 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
10. Hukuk Dairesi
E: 1978/6966
K: 1979/2104
T: 09.03.1979
DAVA : Davacılar vekili, mütevekkillerine kurum tarafından hatalı gelir bağlandığını, bu hatalı işlemde müvekkillerinin kusuru olmadığı halde Kurumca ödenen paraların geri istendiğini belirterek, anılan paranın geri istenemeyeceğine ve buna ilişkin sataşmanın önlenmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, davanın reddine karar vermiştir.
Hükmün davacılar avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
Mahkemenin, olayda Sosyal Sigortalar Kanunu, madde 98/2'nin uygulanamayacağı yolundaki görüşü isabetlidir. Ne var ki; bir çok Yargıtay kararında dahi ifadesini bulan bir temel ilkeye göre; (iyi niyetle zenginleşen kimsenin zenginleşmenin geri verilmesinden ötürü zenginleşme hiç olmasaydı bulunacağı durumdan daha kötü duruma düşmesine cevaz verilemez). Haksahiplerinin aldıkları gelir ve aylıklarla bu günkü yaşam koşullarına göre kıtı kıtına ve güçlükle yaşamlarını sürdürdüklerini varsaymak, yaşam deneyimlerimizin doğal sonucudur. Hiç kuşkusuz, mahkemenin bu konuda kuşku ve duraksaması varsa gerekli inceleme ve araştırma yapabileceği açıktır. Böyle bir durumda olan kişinin altı yıldan beri almakta olduğu paraları iade etmesi takdirinde durumunun kötüleşeceği gerçeği dahi söz götürmez. Öbür yandan; davacıların nedensiz zenginleşmede kötü niyetli oldukları da söylenemez. Zira, sosyal sigortalar hukuku oluşmakta olan bir hukuktur ve sade vatandaşın bunun inceliklerini bilmesi kesin olarak olanaksızdır. Burada, yasanın herkesçe bilinebileceği yollu varsayımda üstünlük tanınamayacağının kabulü gerekir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın davanın yazılı nedenlerle reddine karar verilmesi usule ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde; bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenle BOZULMASINA, 9.3.1979 gününde oybirliğiyle karar verildi.