 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
6. Hukuk Dairesi
E: 1980/4041
K: 1980/5783
T: 03.06.1980
DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan şuf'a davasına dair karar duruşmalı olarak Yargıtay'ca tetkiki süresi içinde davacı tarafından talep edilmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Dava şuf'alı payın iptali ile davacı adına tescil isteminden ibarettir. Mahkemece şuf'a hakkından satışlardan evvel feragat edildiğinden bahisle davanın reddine karar verilmişi ve hükmü davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Şuf'a konusu taşınmazın 1/2 payı davacı ve 1/2 payı kardeşe Nebiye adına kayıtlı iken Nebiye'nin bir kısım payını 3. şahıs bulunan Salim'e satması ve onunda satın aldığı paylardan bir kısmını davalılara muhtelif tarihlerde satmaları sebebiyle davacı şuf'a hakkını kullanmıştır. Mahkemece davacı ile ilk payı satın alan Salim arasındaki tanzim olunan 11.6.1975 tarihli düzenleme suretiyle şuf'a hakkından iptidaen feragat ve zilyetliğe ilişkin anlaşma gereğince davacının bu dava hakkını kullanamıyacağı kabul olunmuştur. Bu anlaşmanın 2. maddesinde "akit olan tarafların karşılıklı olarak gerek kendileri ve gerekse hisse satışı suretiyle yeni doğacak ortaklaşa maliklere karşı bir diğeri lehine olmak üzere şuf'a hakkından iptidaen feraga eyler" denilmektedir. Bu sözleşmenin tapuya tescil edilmediğinde taraflar birleşmişlerdir.
Şuf'a hakkı inşai bir haktır. İnşai hak muayyen hukuki münasebeti ihdas tebdel veya ilga hususunda hak sahibine tanınan bir selahiyettir. Bu selahiyet tek taraflı irade beyanı ile muhataba ulaşdığında hukuki sonuç doğurur. Bir kısım paydaşın şuf'a hakından herkese karşı feragatı gayrimenkul mülkiyetinin takyidini ilga ve tadilini tazammun etmesi sebebiyle geçerli olması için resmi şekilde yapılarak tapuya tescil edilmesi gerekir. Şuf'a hakkını muayyen bir alıcıya karşı kullanılmaması taahhüdü, mülkiyetin kanuni takyidini ilga veya tadilini mutazammun olmamakla şekle bağlı olmaksızın geçerli olup yazılı olması yeterlidir. Olayımızda Salim'e karşı şuf'a hakkından feragat yazılı bulunmakla geçerlidir. Ancak Salim'den sonra Salim tarafından üçüncü şahıslara yapılan satışlar sebebiyle şuf'a hakkından feragat nefsi şuf'adan feragat niteliğinde bulunduğundan resmi şekilde yapılması ve tapuya tescil edilmesi gerekir. Tapuya tescil işlemi olmadığından Salim'in diğer şahıslara yaptığı satış sebebiyle doğacak şuf'a hakkından feragat edildiği hükmü tesisi usul ve kanuna aykırıdır.
SONUÇ : Hükmün açıklanan nedenle BOZULMASINA ve dava tarihinde yürürlükte bulunan avukatlık ücret tarifesi gereğince takdir olunan 1400 lira mürafaa vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine 3.6.1980 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.