 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
7. Hukuk Dairesi
E: 1980/4485
K: 1980/5035
T: 21.04.1980
DAVA : Taraflar arasında tapulama tesbitinden doğan dava sonucunda verilen hükmün Yargıtayca incelenmesi istenilmekle gereği görüşüldü:
KARAR : tapulama sırasında niza konusu taşınmaz vergi kaydına dayanılarak Hazine adına tesbit edilmiştir. İtirazı tapulama komisyonu tarafından red edilen davacı zilyetliğe ve vergi kaydına dayanarak dava açmıştır. Mahkemece davanın kabulüne, nizalı parsellerin davacılar adına payları oranında tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazinece temyiz edilmiştir.
Hazinenin dayandığı vergi kaydının nizalı parseli kapsadığı mahkemece saptanmış ise de; bir yerin Hazine adına vergide kayıtlı olması, o yerde zilyet bulunan kişinin zilyetliğinin fer'i nitelikte olduğunu ifade etmez. Bu nedenle hazinenin diğer temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak, davacıların 1934 yılından önce mecburi iskana tabi tutularak yurtlarından uzaklaştırıldıkları ve 1934 yılında köylerine dönerek eski tarlalarını ekmeye başladıkları ve nizalı taşınmaz üzerindeki zilyetliğin 1934 yılında başlayıp tapulama tesbitine kadar sürdürüldüğü, bu süre içinde Hazinenin şagillerinden icar da alınmadığı mahkemece toplanan deliller ile saptanmış ise de; mecburi iskana tabi tutulanların eski yurtlarında bıraktıkları mallar hakkında yapılacak işlem de 5098 sayılı Kanunun 2. maddesinde açıklanmıştır. Sonradan bu geçici 2. maddeye 5227 sayılı Kanunla iki bent ve 5420 sayılı bir fıkra eklenmiş ve 5420 sayılı Kanunla anılan fıkra 6093 sayılı Kanunun 6. maddesi ile değiştirilmiştir. 6093 sayılı Kanunun 6. maddesi ile 5420 sayılı Kanunun kapsamına giren ve şimdiye kadar Hazinece dağıtılmış olan taşınmaz malların artık eski sahiplerine iadesine olanak tanınmamıştır. Ayrıca anılan Kanunun 4. maddesi ile 5826 sayılı Kanuna bir madde eklenerek "Yasak ve idareten boşaltılan bölgeler halkından olup da mücettep yerlerin de iskan edilmiş olanlarda idareten boşaltılmış bölgelerdeki arazisi dağıtılanların istihkak mazbatası mukabil iskan gören veya mazbata muhteviyatını almış olanları ve 5826 sayılı Kanuna göre iskan edilenlerin taşınmaz malları hariç diğerlerinin eski yerlerinde kalan ve 2510 sayılı Kanunun mülga 26. maddesi uyarınca devlete intikal etmiş olan taşınmaz malları ibraz ettikleri tasarruf belgelerine müsteniden eski sahiplerine iade olunacağı" hükmü yer almış ve aynı maddede "bu suretle Hazineye intikal etmiş olan taşınmaz malları son zilyetleri yasaklılığın devam ettiği sürede dahi inkıtasız zilyet sayılacakları" öngörülmüş ve mürettep yerlerinde iskan edilmiş olup da iskanen tahsis olunan taşınmaz mallarını satanlar haklarında yapılacak işlemler dahi ayrıca belirtilmiştir. Mahkemece anılan bu yasa hükümleri uyarınca hiç bir araştırma ve inceleme yapılmadan, resmi makam ve mercilerden gerekli bilgiler ve davacıların durumlarının ne olduğu sorulup saptanmadan nizalı taşınmazların anılan yasa hükümleri karşısındaki hukuksal durumları gerektiği gibi araştırılmadan ve bu yönler karar yerinde tartışılmadan eksik inceleme ile yazılı biçimde hüküm kurulması isabetsiz, Hazinenin temyiz itirazları bu nedenle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün BOZULMASINA 21.4.1980 gününde oybirliği ile karar verildi.