ÖZET : Davalı Devlet Mimarlık ve Mühendislik Akademisi'nde okuduğuna göre, Yüksek Mühendis ve Teknik Okulları Mezunlarının mecburi Hizmetlerine İlişkin 3467 sayılı Yasanın olayda uygulama yeri yoktur. Kaldı ki 657 sayılı Devlet Memurları Yasasının 237/b maddesiyle diğer yasaların bu yasaya aykırı hükümleri yürürlükten kalkmıştır. Bu nedenle uyuşmazlığın 657 sayılı Yasanın 224. maddesinin ilk fıkrasına göre çözümlenmesi gerekir. Anılan fıkrada yurt içinde devlet hesabına okutulan öğrenciler için öğrenim süreleri kadar zorunlu hizmet öngörülmüştür.

Taraflar arasındaki "alacak" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; (Ankara 12. Asliye Hukuk Mahkemesi) nce davanın reddine dair verilen 21.12.1977 gün ve 570- 651 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine; Yargıtay 15. Hukuk Dairesi'nin 25.4.1978 gün ve 839- 876 sayılı ilamiyle, davalı Atilla verdiği taahhütnamede: (Bayındırlık Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğü hesabına burslu öğrenci olarak kayıt kabul olunduğum İ.D.M.MA. İnşaat İhtisas bölümünde mevzuat hükümlerine göre tahsilimi ikmal ettikten sonra Bayındırlık Bakanlığı Karayolları Genel Müdürlüğünde tensip olunacak mahal ve vazifede alakalı kanunların bana tahmil ettiği müddet kadar mecburi hizmet ifasını şimdiden kabul ve taahhüt ederim) demek suretiyle mecburi hizmet külfeti altına girmiştir.

Yüklenilen mecburi hizmet konusunda ilgili kanun (Yüksek Mühendis ve Teknik Okulları Mezunlarının Mecburi Hizmetlerine Dair) 3467 sayılı Yasadır.

Anılan Yasanın 4. maddesinde:

(Hizmete alınmak için müracaat etmeyenlerle, mecburi hizmet müddetlerini bitirmeden evvel vazifeden ayrılanlar, yüksek mühendis veya teknik okullardaki tahsillerinin beher senesi için o sene ücretli talebeden alman mebaliğin ve ecnebi memleketlerdeki tahsillerinin beher senesi için de kendilerine sarfedilen mebaliğin iki mislini def'aten ödemekle mükelleftirler. Bu tazminatın hesabında hizmet edilmiş olan seneler hesaba alınmaz) denilmektedir

Halen yürürlükte bulunan yasada, yasa koyucunun amacı, borçnun öğrenim yaptığı yıllar için kendisini okutan idarenin kuruluşunda fiilen görev yapmasıdır. 657 sayılı Devlet Memurları Yasasında, güdülen bu amacı kısıtlayan veya kaldıran bir koşul mevcut değildir. Öyle ise:

Olayda uygulanması gereken 3467 sayılı Yasanın 4. maddesi buyruğu gereği mecburi hizmet süresini bitirmeden ayrılanların çalıştıkları zamana ilişkin tazminat borçları indirilemeyeceği gibi, yasal durum karşısında cezadan da bir indirim yapılması mümkün değildir.

Mecburi hizmet süresi, burslu okunulan süre 1 yıl 9 aynı, anılan Yasa gereğince iki katı 3 yıl 6 aydır. Ancak 2 yıl 5 ay 20 gün çalışılmıştır.

Bu durumda 3467 sayılı Yasanın 4. maddesi doğrultusunda deliller incelenerek değerlendirilmek suretiyle uygun sonuca göre karar vermek gerekirken, gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkeme önceki kararda direnilmiştir.

Temyiz eden : Davacı Karayolları Genel Müdürlüğü vekili.

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduk. .tan sonra gereği görüşüldü.

Davacı idare vekili, müvekkilinden burs alarak İstanbul D.M.M. Akademisi İnşaat Bölümünü bitiren davalı Atilla'nın zorunlu hizmetini tamamladan işinden istifa suretiyle ayrıldığını ileri sürerek, 3467 sayılı Yasanın 4 ve 7. maddeleri gereğince davalı için yaptığı okutma giderlerinin iki kat olarak ödetilmesini istemiş; mahkeme, davalının burslu Okuduğu süreden fazla idare hizmetinde çalıştığını saptayarak, olaya 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 224. maddesini uygulamak suretiyle davayı reddetmiştir.

Gerçekten de davalı Atiila, Devlet Mimarlık ve Mühendislik Akademisi'nde okuduğuna göre, Yüksek Mühendis ve Teknik Okulları Mezunlarının Mecburi Hizmetlerine Dair 3467 sayılı Kanunun olayda uygulama yeri bulunmamaktadır. Kaldı ki, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 237/b. maddesiyle "diğer kanunların bu kanuna aykırı hükümleri" yürürlükten kalkmıştır. Bu nedenle uyuşmazlığın 657 sayılı Yasanın 224. maddesinin ilk fıkrasına göre çözümlenmesi gerekmektedir. Bu fıkrada, yurt içinde Devlet hesabına okutulan öğrenciler için öğrenim süreleri kadar (tabibler dahil) zorunlu hizmet öngörülmüştür.

Davalı Atilla burslu Okuduğu süreden daha fazla davacı idarede hizmet gördükten sonra ayrıldığına göre, davanın reddine dair kararda direnilmesi isabetlidir. Bu nedenle direnme kararı onanmalıdır.

Sonuç : Temyiz itirazlarının reddiyle, direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle (ONANMASINA) ve 385 lira bakiye temyiz ilam harcının temyiz edenlerden alınmasına 19.3.1982 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972