 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E: 1979/981
K: 1981/17
T: 21.01.1981
DAVA : Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İstanbul Asliye 4. Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen 27.6.1975 gün ve 636-405 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 3.2.1977 gün ve 1011-1182 sayılı ilamı:
"...Hükme dayanak yapılan son bilirkişi raporunun davalı Fethi Tur'un sorumluluğu hakkındaki bölümünün D ve E bentleri ve öteki bentlerinde yapılması gereken işler açıklanmıştır. Davalı Fethi muhasiptir. Muhasibin Sanayi Odası tahsilat işlerinde uygulayacağı yasa, tüzük, yönetmelik veya oda buyruğu yahutta, Ticaret Bakanlığı müfettişlerinin önerilerine göre bir işlem yapması, yahutta bunlardan hiçbiri yoksa, çalıştığı odanın hesaplarını bir muhasebe servesinin gerektirdiği biçimde yürütmesi ve yönetmesi gerekir. Raporda, özellikle harflerde açıklanan bölümlerde bu ilkeler açık ve gereği gibi belirtilmiştir. 3. kişilerden alınan her türlü paranın neye ilişkin olursa olsun, hangi esasa göre ne tutarda alındığı ve dayanağının ne olduğu muhasipçe belirtilir. Veznedar kendisine gönderilen belgeye göre ve orada gösterilen miktar üzerinden parayı almakla görevini yapmış olur. Muhasibi bulunan bir müessesede, onun yapması gereken ödevleri veznedara yaptırma sonunda her türlü alacaktan ve bunun sorumluluğundan veznedarı sorumlu duruma düşürmek ticari işletmenin esas ve sistemine aykırıdır. Az yukarıda açıklandığı üzere Sanayi Odasının muhasebe sistemi hakkında tüzük, yönetmelik ve benzeri bir sistem varsa bunlar araştırılır. Yoksa muhasebe ilamının buyrukları uyarınca ne şekilde işlem yapılması gerektiği saptanır. Her iki yönden de gerekli olan şeyler açıklandığı halde, bu gerekler kişisel ve muhasebe tekniğine uymayan düşüncelerle ve görüşlerle itilmiş, yerine bir takım gerekçe adı altında düşünceler konmuştur ki, bunların ne resmi kayıtlar ve zorunlulukları ne de muhasebe bilimi bakımından kabulü değer yönü olmayıp indidir. Kesinlikle açıklanmalıdır ki, muhasip davalı görevini yapmamıştır. O halde bu işlemin doğurduğu zararlı sonuçtan görevini hiç yapmayan, muhasebe tekniğine göre üzerine düşen ödevleri veznedara bırakan muhasibi kural olarak zarardan sorumlu tutulmak gerekir. Mahkemenin yukarıda açıklanan esaslara aykırı, indi yalnız subjektif kişisel görüşlere dayanıp muhasebe tekniğine tamamen aykırı düşen görüşe dayanan kararı, muhasip sorumlu tutulmak üzere bozulmalıdır" gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir. Dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
KARAR : 1 - Davalı Kamuran Dikmen, aleyhine verilen 27.6.1975 gün ve 636-405 sayılı kararı temyiz etmediğinden hüküm adı geçen davalı yönünden kesinleşmiştir. Bu nedenle direnme kararına karşı verdiği temyiz dilekçesinin reddi gerekir.
2 - Davacı İstanbul Sanayi Odası vekilinin temyizine gelince, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki kağıtlara, bozma kararında gösterilen gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı davacı lehine BOZULMALIDIR.
SONUÇ : 1 - Kamuran Dikmen vekilinin temyiz dilekçesinin reddine oybirliğiyle,
2 - Davacı İstanbul Sanayi Odası vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararında gösterilen sebeplerden dolayı BOZULMASINA, 21.1.1981 günü gerekçesinde oyçokluğu, bozmada oybirliği ile karar verildi.