 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E: 1980/2676
K: 1981/57
T: 21.01.1981
DAVA : Taraflar arasındaki davanın (Kadıköy 3. Asliye Hukuk Hakimliği)nce görülerek mahkeme ilamında belirtilen gerekçelere binaen verilen 17.7.1980 tarih ve 237/526 sayılı hükmün temyizen tetkiki davacılardan Nebil ve davalı avukatı tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Hakem tayini isteyen Nebil ve Nevinin vekilleri tarafından verilen dava dilekçesinde:
Kendi hakemlerini diğer tarafa bildirerek diğer tarafın da hakemini yedi gün içinde seçmesi bildirildiği halde sonuç alınamadığından davalı hakeminin mahkemece tayini talep edilmiştir.
Davalı vekili, istemin usul hükümlerine aykırı olduğunu bildirmiştir.
Yerel mahkeme, deliller ve sözleşme durumuna göre istem sahibi Nebil'in hakem isteğinin reddine, diğer istem sahibi Nevin'in taşınmazdaki hissesi kadar davalı arasındaki sözleşme gereğince nizanın halli için davalı Uğur namına mimar Varol'u hakem tayinine karar vermiştir.
Yerel mahkeme kararı taraflardan davacı Nebil ile davalı Uğur'un vekillerince temyiz edilmiştir.
Usulün değişik 438. maddesi çekişmenin duruşmalı olarak incelenmesine engel teşkil ettiğinden davalı Uğur vekilinin duruşma istemi red edilerek temyizen deliller ve belgeler incelenerek değerlendirildi:
Talep sahipleri davalarında, sözleşme gereği hakemlerini tayin edip ihtarname ile bildikleri halde hakemini bildirmediğinden dauvalının hakeminin mahkemece tayinini talep etmektedirler.
Hukuken; bir hak üzerinde uyuşmazlığa düşmüş olan iki yanın anlaşarak bu uyuşmazlığın giderilmesini özel kişilere bırakmalarına ve uyuşmazlığın bu özel kişilerce inclenip karara bağlanmasına (tahkim) denir.
Tahkim sözleşmesi yanların kabul eylediklerin bir nevi delil sözleşmesi niteliğinde olup (HUMK. Md: 287) öncelikle uyulması gereklidir. Yanları bağlar.
Öyle ise:
30 Temmuz 1976 tarih ve 47503 sayılı sözleşme mal sahibi davacı Nebil ile müteahhit davalı Mehmet arasında düzenlenmiştir. Sözleşme yürütülmesinden veya tefsirinden doğabilecek ihtilafların hallinin 28. maddesi ile tahkim yolu ile çözüleceği kararlaştırılmıştır.
1 - Talep sahibi Nebil'in bu sözleşmeyi davalı Uğur ile düzenlediklerine ve taraflarını teşkil ettiklerine göre sözleşmeden doğan uyuşmazlığın çözümü için tahkim şartı uyarınca hakem tayini isteminde bulunmaya hakkı vardır. Davacı Nebil'in temyiz sebepleri yerindedir.
Bu yönden istemin esası incelenerek uygun sonuç saptanmalıdır.
2 - Tahkim sözleşmesi tarafların ortak iradeleri ile kurulan bir delil sözleşmesidir. HUMK.m. 287 bu niteliği ile ancak taraflarını bağlar ve hüküm ifade eder. Sözleşmenin tarafı olmayan kişi için bağlayıcı niteliği yoktur. Hakkın, yetkinin saklı tutulması sonucu değiştirmez. Ve tahkim şartının yanı olmayana karşı ileri sürülemez.
Bu itibarla;
İstem sahiplerinden Nevin'e daire satımı nedeni ile akidi, tarafı olmadığı tahkim şartına dayanarak davalı Mehmet'e karşı hakem tayini isteminde bulunamaz.
Bu yönden davalı Mehmet vekilinin temyiz itirazlarının kabulü gerekir.
SONUÇ : Yukarıda gösterilen nedenle:
A- Bir nolu bent gereğince, temyiz itirazlarının kabulü ile davacı Nebil yararına,
B- İki nolu bent uyarınca temyiz itirazlarının kabulü ile davalı Mehmet yararına,
Yerel mahkeme kararının BOZULMASıNA, peşin harçlarının istek halinde temyiz eden taraflara iadesine 21.1.1981 gününde oybirliğiyle karar verildi.
