DAVA : Taraflar arasındaki "rücuan alacak" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İstanbul 6. İş Mahkemesince davanın reddine dair verilen 20.12.1978 gün ve 616-1428 sayılı kararın incelenmesi davacı S.S.K. vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 10. Hukuk Dairesinin 15.3.1979 gün ve 8918-2349 sayılı ilamiyle, "... Davanın yasal dayanağı 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 41. maddesidir. Anılan maddenin öngördüğü hususlardan biri de, "çalışma mevzuatına"na göre sağlık raporu alınması gerektiği halde böyle bir rapor alınmaksızın çalıştırılan sigortalının işe girişinden önce var olduğu tesbit edilen hastalığı için kurumca yapılan hastalık sigortası masraflarının işverene ödettirileceğidir.

Diğer taraftan; bu maddenin yollamada bulunduğu "çalışma mevzuatı" kapsamında mütalaası ve uygulanması gereken 2/14637 sayılı "işçilerin sağlığını korumada ve İş Feniyeti Nizamnamesi"nin 32. maddesi uyarınca işe girecek işçiler hakkında rapor alınması zorunlu bulunmaktadır. Bundan ayrı olarak 15.4.1977 tarihli, 43 Esas, 382 Karar sayılı Yargıtay Genel Kurulu Kararında da açıkça ifade ve kabul edildiği gibi çalışma mevzuatı ile getirilen kurallarla güdülen amaç dikkate alındığında, 506 sayılı Yasanın 41. maddesinde öngörülen rapor alınması zorunluluğu yönünden ağır ve tehlikeli işlerle, bu nitelikte olmayan işler arasında bir ayırım yapılması düşünülemez.

Dava konusu olayda ise, sigortalı işçinin işe girişinde yukarıda anılan şekilde gerekli raporun alınmadığı, sonradan çalışmasına engel teşkil etmeyecek şekilde dahi olsa, işe girişinden evvel davaya konu teşkil eden masrafların yapılması ile ilgili hastalığının mevcut olduğu tartışmasızdır.

Bu nedenlerle; mahkemece, yukarıda belirtilen maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın yazılı düşüncelerle davanın reddine karar verilmesi usule ve yasaya aykırıdır..." gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda ; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

KARAR : Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

Davacı Sosyal Sigortalar Kurumu, davalının sağlam raporu almadan Ağır ve Tehlikeli işler Tüzüğü kapsamına giren işte çalıştırdığı işçi için yapmış olduğu tedavi giderleri ile geçici iş göremezliği ödeneğinin 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 41. maddesi gereğince rücuan davalı işverene ödetilmesini istemiş; davalı taraf ise, kurumca tedavi gideri yapılan ve geçici iş göremezliği ödeneği başlamış olan işçinin Ağır ve Tehlikeli işler Tüzüğü kapsamına girmeyen işlerde çalıştırıldığını, bu nedenle işe girişinde sağlam raporu alınmasının zorunlu olmadığını ve işe girmeden önce var olduğu sonrada saptanan hastalığın nüksetmesinde yapmakta olduğu işin etken olmadığını savunmuştur.

Dosyadaki belgelerle bilirkişi raporunda; hastalığı sözkonusu olan işçinin herhangi bir rapor alınmaksızın 1.10.1976 gününde, davalı şirkete ait bonyo sanayi sahasında üretim ve faaliyette bulunan fabrika işyerine girdiği ve fabrikanın kalıp bölümünde kalıpçı olarak çalıştığı, yaptığı işlerin Ağır ve Tehlikeli İşler Tüzüğü'nün kapsamına girmediğini, 23.8.1977 günkü vizite kağıdı üzerine yapılan muayenesi sonucu ( bronşektazi ) teşhisi ile Süreyyapaşa Sanatoryumunda tedavi altına alındığı ve Sağlık Konseyi'nin 31.10.1978 günlü kararından "... çalışmasına mani olmayan hastalığının akciğerin doğumsal bir hastalığı, suiteşekkülü olduğu ve işe giriş gününden önce mevcut bulunduğu..." anlaşılmaktadır.

Davanın yasal dayanağı, dava dilekçesinde de ileri sürüldüğü üzere 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun 41. maddesidir. "Bünyece elverişli olmadıkları işlerde çalıştırılanlar" başlığı altında düzenlenen bu madde, alınması gerektiği halde böyle bir rapora dayanılmaksızın veya eldeki rapora aykırı olarak bünyeye elverişli bulunmadığı işte çalıştırılan sigortalının, bu işe girişinden önce var olduğu tespit edilen veya bünyece elverişli bulunmadığı işte çalıştırılması onucu meydana gelen hastalığı için Kurumca yapılan hastalık sigortası masraflarının tümü işverene ödettirilir" hükmünü taşımaktadır.

Bu maddeye göre, işverenin kuruma karşı parasal sorumluluğunun doğması için aşağıda yazılı koşulların tümünün gerçekleşmiş olması, yani;

1 ) Çalışma mevzuatına ( çalışma hayatını düzenleyen yasa, tüzük, kararname ve yönetmelik hükümleri ) göre, işçi yönünden sağlık raporu alınması gerektiği halde.

a ) Böyle bir rapora dayanılmaksızın,

b ) Veya eldeki rapora aykırı olarak

"BÜNYECE ELVERİŞLİ BULUNMADIĞI İŞTE SİGORTALI ÇALIŞTIRILMIŞ OLMASI"

2- Sigortalının hastalığının,

a ) Bu işe girişinden önce var olduğunun saptanması,

b ) Veya, böyle bir işte çalıştırılması sonucu meydaan gelmesi.

3- Bu hastalık nedeniyel kurumca, hastalık sigortası hükümleri ( bkz. 506 sayılı Yasa m. 32 vd. ) gereği masraf yapılmış olması gerekmektedir.

Kuşkusuz, Kurumun giderlerde bulunmasına neden olan hastalık olayı ile, işverenin yükümünü yerine getirmemesi arasında bağlantı olması da koşuldur. İşverenin yükümünü yerine getirmemesinin ( uygun neden-sonuç bağı çevresinde ) sonucu bulunmayan kurum giderlerinden işveren sorumlu değildir" ( Bkz. Mustafa Çenberci-Sosyal Sigortalar Kanunu Şerhi 1977 sh. 407 ).

Bu açıklamaların ışığı altında somut olay incelendikte; bilirkişi rapora göre hastalığı sözkonusu olan işçiye yaptırılan iş, Ağır ve Tehlikeli işler Tüzüğü'nün ( R.G. 9 Nisan 1973 gün,Sayı: 14502, yürürlüğe koyan Bakanlar Kurulu Kararnamesi: 29.3.1973 gün, no: 6174 ) öngördüğü sağlık rapor ve muayenelerinin olayda aranması sözkonusu olamaz. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğünün ( R.G. 11.1.1973 gün, Sayı: 14765, yürürlüğe koyan Bakanlar Kurulu Kararnamesi: 4.12.1973 gün, No: 7/7583 ) bulaşıcı hastalıklara karşı alınacak tedbirlerle ilgili 57. maddesinin ( 7 ) numaralı bendinde, "... yeniden işe girecek işçilerden bulaşıcı bir hastalığı bulunmadığına dair sağlık raporu ile, çiçek aşısı kağıdı aranacağı..." öngörülmekte ise de, davada sözü edilen hastalık olayının, bu madde kapsamına giren rapor ve aşı kağıdının alınmamış olmasıyla da bir bağlantısı bulunmamaktadır.

Diğer yandan, Sağlık Konseyinin 31.10.1976 günlü kararında belirtilen, işe girişten önce mevcut olan "akciğerin doğumsal suiteşekkülü" niteliğindeki hastalığının işçinin çalışmasına engel olmadığı gerçeğinin de gözönünde tutulması halinde, 506 sayılı Yasanın 41. maddesinde öngörülen sorumluluk koşullarının ve uygun sonuç bağının gerçekleşmediğinin kabulü zorunludur. Öyle ise davanın reddine ilişkin kararda direnilmesi usul ve yasaya uygun olduğundan onanmalıdır.

SONUÇ : Yukarıda yazılı nedenlerle davacı S.S.K. vekilinin teyiz itirazlarının reddiyle direnme kararının ONANMASINA 14.4.1982 gününde oyçokluğuyla karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972