 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
10. Hukuk Dairesi
E: 1978/3069
K: 1978/10451
T: 26.12.1978
DAVA : Davacı, geriye yürürlü toplu iş sözleşmesine göre geçmiş ay farklarının, ait olduğu ay kazancına ilave edilerek prim tahakkukuna esas tutulması ve Kurum işleminin yanlış olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hükmün davalı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzearine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi:
KARAR : Davada çözümlenmesi gereken sorun, geçmiş ayları da kapsayacak şekilde sonradan yürürlüğe giren bir toplu iş sözleşmesi ile kabul edilen ücret zamlarından kesilecek sigorta primlerinin hesabında hangi tarihin esasa alınacağıdır.
Toplu iş sözleşmesinin 1 Mart 1976 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Temmuz -1976 ayında yürürlüğe girdiği ve sözleşme gereğince Mart Haziran 1976 aylarına ait ücret farklarının da ödendiği konusunda taraflar arasında uyuşmazlık yoktur.
506 sayılı SSK. nun "prime esas ücretler"e ilişkinh 77. maddesi:
Sigortalılarla işverenlerin bir ay için ödeyecekleri primlerin hesabında: a) Sigortalıların o ay için hakettikleri ücretlerin,
.........
c) İdare veya kaza merciilerine verilen karar gereğince (a) ve (b) fıkralarında yazılı kazançlar niteliğinde olmak üzere sigortalılara o ay için yapılan ödemelerin, brüt toplamı esas alınır hükmünü taşımaktadır. Sonradan yürürlüğe giren toplu iş sözleşmeleri ile, geçmiş ayları da kapsayacak şekilde kabul edilen ve ödenen ücret zamlarının ise, anılan maddenin (c) bendinde sözü edilen ücret ödemeleri niteliğinde olduğu da kuşkusuzdur.
Her iki halde de "sigortalıların o ay için hak ettikleri" ücretten maksat, sigortalıların hizmetin davamı sırasında belirli bir ay içinde hak edilen ve ister ödenmiş, isterse ödenmemiş olup sigortalı alacağı şeklinde mal varlığına dahil bulunmuş ücretlerdir. Burada önemli olan, "Hak ediş" olgusunun tarihidir; yoksa, bu hakedişin ilişkin bulunduğu hizmetin tarihi değildir. Bir başka anlatımla, sözü edilen bentlerin uygulanmasında, hak etme geçmiş aylara ilişkin olsa dahi, henüz hak etmenin söz konusu olmadığı geçmiş aylara ilişkin olsa dahi, henüz hak etmenin söz konusu olmadığı geçmiş aylar değil, hak etme olgusunun gerçekleştiği ay gözönünde tutulmalıdır. Bu yön, ölçümlemeyle ilgili esaslarca ayrıca doğrulanmaktadır. Her halde, belirli bir ayda mevcut olmayan, bir zaman sonra ve bir toplu iş sözleşmesiyle yaratılmış hak, o ayda kazanılmış bir hak niteliğini taşımaz. Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın yazılı düşüncelerle ve geçmiş aylar kazançların zamlı tutarları ile birlikte ayrı ayrı prime esas kazanç olarak kabulü gerektiğine karar verilmesi usule ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarda açıklanan nedenle BOZULMASINA 26.12.1978 gününde oybirliğiyle karar verildi.