 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
5. Hukuk Dairesi
E: 1980/9102
K: 1981/356
T: 21.01.1981
DAVA : Taraflar arasındaki kamulaştırma değerinin artırılması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; kamulaştırma değerinin artırılmasına dair verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi taraflar vekillerince süresinde verilen dilekçelerle istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup iş anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : 1 - Taşınmaz mal TEK. Genel Müdürlüğü'nce 7.3.1978 gününde kamulaştırılmış ise de, ülkemizin elektrik enerjisi üretim açığının kapatılması ve kurulacak santralın bir an önce hizmete girmesi amacıyla 6830 sayılı Yasanın 27. maddesi uyarınca 26.4.1978 gününde Bakanlar Kurulunca acele kamulaştırmaya karar verilmiş bulunmasına göre kamulaştırmanın bu tarihte yapılmış olduğunun kabulü gerekir. Böyle olunca da bu günden önce satılan emsal taşınmaz mallar değer biçilmesinde esas alınabilir. Bu nedenle ilk karar tarihine göre taraflarca gösterilen ve mahkemece getirtilen satışların kabul edilmemesi doğru olmadığından gelir yöntemine göre kamulaştırma karşılığını saptayan 1. rapor geçersizdir. Söz konusu satışları gözönünde tutmayan 2 ve 3. raporlarda da eksik inceleme ile değer biçilmiştir. Ayrıca 3. bilirkişi raporunda bazı satışlar, üzerlerinde bina bulunması veya uzak yerde olmaları yahut benzer nitelik göstermemeleri nedenleriyle kabul edilmemiştir. Emsalin kamulaştırılan yerle aynı nitelikte olması, onun yakınında veya civarında bulunması, şart değildir. Karşılaştırmada aradaki farklar gözönünde tutulması üstün ve eksik tarafların saptanması ve bu surretle kamulaştırma karşılığının hesabına diğer emsal satışlarla birlikte bu satışlarında gözönünde tutulması gerekir. Mahkemece yeniden bilirkişi kurulu teşkil edilerek yukarıda açıklanan esaslara göre dosyada bulunan tüm emsal satışlar teker teker incelenmeli ve karşılaştırılmalı ve olabilirse bunlardan bir veya birkaçının somut emsal alınarak kamulaştırılan yere değer biçilmelidir. Eksik incelemeye dayanan raporlara göre hüküm kurulması doğru değildir.
2 - Kabule göre de, geri kalan kısımda değer eksikliği olduğu, her üç raporda belirlenmiş ise de, bu eksikliğin birinci raporda % 25, ikincisinde % 20 ve üçüncüsünde % 15 oranında olduğu saptanmıştır. Bağdaştırıcı % 20 oranının değer düşüklüğü miktar olarak alınması gerekirken % 15'in esas alınması da isabetsizdir.
Ayrıca keşiflerde zeytin ağaçlarının kesilmiş olduğu görülmüş ve bu yön zabıtlarada geçirilmiştir. Davalı idare enkazın mal sahibi tarafından alındığını ileri sürerek bunlara takdir edilecek bedelin kamulaştırma karşılığından düşürülmesi isteminde bulunmuş olmasına göre bu cihetin soruşturulmaması da ve sonuca göre karar verilmemesi de usul ve kanuna aykırıdır.
Tarafların temyiz itirazları bu bakımdan yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle HUMK. nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, 21.1.1981 gününde oybirliği ile karar verildi.