 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E: 1980/421
K: 1980/946
T: 10.04.1980
DAVA : Taraflar arasındaki davanın (Trabzon 1. Asliye Hukuk Hakimliği)nce görülerek mahkeme ilamında belirtilen gerekçelere binaen verilen 17.12.1979 tahi ve 1220-1790 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davalı avukatı tarafından istenmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okunduktan ve tartışıldıktan sonra gereği düşünüldü:
KARAR : Davacı vekili 11.5.1978 günlü dava dilekçesi ile istihkaklarından haksız ve usulsüz olarak kesilen 1.231.400 liranın, kesinti tarihlerinden itibaren, kanuni faizler ile birlikte davalıdan ödettirilmesini istemiş, davanın reddine dair 22.2.1979 tarihinde kararın Yargıtay Obbeşinci Hukuk Dairesi'nin 16.5.1979 gün 693/1161 sayılı ilamıyla bozulması üzerine bozmaya uyularak verilen 1.231.400 liranın dava tarihinden tediyeye kadar yıllık % 5 faiziyle birlikte davalı bakanlıktan alınarak davacıya ödenmesine dair 17.12.1979 günlü karar, davalı bakanlık tarafından temyiz edilmiştir.
6762 sayılı TTK.nun kabul ettiği sisteme göre, kollektif şirketin borç ve taahhütlerinden birinci derecede şirket sorumludur. Şirket ortağının sorumluluğu, tıpkı adı kefalette olduğu gibi, ikinci derecede bir sorumluluktan ibarettir. Şu kadar ki; şirkete karşı yapılan icra takibi semeresiz kalmış veya şirket her hangi bir sebeble sona ermiş ise, yalnız ortak veya ortakla birlikte şirket aleyhine dava açılabilir ve takip yapılabilir. İcra takibinin semeresiz kalması tabiri, borçlu durumunda olan kollektif şirketin alacağı karşılayacak miktarda mevcudu olmaması nedeniyle,alacağın tamamen veya kısmen tahsilinin imkansızlaşması halini ifade eder.
Borçlu T. İnşaat ve Ticaret Kollektif Şirketi aleyhine alacaklı E. Kollektif Şirketi'nin 1972/1503 sayılı dosya ile icra takibi ve yine alacaklı M. Ticaret Kollektif Şirketi'nin Dosya no: 1972/1504 sayılı icra takibi ve alacaklı Sosyal Sigortalar Kurumu'nun Trobzon İcra Memurluğu dosya no: 1973/1772, 1972/1603, 1972/916, 1973/2247, 1974/2492, 1975/637, 1976/81, 1977/93 sayılı icra takiplerinin semeris kaldığı celbedilen icra dosyaları mühtevası ile Trabzon İcra Memurluğunun 25.10.1979 gün 1979/220 sayılı karşılık yazılarından anlaşıldığı gibi davalı Bayındırlık Bakanlığı tarafından T. İnşaat ve Ticaret Kollektif Şirketi aleyhine 648.010 lira 13 kuruş icra takibine karşı (icra dosya no: 1979/5478) Borçlu T. İnşaat ve Ticaret Kollektif Şirketi adına ortak Mustafa Sabri 22.11.1979 günlü mal beyannamesinde "iflas ettiği" ve sözü geçen şirketin "hukuken dağılmış durumda" olduğu bildirildiğinden davanın reddi gerekirken yerel mahkemece (Şirket aleyhine usulüne uygun şekilde yapılmış bir icra takibi olmadığı ve semeresiz kaldığı tesbit edilemediğinden.. ve şirketin devam ettiğinden) söz edilerek ödetme kararı verilmesi TTK.nun 179. maddesi ve Yargıtay İçtihatları birleştirme Hukuk Bölümü 6.11.1971 gün E. 1970/5, K. 1971/3 sayılı içtihadına aykırıdır.
Mahkemenin tüm bu yönleri gözden kaçıran kararı usul ve kanuna aykırı görüldüğünden bozulmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle dava reddedilmek üzere yerel mahkeme kararının davalı yararına (BOZULMASINA), duruşma için takdir edilen 1400 lira avukatlık ücretinin davacıdan alınıp davalıya ödetilmesine, peşin harcın istek halinde davalıya iadesine 10.4.1980 gününde oybirliğiyle karar verildi.