 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E: 1980/1616
K: 1980/1715
T: 03.07.1980
DAVA : Taraflar arasındaki davanın Eskişehir Asliye 2. Hukuk Hakimliğince görülerek davanın reddine dair karar verilen 13.11.1979 tarih ve 202/630 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davacı avukatı tarafından istenmiş olmakla işin gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : Teminat mektuplarına vaki muaraza ve müdahalenin meni ile iadesi ve 754.351.54 lira alacağın tahsili hakkında yüklenicinin işveren davalı Eskişehir Belediyesi aleyhine açtığı dava sabit görülmeyerek yerel mahkemece red edilmiştir.
Mahkeme kararı, davacı yüklenici vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyizen kanıtlar ve belgeler incelenerek değerlendirilmiştir. Yanlar arasında düzenlenen 12.6.1973 tarihli sözleşme ile (Bedemlik Motel - Gazino ve yüzme havuzu ilave işini yapmayı yüklenen davacı yüklenici işin bitiminden sonra taraflar ayrı bir sözleşme ile de bu tesislerin işletilmesini kararlaştırmışlardır. İnşaat işleri için 69.000 liralık, kiralanarak işletilmesi yüklenilen tesisler içinde toplam 60.300 liralık ayrı bin banka teminat mektubu verilmiştir. Tahakkuk ettirilen 1.252.948,40 liralık istihkaktan ileride tahakkuk edecek kira bedellerine mahsuben 574.351,54 lira tevkif edilerek arta kalan 678.596,68 lira tediye edilip bu esnada 11.4.1974 tarihli Bakanlar Kurulu kararına göre tasfiye olduğu için teminat mektuplarının iadesi ile ortada kira akdinin mevzuu kalmadığından kira bedellerine karşılık tevkif olunan 574.351,54 lira için ödetme kararı verilmesi istenirken işveren davalı belediye işin tasfiyesine kadar 264.448,64 liralık iş yapıldığının İl Bayındırlık Müdürlüğü raporu ile belli olduğunu savunmaktadır.
İşin tasfiyesi ile sonuçlanan akdi ilişkide yanların alacak ve borç durumlarının sözleşme ve ekleri ile bağlayıcı belgelere göre çözümü gerekir.
Bu durumda:
1 - Davaya dayanak alınan taahhüt sözleşmesi 27.6.1973 tarihlidir. Projelerin onama tarihi ise bu tarihten önce olup sonradan değiştirildikleri konusunda bir kanıt mevcut olmadığı halde bilirkişilerin projelerde değişiklik yapıldığı noktasından hareketle sonuca varmaları doğru değildir.
2 - İşin götürü bedelle yüklenildiği anlaşılmakta, hakedişler ve ödeme şartları başlığını taşıyan sözleşmenin 16 ncı maddesinde hakedişlerin tanzim ve ödenmesine dair 12 nci maddedeki hususlara riayet edilmek suretile bu iş için tediye şartnamesine göre tediye yapılır denildikten sonra tediye şartnamesinin 1 nci maddesiyle götürü bedelle ihale edilen 3 ana kısımdan ibaret işler fiatlandırılmaktadır.
Öyle ise:
Götürü bedelle yüklenilen işde, bilirkişi kurulu aracılığı ile yapılan iş miktarı sözleşme ve tediye şartnamesinin 1 ve 2 nci maddeleri esas alınarak bulunmalı hak kazanılan istihkak ve sonuçta hesabı durum saptanıp Sosyal Sigortalar Kanununun 83 ncü maddesi de gözönünde tutularak uygun sonuca göre davada, ana kısım işin alınan teminat mektuplarının iadesi ve istihkaktan alacak talepleri konusunda bir karar vermek gerekir.
Bu arada tesisin yüklenici tarafından kiralanacağına dair mustakil mahiyette bulunan sözleşme kira akdi başlamadan tasfiye sebebile ortadan kalkmış bulunmasına göre bu konuda alınan toplam 60.300 liralık teminat mektubunun yükleniciye iadesi icap eder.
SONUÇ : Yukarıda gösterilen gerektirici nedenlere göre davacı yararına mahkeme kararının BOZULMASINA, 3.7.1980 gününde oybirliği ile karar verildi.