 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
E: 1978/3421
K: 1978/4762
T: 09.11.1978
- SÖZLEŞMENİN KONUSU
- BOZUKLUK [BUTLAN]
ÖZET: Başkalarının yüklenimlerinin yerine getirilmemesinden doğan sorumluluğu kabul eden sözleşmeler geçerlidir.
(818 s. BK m. 19, 20)
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı 350902 lira 28 kuruşun davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine ve dava tarihi 10.11.1977'den itibaren 30698620 kuruş üzerinden faiz yürütülmesine ve fazla isteğin reddine ilişkin olarak verilen hükmün davalılar avukatı ve davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşuldu:
Davacı, davalılardan hayvan satın almak üzere 360 bin lira avans verdiğini, davalıların 95823,77 liralık hayvan teslim edebildiklerini bildirerek avans artığı, kesin teminat ve işlenmiş faiz tutarı toplam 381387,27 liranın ödetilmesini istemiştir.
Davalılar, hayvanları öldüğünden teslimat yapamadıklarını, idarece de sigorta pirimi kesildiği halde sigorta yaptırılmadığını, kalan borçlarının takside bağlanmasını, faiz istenemeyeceğini savunmuşlardır.
Mahkemece, taraflar arasındaki sözleşmenin 13. maddesinde yazılı bulunan "Besi projesinin gerçekleşmesi için yurt ölçüsünde kurumla grup sözleşmesi yapmak suretiyle projeye dahil edilen tüm satıcılara ödenen avanslardan muhammen bedelin % 5'i oranında yapılan kesintiler bir fonda toplanır yurt ölçüsünde yapılan grup sözleşmelerinin 14 aylık dönemine ait kesin hesabın çıkarılmasını müteakip itfa edilmeyen avanslar bu fondan karşılanır. Kesin hesap çıkarıldıktan sonra, itfa edilmedikleri tesbit edilen avanslar tutarı fondaki paradan mahsup edilir ve kesin hesabı takip eden iki ay içinde itfa ettikleri avans oranında taahhüdünü tamamiyle yerine getiren satıcılara iade edilir. İşbu madde gereğince fondan yapılacak iadelere hiçbir şekilde faiz tahakkuk ettirilemez. Bakiye mevcut olmadığı takdirde herhangi bir iade de söz konusu olamaz." koşulunun, hukuk prensiplerine ve iyi niyet kurallarına uygun olmadığından, yurt çapında yapılan sözleşmeleri teminat altına almak için aynı sözleşme ile ilgili olmayan kişilerin borçlarından dolayı başka bir grubun sorumlu tutulması, hasıl olacak zararın sözleşme ile ilgili olmayan kişilere yüklenmesi caiz görülmediğinden söz edilerek risk fonu namı altında kesilen para borçtan indirilmek suretiyle isteğin kalan bölümüne hükmolunmuştur.
1-..........
2- Davacının dayandığı sözleşmeyi taraflar bağımsız iradeleri ile akdetmişlerdir. 13. maddenin BK.nun 19 ve 20. maddelerine aykırı bir yönü yoktur. Başkalarının taahhütlerinin yerine getirilmemesinden doğan sorumluluğu kabul eden sözleşmeler geçerlidir. Olayda sözleşmedeki yükümlülüklerini yerine getirmeyen davalılardır. Bu duruma alacaktan risk fonu kesintisinin indirilmiş olması usul ve kanuna aykırıdır. Karar bu nedenle bozulmalıdır.
Sonuç: Temyiz olunan kararın ikinci bendde gösterilen nedenle (BOZULMASINA) ve davacı yararına takdir edilen 1400 lira duruşma avukatlık parasının davalıdan alınmasına peşin harcın istek halinde iadesine 9.11.1978 gününde oybirliğiyle karar verildi.