 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E: 1978/325
K: 1979/1439
T: 05.12.1979
DAVA : Taraflar arasındaki prim itiraz komisyonu kararının iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; (Kütahya İş Mahkemesi)nce davanın reddine dair verilen 10.12.1976 gün ve 119-527 sayılı kararın incelenmesi davacı SSK. tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 10. Hukuk Dairesi'nin 20.9.1977 gün ve 995-5494 sayılı ilamiyle, (Sosyal Sigorta İşlemleri Tüzüğünün 49. maddesinin 1. fıkrasının iptali için açılan dava sonunda verilen Danıştay Dava Daireleri Kurulu'nun 24.4.1974 gün, 972/362 E. 974/459 K. sayılı iptal kararının sadece bu fıkra için bağlayıcı nitelik taşıdığı, taleple bağlılık ilkesinin doğal sonucu bulunmaktadır. Bu bakımdan anılan maddenin 3. fıkrasının yürürlükte bulunduğunu kabul etmek gerekir. Öbür yandan ibrazı istenilen defterlerin iflas masasınca 21.11.1973 tarihinde mühürlendiği ve bu nedenle ibrazının olanak içinde bulunmadığı ileri sürülmüş ise de, esasen 15 günlük süre 7.11.1973 tarihinde sona ermiş olmasına göre, defterlerin ibrazını önleyen bir imkansızlıktan sözedilemez) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
KARAR : Davacı kurum, SSK. İşlemler, Tüzüğünün 49. maddesinin 3. fıkrasında yazılı 15 gün süreli bildiriye rağmen bu süre içinde defter ve kayıtların gösterilmemesi nedeni ile 506 sayılı Kanunun 79. maddesine göre ölçümleme hakkının doğduğunu ileri sürmektedir.
Uyuşmazlık sözü edilen maddenin tamamının iptal edilmiş olup olmadığındadır. Özel daire, 49. maddenin 1. fıkrasının iptali istendiği için Danıştay Dava Daireleri Kurulunun kararının sadece bu fıkra için bağlayıcı nitelik taşıdığı, taleple bağlılık ilkesinin doğal olup 3. fıkrasının yürürlükte bulunduğu görüşü ile yerel mahkemenin aksi görüşteki kararını bozmuştur.
Danıştay Dava Daireleri Kurulu'na tüzüğün (12,13,18/d, 27,33,40,49/1, 50, 56/1, 73/3,4)'üncü maddelerinin iptali istemi ile dava açılmış, 24.4.1974 tarih 972/362 esas ve 974/459 karar sayısı ile sözü edilen tüzüğün (12,13,49. maddesi ile 77. maddesinin son fıkrası)nın iptaline karar verilmiştir.
Görüldüğü üzere Danıştay Dava Daireleri Kurulu'nun bu kararında açıkca ve sarih olarak Tüzüğün 49'uncu maddesi iptal edilmiştir. Hal böyle olunca 1. fıkrasının dışındaki fıkraların hayatıyetlerini koruduğundan sözetmeye bu kesin yargı kararı karşısında olanak yoktur.
Esasen 49. madde tümü ile incelendiği takdirde diğer fıkraların 1. fıkra ile bağımlı oldukları da görülmektedir. 1. fıkraya yönelen iptal isteminin maddenin tamamının iptali ile sonuçlanması bu bağımlılığın gereğidir.
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki kağıtlara yukarıda değinilen nedenlerle usul ve yasaya uygun olan yerel mahkeme kararı onanmalıdır.
SONUÇ : Davalının temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun olan yerel mahkeme kararının ONANMASINA ve temyiz harcı alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına 5.12.1979 gününde oyçokluğu ile karar verildi.