 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu
E: 1977/150
K: 1979/177
T: 23.02.1979
DAVA : Taraflar arasındaki alcak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; (İstanbul Asliye 6. Hukuk Mahkemesi)nce davanın kısmen kabulüne dair verilen 25.11.1974 gün ve 972/121-974/740 sayılı kararın incelenmesi davacılar ve davalı tarafından istenilmesi üzerine Yargıtay 13. Hukuk Dairesi'nin 16.1.1979 gün ve 975/2068-976/171 sayılı ilamiyle, (...istenilen kira parası tenkis davası sonunda verilen kararın kesinleşme tarihinden önceki döneme ait bulunmaktadır. Uyuşmazlığın çözümlenmesi için tenkis davalarının hukuki niteliğinin saptanması gerekir. Bilimsel eserlerde ittifakla tenkis davaları ile mahfuz hisseyi ihlal eden tasarrufların yasal hadde indirilmesi ile bunların hüküm ve sonuçlarının değiştirilmesi amacı güdülür.
Yenilik doğuran davalar eda ve tesbit davalarından olduğu gibi tesirini geçmişe değil kurulu olarak gelecek için gösterir. diğer bir deyimle istikbale şamildir.
Nesebin reddi, babalığa hüküm gibi, geçmişe tesirini gösteren bazı inşai hükümler varsa da bunlar genel kuralın istisnalarıdır. Tenkis davacı bu istisnalar içinde olmadığından bu davaya ait hükümlerin tesiri geleceğe şamildir.
Esasen saklı pay ihlalinin müeyyidesi butlan değildir. Tasarruf kendiliğinden hükümsüz olmaz. saklı pay sahibi tecavüzün ref'ini isteyebilir. Ref edilen tecavüzün hükmü ileriyedir.
Bu nedenlerle davacılar hükümden evvel davalının tahsil ettiği kiralardan hak isteyemez. O halde davanın reddi gerekirken kabule ilişkin karar usul ve yasaya aykırıdır) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Temyiz eden : Davalı vekili.
Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okundukta sonra gereği görüşüldü:
KARAR : Özel daire ile mahalli mahkeme arasındaki görüş ayrılığı tenkis davası sonunda verilen kararın kesinleşme günü ile mirasın açıldığı tarih arasındaki dönem için kira paralarının istenebilip istenemeyeceği sorununa ilişkin bulunmaktadır. Kesinleşen tenkis kararının mirasın açılma gününe kadar geriye yüreyeceği kabul edilirse sözü edilen kira paraları istenebilecek, aksine tenkis kararı hukuki sonuçlarını ileriye yönelik olarak doğuracaksa, istenemiyecektir.
Tenkis davaları hukuki mahiyetleri itibariyle inşai davalardandır ve ilke olarak inşaı davalarda hüküm ileriye yönelik sonuçlar doğurmakla birlikte bu dava MK.nun 517. maddesinin "Miras ölüm ile açılır" biçimdeki temel kural açısından değerlendirildiğinde geriye yürür nitelikte sonuçlar doğurabileceğinin kabulü gerekir. Bu nedenle direnme esas itibariyle uygun olduğundan direnmeye yöneltilen temiyiz itirazlarının reddi ile diğer yönler incelenmek üzere dosya özel daireye gönderilmelidir.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle direnme uygun olduğundan direnmeye yöneltilen temyiz itirazlarının reddi ile diğer yönler incelenmek üzere dosyanın 13. Hukuk Dairesi'ne gönderilmesine 23.2.1979 gününde üçte ikiyi geçen çoğunlukla karar verildi.