 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E: 1979/624
K: 1979/995
T: 27.04.1979
- TEMSİL (YETKİNİN YOKLUĞU-ONAY)
ÖZET: Bir kimse yetkisi olmadan diğer bir kişi adına sözleşme yaptığında, adına sözleşme yapılan kişi sözleşmeyi onaylamadıkça alacaklı ve borçlu olmaz. Sözleşmeyi sonradan onaylama [icazet], temsilcinin önce yaptığı işlemlere geçerlik kazandırır ve esas hukuk yönünden geriye yürür.
(818 s. BK m. 32, 38)
Taraflar arasındaki davanın (Yalova Asliye Hukuk Hakimliği)nce görülerek sabit olmayan davanın reddine dair verilen 21.12.1978 tarih ve 642565 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davacı avukatı tarafından istenmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği konuşulup düşünüldü:
Davanın husumet, yönünden reddine dair yerel mahkeme kararını davacı temyiz etmiştir.
Davacı Bedir ile "Mahmut vekili" Yusuf arasındaki 22.5.1976 günlü eser (istisna) sözleşmesinde". . . Mahmut'a ait Üvez pınar Köyündeki arsa üzerinde yapılmakta olan inşaatın... taş duyar, tuğla, duvar, beton dökmesi, iç sıva, dış sıva, demir kalıp, çatı yapılması .. vs "işlerinin yapımını davacı yüklenmiştir. Yüklenici (müteahhit) Bedir ile Yusuf aralarındaki sözleşmeden sonra davalı Mahmut, Erzurum 3. Noterliği'nden 9.6.1976 gün 10608 sayılı özel vekaletnamesi ile "... Yalova - Üvez pınarı Köyündeki 426 ve 427 parselleri üzerinde inşaat yaptırmaya işçi ve usta çalıştırmaya gerekli işlemleri yapmaya her hangi bir müdahale olursa resmi daire ve makamlarda bunun kaldırılmasını talebe ... temsile ... imzaya yetkili olmak üzere Yusuf'u özel vekil tayin etmiştir.
Kural olarak bir kimse yetkisi olmadığı halde diğer bir kişi adına bir sözleşme yaptığı takdirde, bu kişi bu sözleşmeye icazet vermedikçe, alacaklı veya borçlu olmaz. Ancak sonradan icazet verilirse, temsilcinin daha önce yapmış olduğu işlemler geçerlilik kazanır ve esas hukuk bakımından geriye yürür kazet hukuki bir işlem yapıldıktan sonra onu uygun bulmak (tasvip) anlamındadır. kazetin hükmü önceye etkili (makable şamil)dir. Yetkili bir mümessil tarafından diğer bir kimse namına yapılan sözleşmenin alacak ve borçları o kimseye geçeceğinden sonradan verilen icazet ile yetkisiz temsilcinin daha önce yapmış olduğu işlemler esas hukuk alanında da usul hukuku alanında da Sağlıklı bir duruma intikal eder.
BK.nun 32 ve sonradan gelen hükümleri ile özellikle 38. madde hükümleri gözden kaçırılmak suretiyle" 9.6.1976 tarihli vekaletnamede aharla Yusuf'un sözleşme yapmasına yetki verilmediği daha önce yapılan sözleşmeye icazet veren bir kaydı da ihtiva etmediğinden" söz edilerek davanın reddi usul ve kanuna aykırı görülmüştür.
Erzurum 3. Noterliği'nin 9.6.1976 gün 10608 sayılı özel vekaletnamesi ile yenilik doğuran bir hakkın kullanılması, bir icazet hali mevcut olup eski işlem sağlık kazandığından usul hükümleri açısından tarafların iddia ve savunmalarının incelenerek elde olunacak uygun sonuç çevresinde gereken karar verilmek üzere yerel mahkeme kararı davacı yararına bozulmalıdır.
Sonuç: Yukarıda açıklanan sebeplerle yerel mahkeme kararının davalı yararına (BOZULMASINA) 1400 lira duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 27.4.1979 gününde oybirliğiyle karar verildi.