 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E: 1979/913
K: 1979/769
T: 25.05.1979
DAVA : Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Ankara 5. İş Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 27.11.1978 gün ve 968-963 sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine,
Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 28.2.1978 gün ve 706-3119 sayılı ilamı.
(Gerçekten 1.1.1969 ila 31.12.1971 tarihleri arası dönem için yürürlükte bulunan toplu iş sözleşmesiyle kabul edilmiş ve bu zamların 1969 yılına ait olanı 1970 de, 1970 yılına ait olanı da 1971 yılında uygulanmış ve davacının buna bir itirazı olmamıştır.
Davacı 1971 yılı konjektör zammı için bir uygulama yapıldığını bildirerek bu yıl zammının da 1.1.1972 tarihinden sonraki ücretlerine ilave edilmesi gerektiğini iddia ederek istekte bulunmuştur. Ancak bu zammı öngören sözleşme 31.12.1971 tarihinde sona ermiş ve yürürlüğe 1.1.1972 den geçerli olmak üzere ikinci bir toplu iş sözleşmesi yapılmıştır. Böylece yeni bir toplu iş sözleşmesi dönemine girildikten sonra artık süresi bitmiş bir toplu iş sözleşmesinin varlığına neden olacak şekilde bir istekte bulunulamaz.
Aksine düşünce 275 sayılı Toplu İş sözleşmesi Grev ve Lokavt kanununun, toplu iş sözleşmesini hizmet aktinin yapılması muhtevası ve sona ermesi ile ilgili hususları düzenlemek için yapılan bir sözleşme olarak tanımlayan 1. maddesi ve toplu iş sözleşmesinin süresi ve bitimi ile ilgili 4. maddesi hükümlerine de aykırı olur.
Kaldı ki, sonraki toplu iş sözleşmeleriyle önceki zammının fazlasını kapsar oranda yeni haklar ve zamlar getirilmiş ayrıca 1971 konjektör zammının 1.1.1972 tarihinden sonraki ücretlere ilave edileceğine dair herhangi bir hükme yer verilmemiştir.
Davacı önceki toplu iş sözleşmesi hükmünün yürürlük süresi içinde yanlış uygulandığı gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece, önceki kararda direnilmiştir.
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü.
KARAR : 1.1.1972 gününde yürürlüğe girmiş olan toplu iş sözleşmesinin 7. maddesinde aynen "işçi lehine teessüs etmiş her türlü müktesep haklar davam eder" denilmiştir. O halde bu hüküm dikkate alınarak, sonraki ve önceki toplu iş sözleşmesinin sağladıkları her türlü ücret ve sair haklar karşılaştırılmalı eğer bu karşılaştırma sonucunda sonraki toplu iş sözleşmesinin öncekinden daha aleyhe sonuç doğurmadığı anlaşılırsa dava reddedilmeli aksi halde aradaki farka hükmedilmelidir. Bu nedenlerle direnme kararı bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının yukarıda gösterilen sebeplerden dolayı BOZULMASINA, 25.5.1979 gününde üçte ikiyi geçen çoğunlukla karar verildi.