DAVA : Taraflar arasındaki davanın (Erzincan asliye Huku Hakimliğince) görülerek istisna aktinden doğan 191.597,16 lira alacağın davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine fazla istemin reddine dair verilen 4.12.1978 tarih ve 1260/1363 sayılı hükmün temyizen incelenmesi davalı avukatı tarafındanistenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde olduğu anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü :

KARAR : Davacı vekili 18.2.1975 günlü dava dilekcesinde davalı belediyenin yaptırdığı 116 dairelik halk konutlarının yapımını taahhüt etmesi nedeniyle bu konutları yapmış teslim ettiğini ihale ve teslim tarihleri arasında çimento demir ve akaryakıt bedellerine hükümet tarafından zam yapıldığından bunların fiat farkı olarak (195.597,16) liralık alacağı tahakkuk ettiği halde davalı belediyenin bunu vermekten imtina ettiğinden bu meblağın davalı belediyeden faizi ile birlikte alınmasını istemiştir.

Mahkemece davanın kısmen kabulü ile 191.597,16 liralık demir ve çimento fiat farkının davalı belediyeden alınarak davacı şirkete ödenmesine fazla talebin reddine 22.10.1975 tarihinde karar verilmiştir.

Bu karar, davalı belediye vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dairemizce (dosyada bulunan ve davalı belediye tarafından tanzim olununan 8 adet hakediş raporuna davacı yüklenici şirket tarafından süresinde ve usulüne uygun biçimde (Bayındırlık işleri Genel Şartnamesinin 33 ve 34. maddeleri uyarınca) itiraz edilip edilmediğinin ve bunlardan (8) numaralı hakediş raporunun kesin hesap niteliğin taşıyıp taşımadığının mahkemece araştırılması ara veya kesin hakedişlerle kesin hesabın itarazı kayıt düşülmeden davacı imzalandığının kesin biçimde saptanması halinde davanın bu yönden tarafından reddine karar verilmesi gerekeceği nedeniyle) bozulmuştur.

Mahkemece vaki bozma kararına uyulmasına karar verildikten sonra yeniden bozma çevresinde bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.

Bilirkişi yüksek Mimar mühendis Melihin 30.6.1978 günlü raporunda yüklenici davacının 5,6 ve 7 numaralı hakedişleri, fiat farklarını ihtiva etmemesine rağmen itirazsız olarak imza ettiği davacı yüklenicinin aramasının bu konudaki alacağından vazgeçmiş veya hakkını kaybetmiş sayılması sonucunun çıkarılamıyacağını belirtmiştir.

Mahkemece bu bilirkişi raporuna çimento fabrikası yazısı ve diğer vesikalara dayanarak, 191.597,16 liranın davalıdan tahsiline karar verilmiştir.

Oysaki dairemiz bozma ilamında bozma nedenleri açıkca belirtilerek, bozma çevresinde işlem yapılması öngörülmüştür.

Davalı belediye 2490 sayılı artırma Eksilteme ve ihale Kanunu hükümlerine tabi kuruluşlardan bilinmektedir. Taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 2. maddesine göre bayındırlık İşleri Genel Şartnamesi anılan sözleşmenin eklerindendir. Bu nedenle bayındırlık işleri genel Şartnamesinde yazılı hükümler ise HUMK.nun 287. maddesi gereğince taraflar arasında delil sözleşmesi niteliğinde olup, bu şartname karşısında taraflar başkaca hiçbir delile dayanamazlar.

Davacı şirket vekili bozmadan sonra yapılan 2.3.2.1977 günlü oturumda müvekkilinin bütün hakediş raporlarından önce parayı alırken şifahi olarak itirazı kayıt ileri sürmüş olduğunu ve yazılı bir belgesi olmadığını imzası altında bildirmiştir.

Bu beyandan davacı yüklenicinin geçici ve kesin stiasyonların bayındırlık işleri Genel Şartnamesinin 33 ve 34. maddelerinin buyruğuna uygun olarak itirazda bulunmadığı açıkca anlaşılmaktadır. Ayrıca bilirkişinin 30.6.1978 günlü raporu kapsamı da davacı vekilinin ara ve kesin hesap niteliğini taşıyan (8) numaralı hak edişlere itiraz kaydı koymadığı yolundaki beyanını doğrulamaktadır.

Esasen bilirkişi, halli malumatı mahsusa ve fenniyeye taalluk eden hususlarda mütalaa serdine selahiyetlidir. Hukuki yorum konusu ise, mahkemeye ait bir görevdir. Bu konuda bilirkişi bilgisine başvurulmaz ve serdedeceği mütalaada hükme dayanmak kabul olunamaz.

Davacı yüklenicinin ara ve kesin hak edişleri itiraz dermeyan etmeden imza etmiş olması dava ve talep konusu haklardan vazgeçmiş ve bu haklarının subut etmiş sayılmasını gerektirir.

Bütün bunlara ilave olarak taraflar arasında kurulan 1.3.1971 günlü sözleşmenin 8. maddesi ile eksilen şartnamesinin 18.maddelerinde malzeme fiatlarının yükselmesi taşıt ve işci ücretlerin artma gibi sebeplere dayanarak müteahhidin fazla para verilmesi veya süre uzatımı isteminde bulunamıyacağı öngörülmüş bulunmaktadır. Bu bilgeler kapsamın gene de davacıya demir ve çimento fiat farkı verilmesine sözleşme gereği olarakda imkan görülmemiştir.

Bu nedenlerle mahmemece dairemizn bu yönleri hedef tutan bozma kararınınuyulmasına rağmen uyuşmazlık konusu itibariyle kıymet izafesine imkan bulunmayan bilirkişi raporunun esas alınması suretiyle bozma kararına aykırı olarak hüküm tesis sözleşme eksiltme şartnamesi veya bayındırlık işleri genel şartnamesinin 33 ve 34. maddelerine aykırı bulunmuştur.

SONUÇ : Yukarda belirtilen nedenlerle yerinde görülen davalı belediye vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile sonra kararın dahi davalı belediye idaresi yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine 30.4.1979 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972