Taraflar arasındaki trafik kazasından doğan tazminat davası nedeniyle yapılan yargılama sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine ilişkin hükmün süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşuldu

6085 sayılı Karayolları Trafik Yasasının 232 sayılı Yasa ile değişik 50. maddesi hükmünde "çalınan ya da izinsiz kullanılan motorlu taşıt araçlarının verdiği zararlardan ötürü araç sahibinin sorumluluğu" konusu düzenlenmiş değildir. Bu itibarla, yasada bu konuda önemli sorunlar yaratacak bir boşluğun varlığı kuşkusuzdur. (Ergun Özsunay'ın çalınan veya araç sahibinin izni dışında kullanılan motorlu taşıt araçlarının sebeb olduğu zararlardan doğan hukuki sorumluluk 1. H. F. Mecmuası - Cilt XXX, sayı 3~4, 1964, sayfa 852) adlı makalesinde belirttiği gibi; izinsiz yararlanmadan doğan sorumluluk bakımından Karayolları Trafik Kanunumuzda "gerçek bir boşluğun" bulunması uygulamaı kusur sorunluluğuna ilişkin genel kurallara başvurmak zorunda bırakmış ve bu durumlarda BK.nun 41. maddesinin uygulanması eğilimi belirmiştir ki, trafik kazalarından doğan büyük zararlara karşı modası geçmiş bu kurallarla sorunun çözümlenmesi ve dolayısiyle araç sahibinin hırsızlık olayını ispat ettiği takdirde zarar görenin çok kez ödeme gücü olmayan araç hırsızlarıyla baş başa bırakılması ve birçok olaylardan müşahade edildiği gibi hırsızın da tesbit edilememesi halinde, zararını dahi alamıyacak duruma düşürülmesi sadece haksız değil, ayrıca hakkaniyet ve sosyal güvenliğe de aykırı bir görüş niteliğindedir.

O halde, Tandoğan'ın da belirttiği (Türk Mes'uliyet Hukuku 1961-Sayfa 238) ve Ergun Özsunay'ın da paylaştığı gibi (agm-856); araçtan izinsiz yararlanan, araç sahibi yerine ve araç sahibi gibi sorumlu kılınmalı; ancak, araç sahibi de aracının çalınmasını ya da izinsiz kullanılmasını önleme ve gözetim bakımından gerekli dikkat ve özeni gösterdiğini, hayat denemelerine, ve olayların akışına göre alınabilecek olağan tedbirleri aldığını ve bu itibarla kendisinin ya da eylemlerinden sorumlu olduğu kimselerden birinin kusurlu bulunmadığını kanıtlamadıkça sorumluluktan sıyrılamamalıdır.

Olayımızda, ceza mahkemesince verilen kesinleşmiş 23. 12. 1976 gün ve 1175/1225 sayılı karara göre davacıya zarar veren plaka sayılı araç malikinin Mustafa adındaki kişi olduğu anlaşılmaktadır.

Davalı Seyit, Mustafa'nın şoförüdür. Gerek anılan ceza ilamından ve gerekse davalı şoför Seyit'in 5.7. 1976 günlü cevap dilekçesindeki sözlerden; davalı Seyit'in 2.6. 1976 olay günü, sevk ve idaresindeki minibüsü araç sahibinin evinin önüne park ettiği, kapısını açık ve kontak anahtarını da onun isteği ile üzerinde bıraktığı ve Hasan ve Osman adlı kişilerin de aracı bulunduğu yerden çaldıkları ve gidip davacının duran aracına çarptıkları gerçekleşmiştir. O halde, gerek ceza mahkemesince tesbit olunan maddi olgular ve gerekse davalı şoförün açık savsaması karşısında, aracın çalınması olgusunda davalının tamamen kusurlu olduğu ve böylece BK.nun gerek 55. ve gerekse 6085 sayılı Yasanın 50. maddesi hükümlerince araç sahibinin de kusurlu hareket ettiği kuşkusuzdur. Bu durumda araç sahibi ve aynı zamanda davalıyı istihdam eden Mustafa ile davalı kullanılan adam durumundaki şoför Seyit BK.nun 51. maddesi hükmünce davacıya karşı müteselsilen sorumlu sayılmak gerekir. Bu durumda davacı BK.nun 51. ve 142. maddelerine dayanarak hem araç sahibi ve hem de davalı şoför aleyhine birlikte dava açabileceği gibi, dilerse ayrı hukuki nedenlere dayanarak müteselsilen sorumlu kişilerden biri hakkında da dava açabilir. Nitekim davacı BK.nun 41. 51. madde hükümlerine dayanan sadece davalı şoför aleyhine dava açmıştır. Bu davanın kaynağını teşkil eden trafik olayının meydana gelmesinde, davalı şoförün kontak anahtarım üzerinde terkettiği aracın kapısını açık bırakmak suretiyle tamamen dikkatsiz ve tedbirsiz davrandığı cevap dilekçesindeki sözlerden anlaşıldığı göre davalının eylemi ile aracın çalınması ve trafik olayının meydana gelmesinde uygun sebeb sonuç bağının bulunduğu açıktır.

O halde, yazılı nedenlerle davalının doğan zarardan sorumlu tutulması gerekirken, yukarında anılan ilkelere ters düşen düşüncelerle davalının eylemi zarar arasında illiyed bağının bulunmadığından söz ederek davanın reddin karar verilmiş olması bozmayı gerektirir.

Sonuç: Temyiz olunan kararın gösterilen nedenlerle (BOZULMASINA ve peşin harcın istek halinde geri verilmesine 26.5. 1978 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972