 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
1. Ceza Dairesi
E: 1979/580
K: 1979/641
T: 20.02.1979
DAVA : Öldürmeye teşebbüs ve 6136 sayılı kanuna muhalefetten sanık (Y.P.) hakkında İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesinde yapılan yargılaması esnasında, mahkemenin görevizliğine ve dosyanın görevli Sıkıyönetim Askeri Mahkemesine gönderilmek üzere Cumhuriyet savcılığına tevdiine dair anılan mahkemece verilen karara vaki itirazı üzerine Eyüp Ağır Ceza Mahkemesinden verilen itirazın reddine mütedair 18.1.1979 tarih ve 1979/40 müt. sayılı kararı üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 7.2.1979 gün ve 125 sayılı "... Sıkıyönetim Mahkemelerinin görev ve yetkileri 1402 sayılı kanunun 13 ve 15. maddelerinde ayrıntılı olarak saptanmış bulunmaktadır. Malumları bulunduğu üzere, hükümetçe ilan edilip Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 26.12.1978 gün ve 518 sayılı kararla onaylanan Sıkıyönetim ilanına ilişkin kararda belil edilen (Anayasanın tanıdığı "Hür demoratik düzeni, temel hak ve Hürriyetleri" ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet eylemleri)nin kapsamı içerisine giren fiillerden 1402 sayılı kanunun 15. maddesinde sayılan suçları, ayrıca sıkıyönetim faaliyetlerine ilişkin olanları, Sıkıyönetim bölgesindeki işleyenlerin soruşturma ve kovuşturmaları Sıkıyönetim bölgesindeki Askeri Mahkemelerin görevlerine girmekte ve bunun dışında suç, Sıkıyönetim bölgesi dışında işlenmiş olmakla beraber fiil, Sıkıyönetim Mahkemesinin el koyduğu bir suçla, umumi ve müşterek bir gaye içerisinde irtibat bulunan bir suç niteliğinde ise dosyanın işe el koymuş bulunan Askeri Mahkemeye tevdii gerekmetedir. Diğer bir deyimle 1402 sayılı kanunun anılan maddelerinin bentlerinde belli edilen suçların, ancak Sıkıyönetim ilanına sebep olan (Anayasa'nın tanıdığı hür demokratik düzeni, temel hakları ve hüriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik şiddet hareketleri niteliğinde bulunması takdirinde) suça ilişkin soruşturma ve kovuşturmalar, Sıkıyönetim Askeri Mahkemelerinin ve bu mahkemeler nezdindeki Askeri Savcıların görevine dahil bulunmaktadır. Kanunun ön gördüğü bu amaç dışındaki uygulama, Sıkıyönetim Askeri Mahkemelerine asıl görevlerini gerektirecek, çok miktarda ve gereksiz işle karşı karşıya bıraktıktan başka, Adalet Mahkemeleri ile Sıkıyönetim Askeri Mahkemeleri arasında meydana gelen olumsuz görev uyuşmazlıkları da, (Anayasa Mahkemesinin 2.6.1964 gün ve 962/88, 964/44 sayılı kararı ile Askeri Yargıtay Daireleri kurulunun 14.4.1972 gün ve 26 sayılı kararı müvacehesinde) Anayasının 142. maddesinde öngördüğü şekilde uyuşmazlık mahkemesinin henüz kurulup faaliyete geçmemiş bulunması sebebiyle duyarlı bir dönemde Adalet İşlerinin sürüncemede kalmasına neden olabilecektir.
İncelenen dosya münderecatına, iddianamede belli edilen suçun vasfı ile işleniş şekli ve toplanan delillere göre, sanıklara isnat olunan fiillerinin Sıkıyönetim ilanına sebep olma koşulu ile 1402 sayılı Kanunun anılan maddeleri kapsamına girmemiş bulunması sebebiyle duruşmaya devamla nihai hüküm tesisi gerekirken görevsizlik kararı verilmesinde,
Öte yandan, İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesince verilen görevsizlik kararının usulün 263. maddesinde işaret olunan görevsizlik kararı niteliğinde olmayıp temyiz incelemesine tabi bulunduğu gözetilmeden vuku bulan itirazın bu yönden reddi gerekirken Eyüp Ağır Ceza mahkemesince yazılı şekilde karar ittihazında isabet görülmemiştir." Yazılı emir ihbarını havi dosya dairemize gönderilmekle incelendi.
Cumhuriyet Başsavcılığının yazılı emir ihbarını havi tebliğname münderecatı yerinde görüldüğünden İstanbul 5. Ağır Ceza Mahkemesinin 10.1.1979 gün ve 1979/6 sayılı görevsizlik kararı ile Eyüp Ağır Ceza Mahkemesinin 18.1.1979 gün ve 1979/40 sayılı itirazın reddine mütedair kararının CMUK.nun 343. maddesi uyarınca BOZULMASINA, aynı maddenin son fıkrası uyarınca müteakip işlemlerin mahallinde yapılmak üzere dosyanın Cumhuriyet Başsavcılığına verilmesine 20.2.1979 gününde oybirliği ile karar verildi.