günde dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü :
KARAR : 6772 sayılı devlet ve ona bağlı müesseselerde çalışan işçilere ilave tediye yapılması hakkında Kanunun 2. maddesi "umumi mulhak ve hususi bütçeli dairelerle mütedavil sermayeli müesseseler, sermayesinin yarısından fazlası devlete ait olan şirket ve kurumların belediyeler ve bunlara bağlı teşekküller, 3460 ve 3659 sayılı kanunların şumulüne giren iktisadi devlet teşekkülleri ve diğer bilcümle kurum, banka, ortaklık ve müesseselerinde müstahdem olanlardan İş Kanunu'nun şumulüne giren veya girmeyen yerlerde çalışmakta olan ve İş Kanunu'nun muaddel birinci maddesindeki tarife göre işçi vasfında olan kimselere, ücret sistemleri ne olursa olsun, her yıl birer aylık istihkakları tutarında ilave tediye" yapılmasına öngörmüştür. Aynı yasanın 3. maddesinde ayrıca Bakanlar Kurulunca'da aynı oranda bir ilave tediye daha yapılabileceğine cevaz vermiştir. 6772 sayılı Yasanın 1. maddesinde belirtilen müesseseler mali yük getiren hüküm ilave tediye koşullarını doğrudan doğruya düzenlemiş olup, niteliği itibariyle kamu düzenini ilgilendirmektedir. Bunun sonucu olarak toplu iş sözleşmeleri ile değiştirilemezler. Olayda, uyuşmazlıkla ilgili TİS'nin kapsadığı işyerlerinde çalışan akit sendika üyesi işçilere 6772 sayılı yasa gereğince her yıl için iki aylık istihkakları tutarında verilmekte olan ilave tediyeye ek olarak sözü edilen yasa esaslarına göre hesaplanacak bir aylık istikakları tutarına bir ilave tediye olarak işveren tarafından ayrıca yapılır. Bu hüküm, getirdiği mali yük itibariyle 6772 sayılı yasa hükümlerini değiştirir nitelikte bulunduğundan yukarıda açıklanan ilke uyarınca geçerli sayılamaz ve bu geçersizlik re'sen dikkate alınmalıdır.
O halde mahkemece bu esastan hareketle taraflar arasındaki uyuşmazlığın çözümlenmesi gerekirken TİS'nin 66. maddesinin geçerli olduğu düşüncesinden hareketle hüküm içeriği isabetsizdir. Karar bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenlerle BOZULMASINA, 30.12.1980 gününde oybirliğiyle karar verildi.