DAVA : Taraflar arasındaki "tesbit ve muarazanın önlenmesi" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Adana Asliye 4. Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen 6.3.1978 gün ve 1976/990-134 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 22.1.1979 gün ve 1979/243-183 sayılı ilamı ile, "...Davacının temyizi üzerine hüküm, Dairenin 12.7.1978 günlü ve 3542/3707 sayılı kararı ile onanmıştır. Davacı vekili tarafından süresinde karar düzeltme isteğinde bulunulmuştur. Dava konusu marka taraflar adına tescil edilmemiş onama kararında tescilden söz edilmesi zuhule müstenit olmuştur. Sadece davalı Asya markasının tescili için 29.3.1976, davacı ise 10.11.1976 tarihinde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına başvurmuşlardır.

551 Sayılı Markalar Kanununun 3. maddesi gereğince, bu kanundaki haklardan yararlanmak için markanın tescil edilmiş olması gereklidir. Tescil edilmemiş markalar ancak genel hükümlere göre himaye görür yani markanın davacı tarafından ihdas edilerek fiilen kullanılmış ve tanıtılmış olması icabeder. Davacının ibraz ettiği 1.12.1975-6.11.1975 günlü onbir adet fatura, meyve suyu satışıyle iştigal eden Topcular firmasının Kayseri ve havalesinin bayiliğinin verilmesi hakkındaki başvuru yazısı ve fabrikanın 1975 yılına ait faaliyeti hakkındaki reklam broşürü, bülten, davetiye ve tebrik yazılarından ve şirketin de Asya Meyve Suyu ve Gıda Sanayi A.Ş. ünvanı ile ta bidayette kurulmuş olmasından, Asya markasını daha önce ihdas ederek kullandığı ve dolayısiyle maruf hale getirildiğinden ve markanın tescili için başvurmada tekaddüm bu hususta bir hak bahşetmeyeceğinden davacının karar düzeltme isteği yerinde bulunmuştur..." gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Temyiz eden : Davacı vekili.

KARAR : Davacı Asya Meyve Suyu ve Gıda Sanayii A.Ş. "...(Asya) markasını, meyva suyu üretimi konusunda, davalı firmadan önce kullanıp tanıttığını, piyasada (maruf) hale getirdiğini ileri sürerek, bu markanın kendisine ait olduğunun tesbiti ile marka üzerindeki davalı muarazasının önlenmesini..." istemiştir.

Davacı şirketin, "Asya" markasının tescili için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına 10.11.1976 tarihinde başvurduğu, ancak aynı konuda davalı firmanın da 29.3.1976 günlü başvurusu bulunması nedeniyle isteminin kabul edilemediği ve henüz ne davacı, ne davalı şirket lehine bir tescil işleminin mevcut olmadığı anlaşılmıştır.

551 Sayılı Markalar Yasasının 3. maddesine göre; (Bu kanundaki haklardan faydalanabilmek için markanın Sanayi Bakanlığında tescil edilmiş olması şarttır). Davalı şirket, davacıdan önce tescil istemi ile Bakanlığa başvurmuş ise de, tescil işlemi henüz yapılmamış olduğuna göre, 551 sayılı Yasanın koruyucu hükümlerinden yararlanma olanağı yoktur. Bu nedenle davacı şirketin de, aynı Yasanın 15. maddesi uyarınca "bir markayı ilk defa tescil ettiren kimse" lehine kabul edilmiş bu karnenin aksini ve "markayı daha önce fiilen ihdas ve istimal ettiğini ve piyasada maruf hale getirdiğini" ispat etmesi gerekmez.

Bu durumda, 551 sayılı Kanunun 3. maddesinin II. fıkrasına göre, "tescil edilmemiş markalar, ancak genel hükümlere göre" himaye göreceğinden, olayda TTK.nun 56 ve 57. maddelerinde öngörülen haksız rekabet unsurlarının bulunup bulunmadığının araştırılması gerekmektedir. Ne var ki, yerel mahkemece haksız rekabet olgusu üzerinde durulmaksızın soruna, sadece 551 sayılı Yasa hükümlerince yaklaşılmış ve Kanunun 15. maddesinde düzenlenen dava hakkı yönünden soruşturma yapılarak, davacı şirket tarafından ibraz edilen delillerin "fiilen ihdas, istimal ve piyasada maruf hale getirme" olgusunu kanıtlayacak değerde olup olmadığı tartışılmıştır. Öyle ise, TTK.nun 56. maddesinde yazılı "Haksız rekabet, aldatıcı hareket veya hüsnüniyet kaidelerine aykırı sair suretlerle iktisadi rekabetin her türlü suiistimalidir" hükmü gözönünde tutularak, aynı yasanın 57/5. maddesinde tanımlanan "...hususiyle başkasının haklı olarak kullandığı ad, ünvan, marka, işaret gibi tanıtma vasıtalariyle iltibasa meydan verebilecek surette ad, ünvan, marka, işaret gibi tanıtma vasıtaları kullanmak, veyahut iltibasa meydan veren malları, durumu bilerek veya bilmeyerek satışa arz etmek veya şahsi ihtiyaçtan başka her ne sebeple olursa olsun elinde bulundurmak..." biçiminde bir haksız rekabetin mevcut olup olmadığının araştırılması, tarafların bu konuda gösterecekleri kanıtların toplanması, gerekirse bir uzman bilirkişi incelemesi yaptırılması ve suçuna göre karar verilmesi gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, 14.5.1982 gününde oyçokluğu ile karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972