 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
7. Hukuk Dairesi
E: 1980/6869
K: 1980/8270
T: 08.07.1980
- MÜLKİYETİN HAKKININ SAPTANMASI
- ESASLARI
ÖZET: İskan Km. 30 uyarınca iskan yoluyla iskan hakkı sahiplerine verilen taşınmaz mallar on yıl süreyle başkasına satılamaz, bağışlanamaz ve rehin edilemez. Tersi durumunda Hazine'nin iskan yoluyla verdiği taşınmazı geri alma hakkı vardır. Yasak süresinin başlangıcı sicilin meydana geldiği gündür. Sicilin meydana geldiği günden tapulamanın yapıldığı güne kadar kayıt sahibiyle Hazine arasında geri almaya ilişkin bir uyuşmazlık meydana gelmemiş ve on yıllık yasak süresi fazlasıyla geçmiş olup Hazinenin geri alma hakkı da ortadan kalkmıştır. Tapulama mahkemesi tapulamanın yapıldığı gündeki hukuksal duruma göre hak sahibini belli etmekle yükümlüdür.
(766 s. Tapulama K m. 32, 33)
(2510 s. İskan K m. 30)
Taraflar arasında tapulama tesbitinden doğan dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle temyiz isteğinin kanuni süresinde Olduğu anlaşıldı, tetkik raporu ve dosyadaki belgeler okundu, iş incelendi, gereği görüşüldü
Tapulama sırasında 339 parsel sayılı 16980 'ın.2 yüzölçümündeki taşınmaz paylı olarak Izzet ve Zekeriya ile Hazine adına tesbit edilmiştir. İzzet ve Esat Hazine payına itiraz etmişlerdir: Mahkemece Izzet davasının kabulüne, parselin tümünün Izzet ve Zekeriya adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı hazine tarafından temyiz edilmiştir.
Nizalı taşınmazın temyize konu edilen bölümünün hazinenin Iskan Yasalarına göre yaptığı temlik sonucu oluşturan 1.3.1936 günlü 92 sayılı tapu kaydı kapsamında bulunduğu yönünde taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık taşınmazın 1/3 payını İskan kaydı sahibi Esat tarafından davalı izzet'e yaptığı satışının geçerli olup olmadığı yönünde toplanmıştır. 2510 sayılı İskan Kanunun 5098 sayılı Kanunla değiştirilen 30. maddesi hükmünce iskan yoluyla iskan hakkı sahiplerine verilen taşınmaz mallar 10 yıl süre bir başkasına satılamaz, bağışlanamaz ve rehin edilemez. Bu yasa hükmünün ihlal edilmesi halinde Hazinenin iskanen verdiği taşınmazı geri alma hakkı vardır. Ancak iskan yolu ile temlik 1.3.1936 yılında yapılmış ve sicil o günde meydana getirilmiştir. Yasak süresinin başlangıcı sicilin meydana geldiği gündür. Tapulama tesbiti ise 9.11.1951 gününde yapılmış sicilin meydana geldiği günden tapulamanın yapıldığı güne kadar kayıt maliki ile hazine arasında geri almaya ilişkin olarak yasal bir işlem yapılmamış ve bir uyuşmazlık meydana gelmemiştir. Tapulama tesbitinin yapıldığı günde 10 yıllık yasak süresi fazlasıyla geçmiştir. Tapulama mahkemesi tapulamanın yapıldığı gündeki hukuksal duruma göre hak sahibini belli etmekle yükümlüdür. 10 yıllık yasak süresinin geçmiş bulunması nedeniyle hazinenin geri alma hakkı da ortadan kalkmış bulunmasına göre mahkemece davaya konu edilen 1/3 payın davalı taraf adına tesciline karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik bulunmadığından Hazine'nin yerinde olmayan temyiz itirazının reddi ile hükmün (ONANMASINA) ve 766 sayılı Tapulama Kanunun 74. maddesince (10) lira onama ilam harcının temyiz edenden alınmasına 8.7.1980 gününde oybirliği ile karar verildi.