DAVA : Taraflar arasındaki davadan dolayı (Eskişehir 2. Asliye Hukuk Hakimliği)nce verilen 6.7.1978 tarih ve 900/375 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı avukatı tarafından istenmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü :

KARAR : Davacı vekili, müvekkilince davalıya hatır bonosu olarak verilen 4 adet toplam (102.000) liralık senetler için davalının ihtiyati haciz kararı aldığı, icra takibi sırasında icra tetkik merciince ve onu müteakip davalı tarafından açılan dava konusunda verilip kesinleşen kararlarla bonoların hatır bonosu olduklarının saptandığını ve anılan haksız ihtiyati haciz kararı gereğince müvekkilinin ticari itibarının zedelenmesi sonucu maddi ve manevi zarara maruz kaldığını ileri sürerek (20.000) lira maddi ve (35.000) lira manevi tazminatın davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalı cevabında zamanışımı definde bulunmuş ayrıca zarar iddiasını kabul etmeyerek davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, davalının zamanaşımı savunması reddolunarak toplanılan delillere, alınan bilirkişi raporuna göre davalının alacaklı olmadığı senetler için ihtiyati haciz kararı almakla İİK.nun 259. maddesi gereğince borçlunun uğradığı zararları ödemekle yükümlü olduğu kabul edilerek (20.000) lira maddi ve (10.000) lira manevi tazminatın davalıdan alınmasına, fazla istemin ise reddine karar verilmiştir.

Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir.

Dava, İİK.nun 259. maddesine dayanılarak açılan haksız ihtiyati hacizden doğan maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir. İİK.nun 257 ve müteakip maddelerine göre, ihtiyati haciz kararı almak bizatihi suç teşkil eder fiillerden bulunmamasına nazaran bu dava da ceza zamanaşımının uygulama imkanı yoktur. Bu nedenle de mahkemenin davada ceza zamanaşımının uygulanması gerektiği yönündeki görüşü isabetsizdir.

İİK.nun 264./4. maddesi, (alacaklı bu müddetleri geçirir veya davasından yahut takip talebinden vaz geçerse veya takip talebi kanuni müddetlerin geçmesiyle düşerse veya dava dosyası muameleden kaldırılıpda bir ay içinde dava yenilenmezse veya davasında haksız ihtiyati haciz hükümsuz kalır...) hükmünü taşımaktadır. Haksız ihtiyati hacizden doğan tazminat davalarında (kusursuz sorumluluk) esası hakim olduğu gerek uygulamada gerekse doktrinde benimsenmiştir. Alınan ihtiyati haciz kararının haksız olup olmadığı, keyfiyeti ise İİK.nun 264. maddesinde belirtilen prosedür içerisinde yapılan itirazlar sonucu verilen kararlar veya açılacak dava sonucunda belirlenecektir. İhtiyati haczin hükümden düşmesi halinde ise, düşme keyfiyeti ile birlikte ihtiyati haczin haksızlığını da kabul etmek gerekir. Çünkü alacaklı olduğunu iddia eden kimse, İİK.nun 264. maddesinde belirtilen süreler içerisinde gerekli itiraz ve dava yoluna başvurmamakla, ihtiyati haczin haksızlığını kabul etmiş sayılması gerekir. Bu keyfiyet doktrinde de böyle yorumlanıp, kabul edilmektedir. (Prof. B. Kuru, İcra Hukuku 1964 Sh. 435-436, Prof. S. Üstündağ-İcra Hukuku 1975, Sh. 455-461) Bu itibarla davada olaya uygulanması gereken BK.nun 60. maddesindeki 1 yıllık zamanaşımı, ihtiyatı haczin hükümden düşme tarihinden itibaren başlatılıp ona göre hesap edilmesi gerekmektedir.

Dava konusu olaya gelince, davalı (alacaklı) 31.10.1967 tarihinde mahkemeden ihtiyati haciz kararı almış ve davacı (borçlu) aleyhine bu karara dayanarak icra takibine süresinde girişmiştir. Davacı (borçlunun) bu icra takibine karşı itirazı üzerine ise davalı itirazın kaldırılması için icra tetkik merciine başvurmuş ise de, mercice 25.4.1968 tarihinde (uyuşmazlığın incelenmesi merciin yetkisi dışında kaldığından) itirazın kaldırılması isteminin reddine karar verilmiş davalı alacaklıya 25.4.1968 tarihinde tebliğ edilmiş ve bu karar Yargıtay'ca onanmakla kesinleşmiştir. Davalı alacaklı bu karar tarihinden itibaren İİK.nun 264/2. maddesinde belirtilen 7 günlük süre içerisinde dava açmadığından mezkur ihtiyati haciz kararı 2.5.1968 tarihinde hükmünden düşmüştür ve bu yön dosya içerisindeki Yargıtay 12. Hukuk Dairesinin 9.6.1968 tarih ve 6619/6330 sayılı ve 14.5.1970 tarih ve 5082/5162 sayılı ilamları ile de sabittir.

Şu duruma göre ve yukarıdaki açıklamalar nazara alınarak, bu davanın ihtiyati haczin hükümden düşme tarihi olan 2.5.1968 tarihinden itibaren 1 yıl içerisinde açılması gerekirken, bu sürenin hitamından sonra açılmış bulunduğundan davalının zamanaşımı def'i nazara alınarak bu yönden davanın reddine karar verilmek gerekirken, olayda ceza zamanaşımının uygulanması gerekeceği ve İİK.nun 264. maddesindeki süreler geçirildikten sonra ve bu prosedür dışında alacaklının açtığı tahsil davasının hükme bağlanıp kesinleşme tarihine göre bu davanın süresinde açıldığının kabulü isabetsiz olup, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir. Aksine görüşün kabulü halinde 1 yıllık zamanaşımının İİK.nun 264. maddesindeki prosedürün dışında açılan davalar nedeniyle uzatılması ve amacından saptırılması sonucunu doğurur. SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenler ile davalı vekilinin yerinde görülen temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı yararına bu yönden BOZULMASINA, ve bozma sebebine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına ve 1400 lira duruşma vekillik ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine ve ödediği temyiz peşin hrcının, isteği halinde temyiz edene iadesine, 22.3.1979 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972