 |
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
T.C.
YARGITAY
9. Hukuk Dairesi
E: 1977/7367
K: 1977/9638
T: 24.06.1977
- TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ (YAPMA YETKİSİNİN ALINMASI, YAPILMASI)
- BÖLGE ÇALIŞMA MÜDÜRLÜĞÜNÜN GÖREV VE YETKİSİ
ÖZET: Bölge Çalışma Müdürlüklerinin, bir iş yerinde toplu iş sözleşmesi yapma yetkisi almış bir sendikanın bu yetkisinin belirli bir zaman süreci içinde toplu iş sözleşmesi yapmamış olması nedeni ile düşmüş olup olmadığı yönünde karar verme, düşünce bildirme veya esasa etkili biçimde bir işlem yapabilme yetkileri yoktur.
(275 s. Top. İş Söz. Grev Ve Lok. K m. 11, 12)
Cumhuriyet Başsavcılığınca, Sosyal Sigortalar Kurumu Kayseri Şubesi Müdürlüğü işyerinde toplu iş sözleşmesi yapmak üzere yetki alan Sosyal İş Sendikasının bu yetkisinin, aradan bir yıllık süre geçtiği halde toplu iş sözleşmesi bağıtlanmamış olduğundan düşmüş sayılacağına dair Kayseri Bölge Çalışma Müdürlüğünün 21.1.1977 gün ve 11/657 sayılı yazısına karşı adı geçen sendika tarafından yapılan itirazın, Kayseri İş Mahkemesince aynı gerekçe benimsenerek 31.1.1977 tarih ve 1977/61 E. 1977/12 sayılı kararla reddedildiği, oysa 275 sayılı Yasada kesinleşen çağrı yetkisinin ne kadar süre ile geçerli olacağı hususunda bir açık hüküm yer almadığı gibi, esasen sendikanın yetki aldıktan sonra toplu iş sözleşmesi yapmak için gerekli girişimlerde bulunduğu, grev kararı aldığı, ancak işyerinde çalışan personelin hukuki statüsü henüz açıklığa kavuşturulmadığından toplu iş sözleşmesi yapılmasının mümkün olmadığı, bu nedenle sendikanın iyiniyet kurallarına aykırı davranışından söz edilemiyeceği, bu itibarla yetkinin kesinleştiği tarihten itibaren bir yıl geçmiş olması nedeniyle toplu iş sözleşmesi yapma yetkisinin düştüğünün kabul edilmesinde isabet bulunmadığı ileri sürülerek, hükmün HUMK.nun 427. maddesi uyarınca kanun yararına bozulması istenmiştir.
Gerçekten Kayseri Bölge Çalışma Müdürlüğü, Sosyal Sigortalar Kurumu Kayseri Şube Müdürlüğü işyerinde toplu iş sözleşmesi yapmak üzere yetki almış olan Sosyal - İş Sendikasının aradan bir yıl geçmiş olmasına rağmen toplu iş sözleşmesi bağıtlamamış olduğunu öğrenince, adı geçen sendikaya gönderdiği 21.1.1977 gün ve 11/657 sayılı yazı ile bu işyerinde almış olduğu yetkinin düşmüş olacağını bildirdiği, bu işleme karşı Kayseri İş Mahkemesi nezdinde itiraz eden Sosyal - İş Sendikasının bu itirazının adı geçen mahkemece aynı gerekçe ile reddedilmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Hiç şüphesiz konunun, 275 sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu çerçevesinde incelenmesi gerekir.
Toplu İş Sözleşmesi yapma yetkisinin alınması, bu yetkinin kullanılması ve toplu iş sözleşmesi yapılması gibi hususlar anılan yasada belirli bir prosedür çerçevesinde düzenlenmiş, bölge çalışma müdürlüklerinin görev ve yetkileri de aynı yasada belirlenmiştir.
Sözü edilen yasada, bölge çalışma müdürlüklerinin, bir işyerinde toplu iş sözleşmesi yapma yetkisi almış bir sendikanın bu yetkisinin, belirli bir zaman süreci içinde toplu iş sözleşmesi bağıtlamamış olması nedenile düşmüş olup olmadığı yönünde karar verebileceğine, mütalaada bulunabileceğine veya esase müessir olacak şekilde herhangi bir işlem yapabileceğine dair bir hüküm yoktur. Yorum suretile böyle bir neticeye varmakta mümkün değildir.
Kanunun 275 sayılı Yasanın 11. ve 12. Maddeleri ile de bir ilgisi mevcut değildir.
Şu durumda Kayseri Bölge Çalışma Müdürlüğünün söz konusu edilen yazısı, yetki dışı bir işlem sonucu yazılmış bir yazı mahiyetinde olup, hiç bir hukuki netice doğurmaz.
O halde mahkemenin, hukuki netice doğurmayan bir işlemi inceleme konusu yaparak anılan şekilde karar vermiş olması yasaya aykırıdır.
Bu nedenle, her ne kadar kanun yararına bozma isteğinin gerekçesi yerinde değilsede istek sonucu itibarla haklı görüldüğünden mahkeme kararının yukardaki gerekçe ile HUMK.nun 427. maddesi uyarınca kanun yararına bozulması gerekmiştir.
Sonuç: Yukarda açıklanan sebeplerden dolayı, Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma isteğinin kabulü ile, temyiz edilmeyerek kesinleşmiş olan ve niteliği bakımından yürürlükteki kanun hükümlerine aykırı bir sonucu hüküm altına alan Kayseri iş Mahkemesinin 31.1.1977 tarih ve 1977/61 E. 1977/12 sayılı kararının HUMK.nun 427. maddesi uyarınca hukuki neticesine etkili olmamak üzere kanun yararına (BOZULMASINA), kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına verilmek üzere Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilmesine 24.6.1977 gününde oybirliğiyle karar verildi.