 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi
E: 1979/4711
K: 1979/5149
T: 04.06.1979
DAVA : Mercii kararının bozulmasını muntazammın 23.1.1979 tarih ve 10953-318 sayılı daire ilamının müddeti içinde tashihen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye 8.5.1979 tarihinde gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü : KARAR : Yapı Kredi Bankası, İlhami ile Nadire aleyhine ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapmış ve borçlulara 152 örnek numaralı ödeme emri tebliğ edilmiş ve bunlardan İlhami borç miktarının (28.000.000) liradan ibaret olduğunu vesaireyi ileri sürerek itiraz etmiş ve alacaklı banka ref'i itiraz için merciie başvurmuştur. O halde ipotek bir cari hesap veya işleyecek bir kredi vesaire gibi bir ipoteğin teminatı olarak verilmiş ise mercii sözleşmeyi ve bununla ilgili sair belge ve makbuzları İİK.nun 68 maddesinde yazılı esaslara göre tetkik etme yetkisini haiz olduğu bu yasanın 150/a maddesinin 1. bendi gereğince saptandığından merciin bu esaslara göre tatkikat yapması yasaya uygundur. Bu itibarla mercii kararının vazife yönünden bozulması yasaya aykırı olduğundan alacaklının düzeltme isteğinin kabulü ile 23.1.1976 tarihli bozma kararının kaldırılmasına karar verildikten sonra borçlunun esasa yönelen temyiz itirazları incelenmiştir. Takip esas alacak ve teferruatı için yapıldığı cihetle yukarıda yazılı nedenlerle bu şekilde yapılan takipte bir usulsüzlük yoktur. Diğer borçlu Nadire adına itiraz ve beyanda, şikayette bulunmaya kararı temyiz etmeye diğer borçlu yetkili değildir. bilirkişiler esas borç ve teferruta üzerinde taahhütname hükümlerini nazarı itibare alarak inceleme yapmışlardır. Rapora karşı borçlu neden göstererek itiraz etmediğine, icraya verdiği itiraz dilekçesindeki beyanı muvacihesinde uyuşmazlığı bilirkişiler tarafından hallolunması da doğrudur. Hesaben kayıtlarına faiz geçilmiş olduğundan bu sebeple Gider Vergisi Kanununa göre matrah teşekkül ettiğinden gider vergisinin de hesaba alınmasında bir usulsüzlük yoktur. Borçlunun ibraz ettiği 11.1.1978 tarihli belge borcun defaten ödeme şartı ile verildiğinden ve hesaben beyan edilen (3.800.000) lirayı defaten ödediğini iddia ve tavsik etmediğinden bu belgeye dayanılarak ileri sürülen temyiz itirazları da yerinde değildir. Bu nedenlerle borçlunun bu yönlere ilişkin kısmi itirazının kaldırılmasına karar verilmesi doğru ise de borçlu, borcun tümüne itiraz ettiğine göre takip tarihinden itibaren işleyecek % 11,5 faizin % 25 gider vergisi, cezaevi harcı hakkındaki itirazını da kapsar şekilde reddine karar verilmesi isabetsizdir. Şöyle ki; kanunen cezaevi harcı alacaklıya aidiyeti emredici nitelikte saptanmıştır. bunun aksine yapılan sözleşmeler geçerli olmadığından cezaevi harcına ilişkin itirazın kabulü gerekir. Diğer taraftan gider vergisi matrahının teşekkülü için kanunen faizin banka tarafından ya naklen veya hesaben bankaya malolması gerekir. Ancak bu takdirde faizi alan banka Maliyeye bu vergiyi ödemekle yükümlüdür. Emredici bir hüküm olmadığından bu vergiyi kendi aralarında geçerli olmak üzere mukavele ile borçluya yükletebilirsede takip tarihinden itibaren işleyecek faiz temerrüt faizi niteliğinde olduğundan bu faiz henüz gerek nakden ve gerek hesaben banka zimmetine geçmediğinden henüz bu faize ait gider vergisi matrahı teşekkül etmediği cihetle matrahı mevcut olmayan bu verginin sözleşmeye dayanılarak istenmeyeceği düşünülmeksizin bu kısımda kapsar şekilde karar verilmeside doğru bulunmamıştır. bu nedenlerle mercii kararının bozulması gerekirse de bu yanlışlığın düzeltilmesi yeniden duruşma icrasını gerektirmediğinden HUMK.nun 438 maddesi gereğince temyiz olunan 26.9.1978 tarihli mercii kararının hüküm fıkrasına borçlunun cezaevi harcı ve takip tarihinden itibaren işleyecek % 11,5 faize ait % 25 gider vergisine ilişkin itirazı yerinde görüldüğünden bu iki yöne ilişkin itirazın kaldırılması talebinin reddine dair sözler yazılmak suretiyle mercii kararının düzeltilmesine ve 26.9.1978 tarihli mercii kararının düzeltilmiş bu şekli ile İİK.nun 366 ve HUMK.nun 438. maddeleri uyarınca ONANMASINA, 4.6.1979 gününde oybirliğiyle karar verildi.
|