DAVA : 1567 sayılı Kanuna aykırı davranıştan sanık ... Halı Galerisi M ve H ve ortağı kollektif şirketi hükmi şahsiyeti, M ve H nin yapılan yargılamaları sonunda; hükümlülüklerine ilişkin İstanbul 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nden verilen 13.4.1976 günlü hüküm, katılanın temyizi üzerine Yargıtay 7. Ceza Dairesi'nce incelenerek 14.10.1976 gün ve 7613/7743 sayılı ilamı ile bozulup yerine geri çevrilmiştir.

İlk hükümde direnmeyi kapsayan 21.12.1976 gün ve 423/364 sayılı son hükmün Yargıtay'ca incelenmesi katılan idare vekili tarafından istenilmiş koşulu da yerine getirilmiş olduğundan dosya, C. Başsavcılığı'nın hükmün bozulması istemini bildiren 15.3.1977 gün ve 7/1655 sayılı tebliğnamesiyle 1. Başkanlığa gönderilmekle, Ceza Genel Kurulunca okundu, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : 1567 sayılı Kanuna muhalefetten sanıklar Halı Galerisi M, H ve ortağı kollektif şirketi hükmü şahsiyeti, M ve H haklarında sözü edilen Kanunun 3/A ve TCK.nun 59, 80. maddeleri gereğince verilen mahkumiyet hükmünü özel daire; mevcut delillere ve mahkemenin kabulüne göre fiil izinsiz olarak ihraç malında komisyon dövizinin yurt dışında bırakılmasından ibaret bulunmasına nazaran 1567 sayılı Kanun'un 3/C maddesi yerine 3/A maddesi ile hüküm tesisi ve her eylemin müstakil birer suç iken, müteselsil suçlarda kabili tatbik olan TCK.nun 80. maddesinin uygulanmasının yasaya aykırı olduğu gerekçesiyle bozmuştur.

Mahkeme ise, maddi olayın sanıkların hariçte mukim Amerikan Ekspres Co. Firmasının kefaleti ile bu bankanın kredi kartlarını hamil turistlere kredili olarak mal satmaktan ibaret olduğunu, sözü edilen kartları hamil turistlere mal satıldığında, düzenlenen bordrolara efektif dövizin cins ve miktarı ile karşılığı Türk lirasının gösterildiğini ve çek görevini yapan bu kartlarda kayıtlı yabancı para karşılığı Türk parası sanıklara ödenirken, bu kartlarda gösterilen orandaki komisyon Türk parasının bordrolar karşılığında ödeme yapan banka tarafından İstanbul Bankası Merkez Şubesi noksan ödendiğini ve bilahare bankanın bu kartları hariçteki muhabirlerine tahsile gönderdiğinde, muhabir bankanın kartlarda yazılı yabancı paradan komisyonu keserken bakiyesini Türkiye'deki bankaya havale ettiği şeklinde tezahür ettiğini ve bu mekanizmanın bu şekilde çalışması muvacehesinde, sanıkların döviz olarak yurda getirilmesi gereken hiç bir alacaklarının bulunmadığını ve binnetice sanıkların hariçte mukim Amerikan Ekspres Co. Firması tarafından verilen kredi kartı hamillerine yaptıkları kredili satışlar sebebiyle Maliye Bakanlığı'ndan önceden izin almadan mal bedellerinden mahsup suretiyle komisyon ödeme şeklinde tecelli eden eylemlerinin 1567 sayılı Kanun'un 3. maddesinin A bendinde yazılı suçu teşkil ettiğini ve Yargıtay'ın yerleşmiş içtihadleriyle 1567 sayılı Kanun ve bunun ek ve tadillerine aykırı fiillerden her birinin ayrı bir suç teşkil edeceğinin kabul edildiğini; ancak bu kararlarda fiillerin mahiyet ve muamelelerin, ceza şekillerinin gözönüne alındığını ithalat olsun, ihracat olsun veya komisyonculuk hizmeti olsun bütün bu fiillerin, karar ve tebliğ hükümlerine göre, kambiyo mercilerine hitaben verilmiş bir beyanname ve taahhütnameyi gerektirdiğini, bu nedenle bir beyanname veya taahhütnameye istinaden icra kılınan fiilin ayrı ve müstakil bir suç olarak kabulünün zaruri olduğunu; olayda ise sanıkların ayrı ayrı kabul edilen fiillerinin turistlere satış yapmaktan ibaret olduğunu, bu satışların yapılması için hiç bir mercie beyanname verilmesinin gerekmediği gibi önceden izin alınmasının da mevzuubahis edilemiyeceğini; çünkü, sanıkların önceden Maliye Bakanlığı'ndan izin almadan dövizle ödemeyi gerektirecek bir mukaveleyi hariçte mukim Amerikan Ekspres Co. Firması ile yaptıktan sonra bu mukaveleye istinaden satışlar yapmak suretiyle aynı suç işleme kastının icrası cümlesinden olarak bir kanun maddesini defaetle ihlal eyledikleri ve bu nedenle fiillerinin müteselsil suç olarak kabul edilerek haklarında TCK.nun 80. maddesinin uygulanması gerektiğini ileri sürerek eski hükümde direnmiştir.

Oluşa, direnme kararının gerekçesine ve bozma ilamında sözü edilen 1567 sayılı Kanun'un 3. maddesinin C bendinin her türlü mal, kıymet, hizmet ve sermaye ithal ve ihraç edenlerin bu muameleleri sebebiyle yurt dışında tekevvün eden alacaklarını muayyen müddetler içinde memlekete getirilmemesi hallerini, müeyyide altına alması karşısında, bozma ilamının birinci bendine karşı yapılan direnme yerindedir; Ancak, sanıkların Amerikan Ekspres Co. Firmasının verdiği kredi kartlarını hamil Amerikan uyruklu 52 turiste muhtelif zamanlarda kredili olarak mal almaları ve her satış için düzenledikleri döviz alım bordrolarının Bankası İstanbul Merkez şubesine tevdi ederek sattıkları malların bedellerini Türk parası olarak aldıklarının anlaşılmasına göre, her eylemin müstakil bir suç teşkil ettiği gözönünde tutularak, buna göre hüküm tesis edilmesi gerekirken, müteselsil suçlarda kabili tatbik olan TCK.nun 80. maddesinin uygulanması suretiyle ceza tayin edilmesi usul ve yasaya aykırı görüldüğünden müdahil idare vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle bu yöne ilişkin direnme hükmünün bozulmasına karar verilmelidir.

SONUÇ : Özel daire bozma ilamının birinci bendine karşı yapılan direnme doğru olduğundan tebliğnamedeki istem gibi bozmanın ikinci bendine karşı yapılan direnme hükmünün yukarıda açıklanan nedenle BOZULMASINA, depo parasının geri verilmesine 11.4.1977 gününde oybirliği ile karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972