DAVA : Taraflar arasındaki 1973 yılı hizmet süresinin emeklilikte hesaba katılması veya bu yıla ait primlerin istirdatı davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; (İstanbul 9. İş Mahkemesi)nce davanın reddine dair verilen 25/571977 gün ve 975/277-977/576 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 10. Hukuk Dairesi'nin 27/3/1978 gün ve 977/5993-2114 sayılı ilamiyle, "... MK. nun 2. maddesinde öngörülen afaki iyiniyete ilişkin esas, sigortalı ile Sosyal Sigortalar Kurumu arasındaki ilişkilerde dahi geçirlidir.

Olayda 1973 takvim yılının dolması için sadece 1 güne ihtiyaç vardır. Bu bir gün için Kurumun yaşlılık aylığının hesabında 1973 yılını göz önünde tutmaması anılan afaki iyiniyet kurallarına aykırıdır" gerekçesiyle bozulark dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Temyiz eden : Davacı vekili.

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

KARAR : Davacı. 18 yıl işçi olarak çalıştıktan sonra 60 yaşını doldurarak emekli olduğu halde kendisine noksan maş bağlandığını, davalı kurum ise onun 31/12/1973 tarihinde emekliye ayrıldığından 1973 kazancının hesaba katılmadığını ileri sürmüştür.

1186 sayılı Kanunla değişik 506 sayılı Yasanın 61. maddesinde "yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanan sigortalıya işten ayrıldığı tarihten önceki malullük, yaşılılk ve ölüm sigortaları ödenmiş son beş takvim yılının prim hesabına esas tutulan kazanç tutarları toplamı en yüksek olan üç takvim yılına göre bulunacak yıllık kazancının %70 oranında yaşlılık geliri bağlanır" denilmektedir.

Davacı, 1973 yılına ait primlerin tamamını ödemiştir. Esasen Sosyal Sigorta İşlemleri Tüzüğünün 44. maddesinde, sigorta primleri hesabına esas tutulacak aylık kazançlar toplamında ayların 30 gün kabul olunacağı belirtilmiştir.

Çalışma Bakanlığı'na bağlı olup yürütme içinde yer alan, özel hukuk hükümlerine göre tasarrufa ehliyetli ve muhtar bir teşekkül olan Sosyal Sigortalar Kurumu da haklarını kullanırken veya borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarını göz önünde bulundurmak zorundadır.

Tabiatiyle özel konunun hükümleri mevcutken ve onların tatbiki icabederken ve objektif, gerçek anlam ve değerlerini korurken bunların tamamen ihmali ile genel hükmün özel hükme tercihi söz konusu değildir. O halde dürüstlük kurallarının bu özel hükümle bağdaşabildiği ölçüde uygulanması icabeder.

Olayda davalı Kurum, işyerince düzenlenn hesap işinde 31/12/1973 tarihinde işinden ayrıldığı bildirilen ve 1973 yılına ait bütün primleri ödemiş olan davacının, yılın son gününe vakit ayrıldığını ve o gün çalışmış olup olmadığını da araştırmadan yaşlılık aylığının hesabında 1973 yılını nazara almaması dürüstlük kuralları ile bağdaşmaz.

Bu itibarla Hukuk Genel Kurulu'nca da benimsenen özel daire bozma kararına uyulmak gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararın özel daire bozma kararında gösterilen sebeplerden dolayı HUMK. nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, (...) 8/4/1981 gününde üçüncü müzakerede salt çoğunlukla karar verildi.

KARŞI OY YAZISI :

Mahalli mahkemenin davanın reddine ilişkin kararı yüksek özel dairece aynen şu gerekçe ile bozulmuştur. "MK. nun 2. maddesinde öngörülen afaki iyiniyete ilişkin esas, sigortalı ile Sosyal Sigortalar Kurumu arasındaki ilişkilerde dahi geçerlidir. Olayda 1973 takvim yılının dolması için sadece bir güne ihtiyaç vardır. bu bir gün ise Kurumun yaşlılık aylığının hesabında 1973 yılını gözönünde tutmaması anılan afaki iyiniyet kurallarına aykırıdır". Sosyal Sigortalar Kurumu'nun gerçekten 1973 takvim yılının dolması için bir güne ihtiyaç varsa, bu bir gün nedeniyle 1973 takvim yılını göz önünde tutmaması objektif iyi niyet kurallarına aykırı düşmez. Zira, Sosyal Sigortalar Kurumu Devletin yardım ödevini yerine getirmekle yükümlü olmak üzere kurulmuş bir Devlet Kurumudur. Bu Kurumun yardım ödevlerini nasıl yerine getireceğini yasa sınırlayıcı bir biçimde tesbit etmiştir. kurum adına yapılacak işlemleri Kurumun organları Yasa ile belirlenen kurallara göre gerçekleştirecektir. Kurum organlarının yasa ile belirlenen koşullar gerçekleştirecektir. Kurum organlarının yasa ile belirlenen koşullar gerçekleşmemişse, o koşullar aranmasının objektif iyiniyet kurallarına aykırı düşeceği gerekçesi ile olayda olduğu gibi süreye ilişkin koşul gerçekleşmiş gibi işlem yapmaları yasal görevin yerine getirilmemesi sonucunu doğurur. Bu nedenlerle özel daira bozma kararındaki gerekçeyle katılmıyorum. Ancak olayda davacı 31/12/1973 günü işe geldiğine ve ayrılma işlemlerini tamamladığına göre, bu günün hesaba katılması gerekir. Kararın bu nedenlerle bozulması gerektiği düşüncesiyle, çoğunluğun özel daireye göre daha ılımlı da olsa objektif iyiniyet kurallarının bu konuda uygulanmasına ilişkin gerekçesine karşıyım.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972