 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E: 1979/1401
K: 1979/1465
T: 14.06.1979
DAVA : Taraflar arasındaki davanın (İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi)'nce görülerek mahkeme ilamında belirtilen gerekçelere binaen verilen 16.3.1979 tarih ve 272-126 sayılı hükmün temyizen incelenmesi taraflar avukatlarınca istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde olduğu anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü :
KARAR : 1 - Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici nedenlere ve delillerin takdirinde bir yanılgı bulunmamasına göre, davacı ve karşılık davalıların tüm ve davalı ve karşılık davacıların da aşağıdaki bendlerin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2 - Davacı ve karşılık davalı Mehmet ile Emine vekili 18.5.1973 günlü dava dilekçesinde; diğer istem kalemleri yanında, sözleşmenin 3 ve 6. maddelerine göre, satıştan sonraki inşaata ait her türlü resim ve borçlar ile inşaat için belediye ve resmi dairelere ödenecek her türlü resim ve masraflar, davalıya aidiyeti kabul edilmiş olduğu halde, iskan müsaadesinden önce ödenmesi muktazi 12.600 lirayı davalı tarafın ödememesi nedeniyle, müvekkilleri tarafından ödenmek zorunda kalındığını bildirerek, bu 12.600 lirayı davalı tarafın ödememesi nedeniyle, müvekkilleri tarafından ödenmek zorunda kalındığını bildirerek, bu 12.600 liranın davalılardan alınmasını istemiş ve mahkemecede istek doğrultusunda 12.600 liranın davalı ve karşılık davacılardan alınmasına karar verilmiştir.
Halbuki, taraflar arasında ve onların serbest iradelerinin birleşmesi ile kurulan 20. Mart. 1969 günlü eser sözleşmesinin 3 ve 6. maddelerinde, inşaata ait her türlü resim ve harçlar ile iskan müsaadesi alınırken bil'umum dairelere ödenecek her türlü masrafların ve yine satış süresinde ödenecek bilumum resim, harç ve bilcümle masrafların müteahhide ait olacağı yolundaki kayıtlara dayanılarak davacı ve karşılık davalı trafça ödenen 12.600 liralık vergiden davalı ve karşılık davacı yüklenicilerin sorumlu tutulmaları mümkün değildir. Zira sözleşmenin anılan maddelerinde vergiden değil, masraflardan sözedilmiş olduğu gibi, sözleşmede ilerde çıkarılacak yasalarla konacak vergilerin de davalı yüklenicilere ait olacağ yolunda bir hüküm mevcut bulunmamaktadır.
Kaldı ki, mahkemece davalılar tarafından ödetilmesine karar verilen 12.600 lira, emlak alım vergisine aittir. Taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin tarihi 20 Mart 1969'dur. Yani yapılan binalarda dahi iskan izni verilmeden önce emlak alım vergisi alınmasını ön gören finansman kanuni ise, sözleşme yapıldıktan sonra 10.8.1970 gününde yürürlüğe girmiştir. Sözleşmenin 3 ve 6. maddelerinde, ilerde konacak vergilerden de yüklenicilerin sorumlu tutulacağının kararlaştırıldığı sonucuna çıkarmaya imkan yoktur. Bu nedenle davalı ve karşılık davacılardan emlak alım vergisine ilişkin bulunan 12.600 lira hakındaki davacıların istemlerinin reddine karar verilmesi gerekirken, ödetme yolunda hüküm tesisi usul ve yasaya aykırıdır.
3 - Davalı ve karşılık davacılar (yükleniciler) dosyada bulunan 30.11.1972 tarihli ihtarnameyi davacı ve karşılık davalı iş verenlere keşide ederek alacaklarının ödenmesini talep etmek suretiyle, karşı tarafı temerrüde düşürmüşlerdir. Yine 13.6.1973 günlü karşılık dava dilekçelerinde de 32.040,39 lira alacaklarının 30.11.1972 gününden (temerrüt tarihinden) itibaren % 10 faizi ile birlikte davacı ve karşılık davalı iş verenlerden alınmasını istemişlerdir. Borçlar Kanununun 101 ve 103 üncü maddelerine göre, davacı ve karşılık davalı iş verenlerin çekilen ihtarla mütemerrit duruma düşmeleri nedeniyle, mahkemece hüküm altına alınan 10.499,91 liranın, karşılık dava tarihi olan 13.6.1973 gününden değil, temerrüt tarihi bulunan 30.11.1972 gününden itibaren % 10 faizi ile birlikte davacı ve karşılık davalı iş verenlerden alınmasına karar verilmesi gerekir. Mahkemenin, bu yönü de gözden uzak tutması, kararın bu nedenle de bozulmasını gerektirmiştir.
SONUÇ : Yukarıda bir numaralı bendde belirtilen nedenle davacı ve karşılık davalı iş verenlerin tüm ve davalı ve karşılık davacı yüklenicilerin diğer temyiz itirazlarının reddine, kararın iki ve üç numaralı bendlerinde belirtilen nedenlerden dolayı da davalı ve karşılık davacı yükleniciler yararına BOZULMASINA, bakiye 95 lira temyiz ilam harcının davacı ve davalı Mehmet'ten alınmasına ve diğer davalı ve davacıların ödediği temyiz peşin harcının istek olursa iadesine, 14.6.1979 gününde oybirliğiyle karar verildi.