DAVA : Davacı, toplu iş sözleşmesinin 39/G-2. maddesinde öngörülen işsizlik tazminatı ile sözleşmenin 11. maddesinde öngörülen bir yıllık ücretinin ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme, isteği hüküm altına almıştır. Hüküm, süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmekle dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü :

KARAR : Davacı vekili, müvekkilinin davalı E.Ü. Ziraat Fakültesi Gıda ve Fermantasyon Kürsüsü işyerinde 15.11.1967 tarihinden beri çalışmakta iken 13.2.1979 de fiilen işine son verildiğini müvekkilinin Sosyal-İş Sendikası üyesi olup, toplu iş sözleşmesinin yapılmasından hemen sonra, sendika üyesi 21 işçi ile birlikte işine son verildiğini, işverenin gerçek amacının işyerinde sendikal örgütlenmeyi kırmak ve sendikalı işçi bırakmamak olduğunu, işverenin toplu iş sözleşmesinin 39/4. maddesine aykırı davrandığını iddia ile toplu iş sözleşmesinin 39/G-2. maddesi uyarınca son aylık ücretinin 12 katı tutarında işsilik tazminatı ile 11/1-4. maddesi uyarınca bir yıllık ücret tutarında sendikal güvence tazminatının davalı işyerinden alınmasına karar verilmesini istemiştir.

Davalı vekili, cevap dilekçesinde, müvekkili Gıda ve Fermantasyon kürsüsüne ait işyerindeki imkansızlıklar, ekonomik nedenler ve kapasiteyi daraltma sonucu davacının işten çıkarıldığını, bu konularda işverenin yetkili olup, kararın uygulanmasının işyeri komitesi tarafından yapıldığını, toplu iş sözleşmesinde öngörülen tazminatın ödenmesi şartlarının gerçekleşmediğini ileri sürerek davanın reddini istemiştir. Davalı vekili son oturumda işyeri komitesi kararı olmadığını, esasen toplu iş sözleşmesinde bu konuda hüküm de bulunmadığını ileri sürmüştür.

Mahkemece davanın özlük dosyası içindeki belgeler toplu iş sözleşmesi hükümleri, işyeri komitesinin oluşturulmaması hususu, Bölge Çalışma Müdürlüğü soruşturma dosyası dikkate alınarak toplu iş sözleşmesinin 39/G maddesi uyarınca davalı kötüniyetli kabul olunarak son aylık ücretinin 12 katı tutarı ile 11. maddesi uyarınca sendikal güvence tazminatı bir yıllık ücret tutarından istekle bağlı kalınarak tahsile karar verilmiştir.

1 - Toplu iş sözleşmesinin 11. maddesi " sendikal güvence" konusunu1. fıkranın 1 ila 3. paragraflarında düzenlemiştir. bu fıkranın son paragrafında aynen "işverenin 1, 2 ve 3. parafraflarındaki hükümlere uymaması sebebiyle işçinin yasalara göre sahip olduğu tüm hakları saklı kalmak üzere işverence kendisine ayrıca bir yıllık ücreti tutarında tazminat ödenecektir denilmiştir.

274 sayılı sendikalar kanununun 19. maddesi "işçi sendikası üyeliğinin teminatı" konusunu düzenlemiştir. Toplu iş sözleşmesinin 11. maddesi ile getirilen daha fazla hak sağlayıcı hükümlerden yararlanılabilmesi için öncelikle yasanın öngördüğü şartların gerçekleşmesi zorunludur. O halde mahkemece olayda az önce sözü geçen 19. maddedeki koşullar açısından inceleme yapılmalı hasıl olacak sonuç uyarınca karar verilmelidir.

2 - Toplu iş sözleşmesinin işçi çıkarma başlıklı 39. maddesinin (C) bendinde "işveren bu sözleşmede belirtilen işçi çıkarma ve geri alma usullerine uymadığı takdirde kötüniyet tesbit edilmiş olur." denildikten sonra (1) sayılı paragrafta "uyuşmazlık doğmuş olur. Sendika 275/19. maddedeki hakkını kullanır" şeklindeki düzenlemeyi takiben (2) sayılı bentte "Ayrıca işsiz kalan her işçi işveren o işçinin son aylık ücretinin 12 katı işsizlik tazminatı öder" hükmü öngörülmüştür.

Davalı savunmasında işçileri işten çıkarmasının nedenlerini açıklamıştır. Öne sürdüğü nedenlerin gerçekleşmesi halinde sözleşmede işçi çıkarma için öngörülen usule uyulmamış olması da hukuki sonucu değiştirmez. bu nedenlerle iddia ve savunma hakkında deliller toplanarak sonucu uyarınca karar verilmelidir.

3 - Kabul şekline göre iddia ve savunma hakkında tüm deliller toplanıp hep birlikte değerlendirilerek karar verilmek gerekirken eksik inceleme ile yetinilmesi isabetsiz olduğu gibi TİS'nin 39/G-2 maddesu uyarınca tazminata hükmedilirken B.K. nun 325. maddesinin dikkate alınmaması da usul ve yasaya aykırıdır.

SONUÇ : Temyiz itirazlarının kabulü ile kararın yukarıda gösterilen nedenlerle BOZULMASINA, 27.11.1979 oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972